Brzostków (województwo wielkopolskie)

Brzostków (Brzóstków) – wieś w Polsce, w południowej części województwa wielkopolskiego, w powiecie jarocińskim, w gminie Żerków. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Śmiełów. Wieś znajduje się na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego.

Brzostków
Brzostków dwór
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo wielkopolskie
Ludność	230
Nr kierunkowy	(+48) 62
Kod pocztowy	63-210
Strona internetowa

Brzostków kościół widziany z punktu widokowego

Brzostków kościół parafialny p.w. św. Jana Chrzciciela z lat 1839-40

Widok Brzostkowa z kościołem na I planie

Charakterystyka

Historia

W latach 1975-1998 wieś administracyjnie należała do ówczesnego województwa kaliskiego.

Tutaj został pochowany płk. Ludwik Szczaniecki, adiutant gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, uczestnik kampanii napoleońskich, dowódca 2. pułku jazdy kaliskiej doby powstania listopadowego.

Geografia

Wieś rozłożona jest na krawędzi Wału Żerkowskiego i Pradoliny Warciańsko-Odrzańskiej.

Dojazd

Samochodem

Z autostrady A2 zjeżdżamy we Wrześni i kierujemy się na drogę nr 15, potem 11. W Klęce skręcamy w lewo w stronę Żerkowa, gdzie skręcamy w lewo. Ul. A. Mickiewicza doprowadzi nas do Brzostkowa.

Warto zobaczyć

• Jeśli jedziemy do mickiewiczowskiego Śmiełowa od strony Jarocina i Żerkowa, warto zatrzymać się i wejść na oznakowany punkt widokowy. W pogodny dzień na linii horyzontu widać nawet nadwarciańskie Pyzdry.

Bliżej, lekko w lewo widać charakterystyczną bryłę pałacu w Śmiełowie.

• Najbliżej zaś, na pierwszym planie, wśród pól pięknie prezentuje się samotny klasycystyczny kościół, p.w. św. Jana Chrzciciela który jest najciekawszym, choć nie jedynym wartym uwagi, obiektem we wsi. Wzniesiono go na zniwelowanym w tym celu wzgórzu. Świątynię wzniesiono w 1840 r., więc nie mógł jej podziwiać Adam Mickiewicz, bowiem wieszcz przebywał tu 9 lat wcześniej. Karczma stojąca przy drodze ze Śmiełowa do Brzostkowa posłużyła mu ponoć za pierwowzór karczmy z „Pana Tadeusza”. Trudno to zweryfikować, bo rozebrano ją w 1972 r.
• Śmiełowski pałac miał być dlań bazą wypadową, by mógł przekroczyć pobliską granicę zaboru pruskiego i przyłączyć się do powstania listopadowego.
• Dwór klasycystyczny zbudowany przed 1781 r. Budynek na planie prostokąta, parterowy, podpiwniczony. Z wysokim mansardowym dachem z lukarnami. W obu elewacjach piętrowe pozorne ryzality zwieńczone trójkątnymi naczółkami. Dwór pieczołowicie odrestaurowany przez prywatnego właściciela. Wokół krajobrazowy park (o powierzchni ok. 5 ha) ze stawem i pomnikowymi drzewami, m. in. 400-letnim dębem.
• W Brzostkowie znajduje się jeszcze pozostałość folwarku z niezwykłym, neogotyckim spichlerzem zbudowanym ok. 1830 r. w formie obiektu obronnego z okienkami naśladującymi strzelnice, i ośmiobocznymi narożnikowymi... basztami zwieńczonymi krenelażem (architektonicznie jedna z najciekawszych tego typu budowli w kraju), także dawna kuźnia i czworak z XIX/XX w. Dzisiaj są w rękach prywatnych i można im się przyjrzeć zza parkanu.

Jeśli zdecydujemy się na spacer ku kościołowi, czeka nas lekkie podejście pod górę. Nad wejściem widnieje inskrypcja: Nieśmiertelnemu śmiertelny. Podobna (zamiast śmiertelny – jest śmiertelni) znajduje się na kościele w oddalonych o 90 km Kowalach Pańskich. Obie świątynie łączy osoba fundatora, wielkiego krajczego koronnego, Antoniego Czarneckiego.

Najbliższe okolice

• Śmiełów Miejscowość znana z Muzeum im. Adama Mickiewicza mieszczącego się w klasycystycznym pałacu, w którym latem 1831 r. przebywał Adam Mickiewicz. Do pobytu Mickiewicza w Śmiełowie nawiązał w swoim utworze Czaty śmiełowskie Jacek Kaczmarski. W Śmiełowie nakręcono wiele scen do filmu fabularnego Wilczyca (1982, reż. M. Piestrak).

W muzeum zgromadzone są obrazy, rzeźby, druki i wyroby rzemieślnicze związane z Adamem Mickiewiczem. Osobne pokoje poświęcono Panu Tadeuszowi i Dziadom, a także odwiedzającym pałac Mickiewiczowi i Henrykowi Sienkiewiczowi, Józefowi i Marii Chełkowskim. Do muzeum należy również zabytkowy park otaczający pałac, wraz z pomnikiem Adama Mickiewicza i Ogródkiem Zosi. Korpus główny pałacu na planie prostokąta w kształcie podkowy, klasycystyczny, połączony jest półkolistymi galeriami z oficynami, a poprzedzony czterokolumnowym portykiem tzw. wielkiego porządku. Z harmonijną, klasycystyczną fasadą kontrastuje nieregularny, dość chaotyczny układ wnętrz pałacu, np. ośmioboczny salon występujący ryzalitem w fasadę ogrodową, do którego brak bezpośredniego połączenia z klatki schodowej. W podziemiach, pod salonem, mieści się ośmioboczna sala o sklepieniu kolebkowym z lunetami, która służyła jako pomieszczenie do zebrań loży masońskiej.

• Godny polecenia jest Jarocin - miasto, gdzie odbywały się legendarne festiwale rockowe. Ma piękny rynek z ratuszem z pocz. XIX w. Wart także zobaczenia jest pałac Radolińskich z połowy XIX w. w stylu neogotyku angielskiego. W parku znajduje się budynek zwany Skarbczykiem, który był siedzibą dawnych właścicieli miasta. Należy koniecznie zajrzeć do kościoła pw. św. Marcina.
• Bugaj – miejscowość znana z zabytkowego Zameczku Myśliwskiego "Bażantarnia" z XIX wieku, położona na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego.
• Czeszewo – miejscowość znana z zabytkowego drewnianego kościoła św. Mikołaja z 1792 r., dawnej karczmy z XVIII wieku i leśniczówki z końca XIX wieku; położona na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego,
• Miłosław – miasto znane z największej bitwy stoczonej w trakcie powstania wielkopolskiego 1848 (Wiosna Ludów), pierwszego pomnika Juliusza Słowackiego na ziemiach polskich z 1899 r. oraz jako miejsce wręczania Nagrody Kościelskich – polskiej nagrody literackiej, przyznawanej od 1962 r. przez Fundację im. Kościelskich, dawnych właścicieli miasta. Położone częściowo na terenie Żerkowsko-Czeszewskiego Parku Krajobrazowego,
• Pyzdry – miasto królewskie, lokowane w 1257, znane z bitwy Polaków z Krzyżakami w 1331 i wygranej bitwy oddziałów powstańczych powstania styczniowego 1863 z armią rosyjską. W latach 1817-1918 najdalej na zachód wysunięte miasto Imperium Rosyjskiego; siedziba muzeum regionalnego,
• Winna Góra – miejscowość związana z Janem Henrykiem Dąbrowskim – generałem, uczestnikiem insurekcji kościuszkowskiej, twórcą Legionów Polskich we Włoszech, który zmarł i spoczywa w tej miejscowości. Barokowy pałac z lat 1760-1770 oraz barokowy kościół św. Michała z 1766 r. z kryptą Dąbrowskiego.
• Września – miasto powiatowe znane ze strajku dzieci wrzesińskich - strajku uczniów w latach 1901-1902, skierowanego przeciw germanizacji szkół, głównie przeciw modlitwie i nauce religii w języku niemieckim. Zobaczymy tu ciekawe muzeum regionalne.

Aktywny wypoczynek

Przez Brzostków przebiega czarny szlak rowerowy, łączący Żerków przez Raszewy, Śmiełów, Nową Wieś Podgórną, Czeszewo i Winną Górę z Miłosławiem.

Informacje turystyczne

• Przy ładnej pogodzie można pospacerować po wzgórzach w Żerkowsko-Czeszewskim Parku Krajobrazowym. Ze Śmiełowa też widać białą wieżę kościoła.

Zobacz też

• Polska Niezwykła. Wielkopolska. Atlas turystyczny, wydawnictwo Demart,
• http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/18315,brzostkow-kosciol-sw--jana-chrzciciela.html