Rezerwat przyrody Węże

Rezerwat przyrody „Węże” - Góra Zelce
Jedyny tego rodzaju w regionie rezerwat geologiczny „Węże”, został utworzony 10 grudnia 1971 r., w celu ochrony wapiennego ostańca jurajskiego, Góry Zelce, który wznosi się 45 metrów ponad krawędź doliny Warty, płynącej u jego podnóża, na Wyżynie Wieluńskiej. Leży on na wysokości około 230 m n.p.m., ma powierzchnię 20,74 ha i leży w gminie Działoszyn w powiecie pajęczańskim, województwie łódzkim, w Polsce. Mezoregion: Wyżyna Wieluńska.
Współrzędne geograficzne: 51°06′00″N 18°47′30″E
Rezerwat geologiczny „Węże” posiada dużą wartość naukową i należy do najciekawszych obiektów krajobrazowych w skali województwa łódzkiego. W jaskiniach odkryto stanowiska kopalnej fauny plioceńskiej.
Wzgórze Zelce zbudowane jest z górnojurajskich skał wapiennych.
We wnętrzu wzgórza, w obrębie ostańca znajdują się korytarze i jaskinie, jedną z nich jest jaskinia Węże, do której wejście jest od strony północnej, z górnej krawędzi lewego zbocza doliny Warty. Na ścianach polewy (skorupy) kalcytowe, drobne kolumny, stalagmity oraz w stropie niewielkie stalaktyty. Bogate szaty naciekowe jaskiń, okazalsze fragmenty rzeźby krasowej zostały dawno zniszczone, gdyż po II wojnie światowej Góra Zelce należała do prywatnych właścicieli, prowadzących intensywną eksploatację wapienia i kalcytu.
W 1934 r. Jan Samsonowicz odkrył tutaj szczątki kostne zwierząt trzeciorzędowych. Stanowisko zawiera najbogatszy w skali Polski zbiór szczątków fauny ssaków plioceńskich. Na podstawie tych znalezisk zrekonstruowano krajobraz i warunki przyrodnicze tego obszaru z końca okresu trzeciorzędowego.
Jaskinie są ważnym dla nauki stanowiskiem paleontologicznym, w tzw. brekcji kostnej odkryto i opisano wiele gatunków zwierząt żyjących tu w trzeciorzędzie.
W grotach zimują nietoperze.
Wapienne podłoże sprzyja występowaniu charakterystycznej kserotermicznej szaty roślinnej.
Wierzchołek i północne zbocze wzgórza porastają murawy kserotermiczne i naskalne z czosnkiem skalnym i rojnikiem pospolitym. W szczelinach, cienistych i wilgotnych, bogata flora paproci wapieniolubnych: zanokcica skalna i murowa, paprotnica krucha. Pozostałe zbocza i podnóża wzgórza porastają suche bory sosnowe pochodzenia sztucznego, z mało wartościowym drzewostanem. Do ruchu turystycznego przystosowane są jaskinie Stalagmitowa i Za Kratą.
Rezerwat znajduje się w granicach Załęczańskiego Parku Krajobrazowego.