Powiat wschowski
Powiat wschowski – powiat w Polsce, w województwie lubuskim), utworzony w 2002 r. z części powiatu nowosolskiego. Jego siedzibą jest miasto Wschowa. Do 1999 r. gminy Wschowa i Szlichtyngowa znajdowały się w ówczesnym województwie leszczyńskim, a gmina Sława w województwie zielonogórskim.
Informacje
edytujWspółrzędne geograficzne stolicy powiatu: 51°48′N 16°18′E
Powiat położony jest w następujących regionach fizycznogeograficznych Polski: Pradolina Głogowska i Pojezierze Sławskie. Ponadto powiat znajduje się na pograniczu Wielkopolski i Dolnego Śląska. Według podziału fizjograficznego usytuowany jest w obrębie trzech makroregionów. Północna część obszaru powiatu wchodzi w skład Pojezierza Leszczyńskiego, południowa część wchodzi w skład Wysoczyzny Leszczyńskiej, natomiast fragment południowo – zachodni to teren Pradoliny Głogowskiej.
Powiat wschowski stanowią 3 gminy: Sława, Szlichtyngowa i Wschowa. Ze względu na bliskość granicy polsko – niemieckiej wchodzą one w skład Euroregionu „Sprewa – Nysa – Bóbr.”
Według danych GUS z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia powiatu wynosiła 624,20 km² i jest on powiatem o najmniejszej powierzchni w województwie lubuskim, zamieszkiwało go 39 168 mieszkańców. Zatem gęstość zaludnienia wynosiła 63 osoby/km². Pod względem powierzchni zajmował 244. lokatę w Polsce, a pod względem ilości mieszkańców 291. lokatę. Urbanizacja powiatu wynosiła 51,14%.
W miastach mieszkało 19 862 osób, w tym kobiet 10 261. Na wsiach mieszkało 9 515 kobiet.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Sława, Szlichtyngowa, Wschowa
- miasta: Sława, Szlichtyngowa, Wschowa.
Demografia
edytujWedług stanu na 31 marca 2011 r.
- Gmina Wschowa liczy 21 751 mieszkańców na powierzchni 19 830 ha, miasto Wschowa 14 467 i 838 ha
- Gmina Sława 12 467 i 32678, miasto Sława 3 966 i 1 437
- Gmina Szlichtyngowa 5 131 i 9 974, miasto Szlichtyngowa 1 317 i 155 ha.
- Razem 39 349 i 62 482 ha.
Komunikacja
edytuj- Linia kolejowa Żary - Łódź.
- Drogi
- Droga krajowa nr 12 (Polska)|DK12 Łęknica - Żagań - Głogów - Kalisz
- Droga wojewódzka nr 324 Szlichtyngowa - Ostrów Wielkopolski
- Droga wojewódzka nr 305 Nowy Tomyśl - Wolsztyn - Wschowa
- Droga wojewódzka nr 278 Sulechów - Sława - Wschowa
- Droga wojewódzka nr 316 Kaszczor (Powiat wolsztyński) - Sławocin (Powiat nowosolski)
- Droga wojewódzka nr 318 Lubięcin (Powiat nowosolski) - Sława
- Droga wojewódzka nr 325 Tarnów Jezierny - Gmina Sława - Bytom Odrzański
- Droga wojewódzka nr 319 Stare Strącze - Gmina Sława - Głogów
Gospodarka
edytujWarunki naturalne zadecydowały o strukturze gospodarki powiatu wschowskiego - użytki rolne zajmują około 53 % ogólnej powierzchni powiatu (w tym 10 % stanowią użytki zielone), a ponad 36 % zajmują lasy. Z uwagi na dobrą bonitacje gleby uprawiane są tu głównie zboża i rośliny okopowe.
Dominującym działem gospodarki jest rolnictwo i przemysł rolno-spożywczy, a także w coraz większym stopniu szeroko pojęte usługi. Przemysł reprezentowany jest przede wszystkim przez branżę spożywczą, metalową i maszynową, (produkcja urządzeń komunalnych, remonty obrabiarek), drzewną oraz odzieżową. Ponadto działają 4 duże piekarnie (2 w Sławie, 2 we Wschowie), we Wschowie mieści się zakład zajmujący się produkcją wód i napojów, na terenie gminy Wschowa mieści się zakład produkujący sól.
W produkcji roślinnej na terenie powiatu przeważa uprawa zbóż, buraków cukrowych i ziemniaków natomiast w produkcji zwierzęcej dominuje chów trzody chlewnej i bydła.
Na terenie gminy Szlichtyngowa zlokalizowane są bogate złoża gazu ziemnego. Eksploatowane są one przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA w Warszawie Oddział Zielonogórski Zakład Górnictwa Nafty i Gazu w Zielonej Górze – Kopalnia Gazu w Goli oraz kopalnia w Dryżynie.
Przemysł spożywczy jest główną gałęzią gospodarki powiatu wschowskiego. Znajdują się tu 2 prężnie pracujące pieczarkarnie (jedna we Wschowie, kolejna rozsiana jest w gminach Sława i Szlichtyngowa). Wysoką pozycję w produkcji rolniczej zajmuje przedsiębiorstwo „Hajduk”, które zajmuje się produkcją podłoża do pieczarek oraz samych pieczarek. Gmina Szlichtyngowa jest gminą typowo rolniczą. Użytki rolne zajmują 63% obszaru gminy, natomiast 28% to obszary leśne. Dominuje tu rolnictwo indywidualne, gospodaruje też Gospodarstwo Hodowli Zarodowej Skarbu Państwa Osowa Sień – Gospodarstwo Rolne w Jędrzychowicach.
Najważniejsza gospodarczo jest gmina Sława, w której dominuje przemysł mięsny, dlatego Sława nazywana jest zagłębiem mięsnym (znajduje się tu 5 zakładów mięsnych). Od niedawna we Wschowie na terenach cukrowni rozpoczęła działalność szwedzka firma Stena zajmująca się przetwarzaniem zużytego sprzętu elektronicznego. Francuska firma Polmeka produkuje urządzenia dla rolnictwa w jednej z hal po zakładach Ponar-Remo. Natomiast spółka Stapi przetwarza warzywa w budynkach po zakładzie Yoplait w Osowej Sieni.
Warto zobaczyć
edytujW Sławie znajduje się
- kościół św. Michała Archanioła, wybudowany w 1604 r., zniszczony w XVIII w., następnie odrestaurowany w 1830 r. W kościele znajduje się kamienna ambona z XVII wieku oraz rzeźba Jezusa Frasobliwego z XVI w.
- Barokowy pałac.
Na terenie gminy Wschowa, najatrakcyjniejszym miejscem jest samo miasto Wschowa, w którym znajdują się m.in.:
- Cmentarz ewangelicki założony w 1609 r. mieszczący lapidarium rzeźby nagrobnej,
- Renesansowe kamienice,
- Mury obronne,
- Zamek królewski, w którym można zanocować.
- Od 30 lat istnieje we Wschowie Muzeum Ziemi Wschowskiej, które gromadzi, zabezpiecza i popularyzuje zabytki oraz historię Ziemi Wschowskiej. Muzeum posiada bogate zbiory sztuki zdobniczej, rzemiosła artystycznego (głównie porcelany saskiej) oraz portrety trumienne z terenów południowo – zachodniej Wielkopolski.
Turystyka
edytuj- Teren powiatu oferuje bogatą bazę turystyczną, głównie za sprawą znajdujących się tu jezior i zabytków. Jednym z najważniejszych miejsc turystycznych jest gmina Sława. Gmina posiada kilka jezior, z których największe to Jezioro Sławskie. Długość jeziora 9,2 km, szerokość - 1,51 km, długość linii brzegowej misy jeziora 24,65 km. Na jeziorze występują wyspy o łącznej powierzchni 10,6 ha. Jezioro zasilane jest przez rzekę Czernicę z północnego wschodu i rzekę Cienicę z południowego wschodu oraz kilka mniejszych cieków. Z jeziora bierze swój początek rzeka Obrzyca odpływająca w kierunku północnym.
- Ponadto w miejscowościach Lgiń i Wygnańczyce znajdują się niewielkie jeziora.