Góra Zelce

Góra Zelce, zwana również Wzgórzem Zelcowym – wapienny ostaniec na Wyżynie Wieluńskiej, wznoszący się 53 m nad przepływającą w pobliżu Wartą (228 m n.p.m.). Leży w gminie Działoszyn w powiecie pajęczańskim, województwie łódzkim, w Polsce. Mezoregion: Wyżyna Wieluńska.

Wzgórze Zelcowe zbudowane jest z górnojurajskich skał wapiennych, osadzonych tu przed 130 mln. lat w środowisku morskim. Styl uławicenia wapieni i sieć spękań skalnych widoczne są w łomach, z których eksploatowano wapień w ciągu wielu lat. Występuje tu cała gama form krasowych: na powierzchni skałki wapienne, studnie, kotły oraz leje krasowe, a w podłożu - jaskinie.

Bogate szaty naciekowe jaskiń, okazalsze fragmenty rzeźby krasowej zostały dawno zniszczone, gdyż po II wojnie światowej Góra Zelce należała do prywatnych właścicieli, prowadzących intensywną eksploatację wapienia i kalcytu. Obecnie obszar ten jest chroniony - w 1971 utworzono tu rezerwat geologiczny Węże, włączony później do Załęczańskiego Parku Krajobrazowego.

Ten miniaturowy podziemny świat powstał w rezultacie ługowania wapieni przez wodę zawierającą dwutlenek węgla. Nacieki kalcytowe powstały przez strącanie węglanu wapnia z roztworu. Nierozpuszczalne składniki skały gromadzą się na miejscu w postaci glin czerwonych, bogatych w związki żelaza. Glina widoczna jest przy wejściu do jaskini.

Liczne zjawiska krasowe, m.in. jaskinie (w tym: Jaskinia Niespodzianka, Zanokcica, Stalagmitowa, Za Kratą, Draba, Mała, Profesora Samsonowicza). Do ruchu turystycznego przystosowane są jaskinie Stalagmitowa i Za Kratą. W jaskiniach odkryto stanowiska kopalnej fauny plioceńskiej. Powierzchnię wzgórza porastają murawy kserotermiczne i naskalne.

Do 2002 r. znajdowała się tu drewniana wieża widokowa.