Szczytno
Szczytno | |
Szczytno, zabudowa nad brzegiem jeziora | |
Herb | |
Flaga | |
Mapa | |
Informacje | |
Państwo | Polska |
Region | Województwo warmińsko-mazurskie |
Powierzchnia | 10,62 km² |
Ludność | 25 308 |
Nr kierunkowy | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-100 |
Strona internetowa |
Szczytno – miasto w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, nad rzeką Sawica. Leży na granicy dwóch pojezierzy: olsztyńskiego i mrągowskiego.
Charakterystyka
edytujSzczytno jest nazywane bramą Mazur.
Położenie geograficzne:53°33′46″N 20°59′07″E
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego województwa olsztyńskiego.
Przez Szczytno przepływa „Kanał Domowy” – kanał wodny łączący Jezioro Domowe Małe i rzekę Sawica. To ciek wodny, który wypływa z Jeziora Domowego Małego, a kanalizacja burzowa dostarcza do niego wody deszczowe z ponad połowy powierzchni Szczytna. Pod miastem kanał płynie głównie pod ziemią (choć na terenach mniej zurbanizowanych jest otwarty), poza miastem jest kanałem otwartym. Poza granicami miasta wpływa do niego także woda z oczyszczalni miejskiej i tu kanał staje się szerszy i zasobniejszy w wodę. Przecina drogę krajową nr 57 Bartoszyce-Pułtusk.
Dojazd
edytujSamolotem
edytujW Szymanach pod Szczytnem (7 km) znajduje się jedyny w tej części Polski międzynarodowy port lotniczy "Szczytno-Szymany". Port działa od 1996 r. Obecnie można przylecieć tutaj z Krakowa, Wrocławia oraz okresowo z Rzeszowa.
Koleją
edytujW Szczytnie istnieje stacja kolejowa, ale nie ma kasy. Przez Szczytno przechodzą linie kolejowe:
- linia kolejowa 35 Ostrołęka – Szczytno 92,460 km
- linia kolejowa 219 Olsztyn Główny – Ełk 157 km
- linia kolejowa 262 Szczytno – Biskupiec Reszelski – obecnie nieprzejezdna, długość 45 km, tory w gminie Dźwierzuty rozebrane w 2014 r.
Samochodem
edytujAutobusem
edytujStatkiem
edytujKomunikacja
edytujW Szczytnie funkcjonuje komunikacja miejska (3 linie autobusowe), która oprócz terenu miasta obsługuje także bliskie tereny podmiejskie, przewoźnikiem jest ZKM Szczytno.
Warto zobaczyć
edytuj- Ratusz Miejski, mieszczący Muzeum Mazurskie
- Ruiny zamku krzyżackiego z ok. 1370 r. W okresie średniowiecza zamek był siedzibą komtura, pierwotnie elbląskiego, później ostródzkiego, od 1525 r. (po sekularyzacji Prus) – siedziba starosty. W latach 1579-81 zamek został przebudowany na reprezentacyjny zamek myśliwski dla księcia Jerzego Fryderyka. Od końca XVIII w. zamek popadł w zapomnienie i ruinę. W 1792 r. został zamieniony na magazyny. W 1825 r. budynki zostały zaadaptowane na szkołę. W końcu wieku XIX, w 1896 r. został rozebrany. W 1924 r. podjęto prace archeologiczne i zrekonstruowano część murów, natomiast na miejscu przedzamcza w 1938 r. wzniesiono gmach starostwa. Rok później, w 1939 r. pozostałe fragmentu zamku zaadaptowano na muzeum. Obecnie ruiny są zmodernizowane i wyeksponowane, stanowią ozdobę miasta.
- barokowy kościół ewangelicko-augsburski z 1718 r. Wcześniej w tym miejscu był drewniany kościół katolicki z XV w. Kościół ewangelicki to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i masywną, 5-kondygnacyjną wieżą. Barokowy ołtarz pochodzi z 1719 r., odnowiony w 1773 r. Ambona ufundowana była w 1719 r. przez Carla Fischera. Wolno stojąca chrzcielnica pochodzi z XVIII w. Obok kościoła plebania z początku XX w.
- Chata mazurska z XIX w.
- Dawny zajazd – klasycystyczny, z XIX w.
- Trakt Królewski
- Bartna Strona
- Ulica Rynkowa
- Dom Polski
- Średniowieczna pompa ssąca
- Cmentarze:
- żydowski, założony w 1815 r. na działce kupionej za 50 talarów (najlepiej zachowany cmentarz żydowski na Warmii i Mazurach)
- ewangelicki (założony w pierwszej połowie XIX w.), obecnie park z zachowanymi nagrobkami oraz kwatera wojenna z okresu I wojny światowej (170 żołnierzy armii niemieckiej i 78 żołnierzy armii rosyjskiej)
- żołnierzy radzieckich (z okresu II wojny światowej, w zbiorowych mogiłach spoczywa 1008 żołnierzy armii radzieckiej, którzy polegli w czasie zdobywania powiatu szczycieńskiego). Na cmentarzu pomnik autorstwa Janusza Kompowskiego. W tym samym miejscu cmentarz z okresu I wojny światowej z 32 żołnierzami armii rosyjskiej (upamiętnionych drewnianym krzyżem prawosławnym z niemieckim napisem).
- Cmentarz wojenny z okresu pierwszej wojny światowej, przy ul. Poznańskiej (20 żołnierzy armii rosyjskiej i 4 armii niemieckiej).
- Dawne starostwo – w stylu pseudoklasycystycznym z 1885 r. (obecnie mieści się w nim Urząd Skarbowy)
- Budynek Sądu Rejonowego z lat 1867–1869
- Dom Pomocy Społecznej (dawne gimnazjum żeńskie) z 1884 r.
- Budynki Wyższej Szkoły Policji z 1886 r.
- neogotycki Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z lat 1897–1899, konsekrowany w 1903. Jest to budowla halowa, trójnawowa. Wieża założona na planie kwadratu. Zniszczona w czasie pożaru w 1905 r. oraz w czasie pierwszej wojny światowej. Wyposażenie kościoła w stylu neogotyckim. Ołtarz główny pochodzi z początku XX w., jest autorstwa Augusta Lorkowskiego z Gietrzwałdu. Ołtarze boczne ufundowane przez ks. Walentego Tolsdorfa, wykonane w 1899 r. w Tyrolu. Obok kościoła plebania z 1916 r.
- Budynek Poczty z 1892 r.
- Szpital z lat 1908-1909
- Wieża ciśnień i wodociągi wybudowana w 1908 r.
Najbliższe okolice
edytujPraca
edytujNauka
edytujW Szczytnie działają: przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły zawodowe, technika, licea dzienne, licea wieczorowe.
W mieście znajduje się jedyna w Polsce Wyższa Szkoła Policji, ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 111, założona w 1954 r.
Zakupy
edytujGastronomia
edytujRestauracje, bary i kawiarnie, znakomita smażalnia ryb.
Festiwale, imprezy
edytuj- Dni i Noce Szczytna
- Święto Policji
- Hunter Fest
Nocleg
edytujHotel „Leśna”, Hotel Krystyna, apartamenty.
Kontakt
edytujBezpieczeństwo
edytujInformacje turystyczne
edytuj- Atrakcje turystyczne:
- Międzynarodowy Port Lotniczy Szczytno-Szymany
- Oznaczone miejsce południka 21°E
- Pomnik Krzysztofa Klenczona
- Pomnik Henryka Sienkiewicza w symbolicznym miejscu tragedii Juranda i Danusi
- Punkt widokowy na wieży ratuszowej
- Po śladzie rozebranej linii kolejowej Szczytno - Biskupiec Reszelski, z uwagi na walory krajobrazowe, które doskonale są widoczne z nasypu kolejowego, samorządowcy z powiatu szczycieńskiego i gminy Biskupiec porozumieli się w sprawie budowy trasy rowerowej, która ma mieć około 30 km i mają powstać tam miejsca parkingowe oraz tablice informacyjne opisujące trasę i położenie na szlaku.
- Spychowo to miejscowość związana z sienkiewiczowską legendą ze szczycieńskim zamkiem w głównej roli. Tam przecież był więziony jeden z bohaterów „Krzyżaków”, Jurand ze Spychowa. To stamtąd, okrutnie okaleczony i oślepiony przez Krzyżaków, udał się na tułaczkę po leśnych duktach, szukając drogi do swojego grodu w Spychowie.
Wyjazd
edytujZobacz też
edytujhttp://www.szczytno.com.pl/
|
Ten artykuł ma już minimum informacji, które czynią go użytecznym. Jednak jeszcze wiele brakuje, aby stał się przewodnikiem. Możesz pomóc uzupełniając luki i rozbudowując już rozpoczęte sekcje. |