Toruń

Toruń
Herb
Flaga
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo kujawsko-pomorskie
Powierzchnia	115,72 km²
Ludność	206 765
Nr kierunkowy	+48 056
Kod pocztowy	87-100
Strona internetowa

Toruń – miasto w północno-zachodniej Polsce. Jedna z dwóch, obok Bydgoszczy, stolic województwa kujawsko-pomorskiego i drugie co do wielkości miasto województwa (nieco ponad 200 tysięcy ludności).

Toruń jest słynny ze swojej doskonale zachowanej średniowiecznej Starówki (wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO), domu rodzinnego Mikołaja Kopernika, pierników, wypiekanych tutaj już od XIII wieku, siedziby „Radia Maryja” oraz sportu żużlowego.

Dzielnice miasta

Historycznym centrum Torunia mieszczącym wszystkie najcenniejsze zabytki i większość atrakcji turystycznych jest Stare i Nowe Miasto, otoczone przez pierścień parków (plant) założonych w miejscu rozebranych w okresie międzywojennym fortyfikacji. Na zachód od niego leży Bydgoskie Przedmieście, dzielnica willowo-parkowa zbudowana dla pruskich urzędników, o zabudowie przeważnie z końca XIX w. i przełomu XIX/XX w., sąsiaduje ona od południa z najstarszym parkiem miejskim Torunia i Ogrodem Zoobotanicznym. Dalej na zachód znajdują się Bielany z miasteczkiem uniwersyteckim. Na wschodzie, za dawnym przedmieściem (Jakubskie) leży największa dzielnica mieszkaniowa, Rubinkowo, budowana od 1975 r. Inne dzielnice prawobrzeżne to Chełmińskie, Kaszczorek, Bielawy i Grębocin. Na lewym brzegu Wisły znajdują się: Podgórz – dawne miasto (prawa miejskie w 1611), włączone w 1938 r. do Torunia, Rudak, Stawki, Czerniewice.

Dojazd

Samolotem

W Toruniu jest jedynie niewielkie lotnisko sportowo-turystyczne (planowane jest przekształcenie w port lotniczy), najbliższe większe lotniska znajdują się w Bydgoszczy (60 km), Poznaniu (140 km) , Gdańsku (180 km) i Warszawie (230 km). Z racji liczby połączeń najlepiej korzystać z portów poznańskiego, gdańskiego i warszawskiego. Z Gdańska do Torunia prowadzi autostrada A1.

Pociągiem

Bezpośrednie połączenia kolejowe (dalekobieżne pociągi pośpieszne) z Gdańskiem, Poznaniem, Katowicami (przez Łódź), Warszawą, Olsztynem, Ełkiem, Berlinem. Kilkanaście razy dziennie kursują pociągi osobowe i pośpieszne z Inowrocławia (czasem nieuniknione miejsce przesiadek) oraz z Bydgoszczy. Kursy lokalne do Grudziądza, Iławy, Włocławka, Sierpca.

W mieście są trzy stacje kolejowe, na których zatrzymują się pociągi pośpieszne:

• Toruń Główny – dość daleko od centrum, na lewym brzegu Wisły
• Toruń Miasto – blisko centrum
• Toruń Wschodni – we wschodniej części miasta, w pobliżu największego osiedla mieszkaniowego – Rubinkowa

Autobusem

Połączenia z głównymi miastami zapewnia PKS oraz firma PolskiBus

• Bydgoszcz – połączenia mniej więcej co godzinę
• Gdańsk – 4 połączenia dziennie, w tym 2 ekspresowe (2,5h)
• Warszawa – do kilkunastu połączeń dziennie
• Wrocław – 1 połączenie

Samochodem

Samochodem do Torunia można dojechać:

• Z Warszawy: drogą krajową nr 7 (E77, na Gdańsk), w pobliżu Płońska skręcić w drogę nr 10 (na Bydgoszcz), odległość ok. 230 km
• Z Gdańska: cały czas drogą krajową nr 91/E75 (na Łódź), odległość ok. 195 km. Alternatywnie autostradą A1 (ok. 180 km)
• Z Łodzi: cały czas drogą krajową nr 1/E75 (na Gdańsk), odległość ok. 170 km)
• Z Bydgoszczy – dwie możliwości:
  • drogą krajową nr 10 przez Solec Kujawski, za Cierpicami skręcić w lewo na drogę krajową nr 1, odległość ok. 60 km
  • drogą krajową nr 80 przez Fordon i Złąwieś Wielką, odległość ok. 48 km
• Z Poznania: wyjazd ul. Gnieźnieńską, następnie drogą krajową nr 5 do Gniezna (na Bydgoszcz), w Gnieźnie wjechać na drogę krajową nr 15, dalej przez Trzemeszno, Strzelno i Inowrocław do Torunia, odległość ok. 154 km
• Z Olsztyna: drogą krajową nr 16, za Ostródą wjechać na drogę krajową nr 15, po drodze Nowe Miasto Lubawskie i Brodnica, odległość ok. 176 km
• Z Katowic: najpierw drogą krajową nr 86, za Sarnowem wjechać na drogę krajową nr 1, po drodze Siewierz, Częstochowa, 26-km odcinek autostrady A-1 w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, Łódź, Łęczyca, Włocławek, odległość ok. 360 km

Transport

Pieszo

W zasadzie wszystkie główne atrakcje turystyczne Torunia są położone na Starym Mieście, a więc blisko siebie i bez problemu dostępne pieszo.

Komunikacja miejska

W mieście kursują autobusy i tramwaje; obowiązują ulgi dla uczniów, studentów, emerytów i rencistów; osoby od 65 roku życia mogą jeździć bezpłatnie. W 2017 r. w Toruniu wprowadzono bilety czasowe. Bilet 30-minutowy jest jednocześnie biletem jednoprzejazdowym, kosztuje 2,80 zł, ulgowy 1,40 zł. Szczegółowy cennik na stronie MZK: https://mzk-torun.pl/cennik-za-przejazdy. Bilet na bagaż nie jest wymagany, o ile nie umieszcza się go na miejscach siedzących. Coraz więcej autobusów i tramwajów jest wyposażonych w automaty biletowe, szczególnie na najbardziej uczęszczanych trasach. Jeśli planuje się korzystać z komunikacji miejskiej, warto rozważyć użycie biletów mobilnych: http://www.mobilet.pl/ lub https://www.skycash.com/.

Jeśli chodzi o rozkłady jazdy i wyszukiwanie połączeń, najlepszą opcją wydaje się być użycie którejś z aplikacji mobilnych, np. Jakdojade: https://jakdojade.pl/torun/trasa/ lub transportoid http://transportoid.com/.

Inne

Można spróbować mniej typowego środku poruszania się po Starym Mieście, którym są riksze. Postój znajduje się na Rynku Staromiejskim, obok pomnika Kopernika.

Na drugi brzeg Wisły i z powrotem można przeprawić się Katarzynką II, jej poprzedniczka znana z filmu Rejs została ustawiona jako pomnik na Bulwarze nad Wisłą. Łódka przybija na wysokości bramy Mostowej.

• Kursuje: od 10.00 do 18.00
• Ceny biletów: normalny w 1 stronę 3 zł, ulgowy 2 zł

Zobacz

Zabytki

Ratusz Staromiejski

Rynek Nowomiejski

Dom Kopernika

• Stare i Nowe Miasto – przez prawie 200 lat oddzielne miasta (Stare lokowane w 1233, Nowe w 1264), z osobnymi władzami i systemami obronnymi, połączone w 1454 r. Do dzisiaj zachowany czytelny średniowieczny układ urbanistyczny najstarszej części miasta z dwoma rynkami – Staromiejskim i Nowomiejskim, ruinami zamku krzyżackiego, trzema gotyckimi kościołami, Ratuszem, kamienicami mieszczańskimi i częściowo zachowanymi murami obronnymi. Warto wybrać się na drugą stronę Wisły żeby podziwiać panoramę miasta (można tam dostać się autobusem nr 22 z placu Rapackiego w stronę dworca PKP Toruń Główny i wysiąść na ostatnim przystanku, ale znacznie bardziej atrakcyjnym środkiem transportu jest słynna Katarzynka, łódka kursująca z nabrzeża Wisły przy bramie Mostowej na Kępę Bazarową).
• Ratusz Staromiejski – jeden z najwybitniejszych przykładów średniowiecznej architektury mieszczańskiej w Europie. Czworoboczna budowla z prostokątnym dziedzińcem i wieżą w narożu południowo-wschodnim. Rozpoczęty w połowie XIII w., rozbudowywany w XIV w. i podwyższony o jedno piętro na początku XVII w. Wewnątrz m.in. tzw. Sala Królewska, miejsce śmierci w 1501 króla Jana Olbrachta. Obecnie mieści się w nim główny oddział Muzeum Okręgowego (patrz Muzea i galerie). Jest możliwość wejścia na wieżę, skąd wspaniały widok na Stare Miasto.
  • Wstęp i godziny otwarcia: Patrz Muzea i galerie
• Katedra św. Jana Chrzciciela i – dawny kościół parafialny Starego Miasta, od 1992 katedra diecezji toruńskiej. Położony między ul. Żeglarską i Łazienną, od Rynku Staromiejskiego w stronę Wisły. Gotycki kościół zbudowany na początku XIV w., rozbudowywany w XV. Wewnątrz oprócz wielu dzieł sztuki z okresu gotyku, renesansu i baroku, m.in. kaplica poświęcona Mikołajowi Kopernikowi z XIII-wieczną chrzcielnicą, w której przypuszczalnie astronom był ochrzczony, epitafium z 1589 jemu poświęcone i pomnik Kopernika z 1766 dłuta krakowskiego rzeźbiarza Wojciecha Rojowskiego. W filarze obok epitafium znajduje się wmurowane serce króla Jana Olbrachta, który zmarł w Toruniu. Na wieży, na którą jest możliwość wejścia, znajduje się dzwon Tuba Dei odlany w 1500 roku, trzeci pod względem wielkości dzwon w kraju, w momencie powstania największy w Polsce.
  • Wstęp: Dorośli 2 zł, dzieci i młodzież – 1 zł, dzieci do lat 13 – 50 gr, opłata za możliwość fotografowania wewnątrz kościoła – 10 zł, filmowania – 30 zł; za darmo można wejść tylko do tylnej części kościoła, oddzielonej kratą; wstęp na wieżę: dorośli – 6 zł, dzieci, młodzież, emeryci – 4 zł.
  • Godziny otwarcia: 9:00-17:30, niedziele 14:00-17:30
• Kościół Wniebowzięcia NMP (przy północno-zachodnim narożniu Rynku Staromiejskiego) – monumentalny gotycki kościół pofranciszkański z XIV w.
  • Wstęp: Wolny
  • Godziny otwarcia: Kościół jest dostępny cały dzień, nie ma wyznaczonych godzin otwarcia
• Kościół św. Jakuba (na Nowym Mieście, przy wschodnim narożniku Rynku Nowomiejskiego) – kościół z XIV w., jeden z niewielu na Pomorzu o układzie bazylikowym, jednocześnie najmniejszy gotycki kościół na toruńskiej starówce. Bogato dekorowane prezbiterium jest uważane za jedną z najpiękniejszych budowli gotyku ceglanego. Wnętrze bardziej kameralne niż pozostałych dwóch kościołów, wyposażenie gotyckie i barokowe oraz zespół gotyckich malowideł z XIV-XV w. W nawie południowej (prawej) duży gotycki krucyfiks z końca XIV w., tzw. Mistyczny, przeniesiony ze zburzonego w XIX w. kościoła dominikanów.
  • Wstęp: Wolny
  • Godziny otwarcia: W sezonie kościół otwierany na kilka godzin dziennie, poza sezonem otwierany jedynie na msze
• Dom Kopernika (ul. Kopernika 15/17), obecnie oddział Muzeum Okręgowego – zespół dwóch późnogotyckich domów ze zrekonstruowanymi fasadami z XV w. i wnętrzami, mniejszy z nich (nr 17) jest obecnie uznawany za dom narodzin Mikołaja Kopernika (19 lutego 1473 r.), jednak możliwe również, że urodził się w rozebranej w XIX w., bardziej okazałej kamienicy przy Rynku Staromiejskim. Oprócz tego warto dodać, że do 1881 roku za miejsce narodzin astronoma uważano dom przy ul. Kopernika 30 i jako taki był on pokazywany m.in. Napoleonowi i F. Chopinowi.Barokowy kościół i klasztor poreformacki w Toruniu na Podgórzu, ufundowany w 1644 przez Stanisława Sokołowskiego, starostę dybowskiego i kasztelana bydgoskiego; w 1661 ukończono budowę kościoła, klasztor uległ kasacie w 1832, w 1987 powrócili tu franciszkanie. Przy parafii działa Wyższa szkoła filologi hebrajskiej, zalożona przez o. Maksymina Tandka.

Muzea i galerie

Muzeum Etnograficzne

Planetarium im. Władysława Dziewulskiego

• Muzeum Okręgowe – Ratusz Staromiejski – główny oddział muzeum ze zbiorami sztuki gotyckiej z terenu Pomorza Wschodniego i Śląska (witraże z kościołów Torunia i Chełmna, rzeźba i malarstwo), rzemiosła artystycznego Torunia (m.in. stare formy piernikowe). Na piętrze portrety mieszczańskie z XVI-XIX w. (słynny portret Kopernika z 2 połowy XVI w.), malarstwo polskie z XVIII-XX w. Czynne w godzinach 10:00-16:00 (od VI do VIII do 18:00), bilety 10 i 6 zł (w poniedziałki nieczynne, w środy na ekspozycje mieszczące się na parterze wstęp bezpłatny). Osobno trzeba wykupić bilety na wieżę (w okresie od VI do VIII czynna 10:00-19:00) – cena 10 i 6 zł.
• Muzeum Etnograficzne – w Toruniu powstało 1 stycznia 1959 roku. Jego twórczynią i pierwszym wieloletnim dyrektorem była prof. Maria Znamierowska-Prüfferowa, której imię, Muzeum nosi od 15 grudnia 1999 roku. Muzeum Etnograficzne w Toruniu jest jednym z trzech samodzielnych muzeów etnograficznych w kraju. Jest samorządową instytucją kultury i działa w oparciu o ustawę o muzeach z dnia 21 listopada 1996 roku a jego organizatorem jest województwo kujawsko-pomorskiego. Muzeum jest wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów. Podstawowym zadaniem Muzeum jest gromadzenie, naukowe opracowywanie, przechowywanie, ochrona, konserwacja i udostępnianie dóbr kultury. Muzeum gromadzi także materiały dokumentacyjne dotyczące etnologii oraz nauk pokrewnych. Prowadzi również działalność edukacyjną i wydawniczą oraz współpracuje z organizacjami posiadającymi podobne cele.Zasięg działania Muzeum Etnograficzne w Toruniu to obszar całej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem terenów województwa kujawsko-pomorskiego.
• Muzeum Piernika ul. Rabiańska http://www.muzeumpiernika.pl Godziny otwarcia: 9-18, styczeń – marzec 10-18 Interaktywny pokaz wypieku piernika według starych toruńskich tradycji. Najpierw, pod okiem Mistrza Piernikarskiego i Wiedźmy Korzennej wszyscy wyrabiają ciasto piernikowe, dokładnie tak jak robiono to dawniej. Potem każdy czyni własnego piernika, jest on następnie wypiekany. Goście mielą ziarna zbóż przy pomocy żarna, przesiewają mąkę, odmierzają składniki, mieszają je razem. Pokaz ma także charakter edukacyjny, goście poznają przyprawy korzenne, dawne jednostki miar i wag. Grupy zorganizowane (szkolne, biura podróży) powinny rezerwować terminy odwiedzin z dużym wyprzedzeniem. Pokazy odbywają się o pełnych godzinach przy obecności minimum 5 osób.
• Planetarium im. Władysława Dziewulskiego - ceny biletów: bilet grupowy szkolny 8 zł od osoby, bilet ulgowy 10 zł, bilet normalny 12 zł, bilet z wersją angielską 15 zł SALA GEODIUM: bilet grupowy szkolny 6 zł od osoby, bilet ulgowy 7 zł, bilet normalny 9 zł SALA ORBITARIUM: bilet grupowy szkolny 6 zł od osoby, bilet ulgowy 7 z, bilet normalny 9 zł. W soboty, niedziele i święta obowiązują bilety ulgowe">Zostało otwarte 17 lutego 1994 roku, a pierwszy publiczny pokaz odbył się 2 dni później, w rocznicę urodzin Kopernika. Blisko 70 profesjonalnych rzutników wyświetla panoramy, a w systemie „all-sky”, pokrywa obrazem slajdów całą kopułę. Pokazy mają tematykę astronomiczną, ale są także o toruńskiej Starówce i miejskich zabytkach. W Planetarium są także: sala Orbitarium i sala Geodium.Czynne przez cały rok

Zakupy

Centra handlowe

• Galeria Copernicus (hipermarket Auchan), ul. Żółkiewskiego – przy stacji PKP Toruń Wschodni, dojazd autobusami nr 15, 19, 22, 24, 25, 26, 31, 33, 34, 40, C, tramwajem nr 2, 3 (wysiąść przy Dworcu Wschodnim)
• CH Bielawy (z hipermarketem Carrefour), ul. Olsztyńska 8 – we wschodniej części miasta, za dzielnicą Rubinkowo, dojazd bezpłatnymi autobusami oraz miejskim nr 40.
• CH Kometa (z hipermarketem Real), ul. Grudziądzka 162, na północ od centrum, dojazd bezpłatnymi autobusami oraz miejskimi nr 0, 12, 14, 17, 28, 34, C.
• CH Plaza (z marketem Delima oraz kinem CinemaCity), ul. Broniewskiego 90, na zachód od centrum, dojazd autobusem miejskimi nr 18 oraz tramwajami nr 2, 5 (przystanek Plac Skalskiego).

Jedzenie

Restauracje

• Jedną z najbardziej znanych restauracji w Toruniu jest naleśnikarnia Manekin, znajdująca się pod adresem Rynek Staromiejski 16. Istnieją również inne lokale tej samej sieci na ulicy Wysokiem i Gagarina.
• W sąsiedztwie (Rynek Staromiejski 19) znajduje się Osetia, serwująca dania kuchni kaukaskiej, w tym osetyjskie pierogi.

Noclegi

Hotele

• Klimatyczne noclegi w Toruniu
• Hotel Nicolaus - 4-gwiazdkowy hotel butikowy na toruńskiej starówce, naprzeciwko Domu Mikołaja Kopernika
• Hotel Bulwar - 4-gwiazdkowy hotel w centrum Torunia, na starówce, przy Bulwarze Filadelfijskim nad Wisłą

Przewodnicy

• Przewodnicy Toruń

Konsulaty

• Konsulat Republiki Litwy mieszczący się na ulicy Piekary 12.
• Konsulat Republiki Peru znajdujący się na Moniuszki 46.

W okolicy

• Chełmno – niewielkie miasto położone około 40 km na zachód od Torunia. Dobrze zachowany układ architektoniczny, gotycko-renesansowy ratusz, mury obronne, zabytkowe kościoły. W Farze chełmińskiej przechowywane są relikwie Świętego Walentego. Dojazd samochodem drogą krajową nr 1 lub autobusem z dworca PKS (około 1h).
• Ciechocinek – słynne miasto uzdrowiskowe, położone o 26 km od Torunia, z największymi w Polsce tężniami solankowymi. Interesująca architektura sprowadza na myśl dawne czasy. Idealne jako wspomnienie czasów świetności PRL-u.
• Chełmża – miasto położone około 20 km na północ od Torunia. Gotycki kościół: katedra Diecezji Chełmińskiej, konkatedra Diecezji Toruńskiej.

---