Powiat nowosolski

Powiat nowosolski – powiat w Polsce, w województwie lubuskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest Nowa Sól.

Podział administracyjny

Herb powiatu nowosolskiego

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Nowa Sól
• gminy miejsko-wiejskie: Bytom Odrzański, Kożuchów, Otyń, Nowe Miasteczko
• gminy wiejskie: Kolsko, Nowa Sól, Siedlisko
• miasta: Nowa Sól, Bytom Odrzański, Kożuchów, Otyń, Nowe Miasteczko

Sąsiednie powiaty

• powiat żagański
• powiat zielonogórski
• Zielona Góra (miasto na prawach powiatu)
• powiat wschowski
• powiat wolsztyński (wielkopolskie)
• powiat głogowski (dolnośląskie)

Warto zobaczyć

w Nowej Soli

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są:

• zespół urbanistyczno-architektoniczny z XIX wieku-XX wieku
• kościół parafialny Kościół pw św. Michała Archanioła, z 1596 roku, z XVII-XIX wieku
• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny kościół pw św. Barbary, z 1910 roku
• świątynia braci morawskich, obecnie szkoła, ul. Wróblewskiego 6, z 1747 roku
• aleja brzozowa, przy szosie Nowa Sól – Nowe Miasteczko
• dom, ul. Arciszewskiego 8, 10, 18, z XVIII wieku, z połowy XIX wieku
• domy, ul. Wrocławska (d. Armii Czerwonej) 2, 4-7, 9, 11, 18, 19 z XVIII wieku, z XIX wieku/XX wieku
• zespół willowy Karla Jansona, ul. Bankowa 3, po 1920 roku: willa, ogród, fontanna i schody, ogrodzenie
• szkoła, ul. Bohaterów Getta 7, z 1901 roku
• dom, ul. Krzywa 1, z XIX wieku/XX wieku
• dwa domy, ul. Kuśnierska 1, 2, z XIX wieku/XX wieku
• dawna łaźnia miejska, ul. 8 Maja, z XIX wieku/XX wieku
• domy, ul. Grota-Roweckiego 1-12
• dwa domy, ul. Moniuszki 6, 8, z XIX wieku/XX wieku
• willa Gruschwitza, ul. Muzealna 46, z XIX wieku/XX wieku
• domy, ul. Odrzańska 3, 11, 13, 14, 15, z XVIII wieku, XIX wieku/XX wieku
• dom, ul. Okrężna 2
• sąd, obecnie rejonowy, ul. Piłsudskiego 24, z XIX wieku/XX wieku
• sześć domów, ul. Szeroka 1, 2, 4, 7, 9, 18, z XIX wieku/XX wieku
• 16 domów, ul. Muzealna (d. Świerczewskiego) 4, 7, 9, 7, 8, 10, 12, 13, 14, 16, 20 – muzeum, 22, 24, 26, 28, 30, 32, z końca XIX wieku/XX wieku
• pięć domów, ul. Waryńskiego 1, 2, 6, 12, 14
• domy, ul. Witosa 19, 22, 23, 28, 30, 32 (d. Dzierżyńskiego), z XIX wieku/XX wieku
• 10 domów, ul. Wojska Polskiego 2,4,8,10,17,24,27,33,34,37, z XIX wieku/XX wieku
• pałac „Agora”, ul. Wrocławska 16 a, z połowy XIX wieku, oranżeria, ul. Wrocławska 42, z 1898 roku
• sześć domów, ul. Wyspiańskiego 1, 5, 7, 9, 11, 12, z połowy XIX wieku
• hotel, ul. Wyzwolenia 12, z ok. 1900 roku
• sklep mięsny (wnętrze), ul. Wyzwolenia 16
• dom, ul. Zielonogórska 6, 36
• domy, al. Zjednoczenia 1, 3-42, pałacyk, al. Zjednoczenia, z XIX wieku/XX wieku
• dom, al. Żwirki Wigury 2, z XIX wieku/XX wieku
• browar, ul. Wrocławska 21, z 1916 roku
• zespół gazowni, ul. 9 Maja 9, z połowy XIX wieku: dom dyrektora gazowni, dom głównego technologa gazowni, warsztaty, urządzenia chłodnicze i oczyszczające, kotłownia (warsztat), łaźnia, maszynownia, kotłownia c.o.
• zespół fabryczny „Stara Huta”, obecnie Zakłady Metalurgiczne „Dozamet”, ul. Piłsudskiego 40: prototypownia i wydział elektryczny, z 1897 roku, z początku XX wieku, laboratorium, z początku XX wieku, trafostacja, z początku XX wieku, wieża ciśnień, z początku XX wieku, stacja prób, z początku XX wieku, mała odlewnia, z 1897 roku, narzędziownia (budynek zaopatrzenia), z początku XX wieku, budynek administracji, z 1897 roku, portiernia, z 1897 roku, willa właściciela, od 1853 roku sąd i prokuratura, ogród willowy z fontanną i murem, z połowy XIX wieku
• magazyn solny, pl. Solny 1, z XVIII wieku/XIX wieku
• most podnoszony nad kanałem portowym, czynny, al. Wolności, z 1927 roku. Unikatowy w skali Europy, jedyny na obszarze Polski

inne obiekty:

• ratusz
• cmentarz żydowski
• kościół pw. św. Antoniego
• zabudowa przemysłowa z przełomu XIX i XX w., m.in. Nadodrzańskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Odra”
• Muzeum Miejskie