Wisła

Wisła (łac. Vistula) – najdłuższa rzeka Polski, a także najdłuższa rzeka uchodząca do Morza Bałtyckiego, o długości 1047 km. Dorzecze Wisły zajmuje powierzchnię 194 424 km² (w Polsce 168 000 km²). Najwyższy punkt dorzecza leży na wysokości 2655 m n.p.m. (szczyt Gerlach w Tatrach).

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2017 m.in. Rokiem Rzeki Wisły.

Flaga promująca inicjatywę „Rok Rzeki Wisły 2017”

Bieg rzeki Wisły zawarty jest w znaku Rodła. Symbol odpowiada kształtowi biegu rzeki z zaznaczonym Krakowem jako kolebką kultury polskiej

Statek na Wiśle w Krakowie

Małopolski Przełom Wisły w Bochotnicy (widok z Kazimierza Dolnego)

Wisła płynąca przez miasto Wisła

Wisła w Ustroniu

Wisła przy zamku w Przegorzałach

Wisła w Tyńcu

Wisła niedaleko Koszyc, dawna przystań promowa

Ujście Narwi do Wisły w Nowym Dworze Mazowieckim

Źródła Wisły

Źródła Wisły znajdują się na zachodnim stoku Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim, na wys. 1106 m (sensie geograficznym Wisła ma dwa potoki źródłowe: Białą Wisełkę (1080 m n.p.m.) i Czarną Wisełkę (1107 m n.p.m.)).

Ujście Wisły

Wisła uchodzi do Bałtyku ale w miejscowości Biała Góra koło Sztumu około 50 km od ujścia, rozdziela się na dwa ramiona Leniwka (lewe) i Nogat (prawe), tworząc szeroką deltę, zwaną Żuławami. W miejscu noszącym obecnie nazwę Gdańska Głowa od Leniwki oddziela się w kierunku wschodnim kolejne ramię zwane Szkarpawa, zamknięte śluzą w celu ochrony przeciwpowodziowej. Kolejne ramię Martwa Wisła oddziela się w Przegalinie i uchodzi do Zatoki Gdańskiej. Średnioroczny przepływ w odcinku ujściowym wynosi 1046 m³/s.

17 sierpnia 2015 r. poziom Wisły w Warszawie osiągnął 51 cm i był to najniższy stan lustra wody od końca XVIII w.

Zbiorniki na Wiśle

• Jezioro Czerniańskie
• Jezioro Goczałkowickie
• Jezioro Włocławskie

Dopływy Wisły

W górnym biegu Wisły w okolicach Oświęcimia wpadają do niej dwa duże dopływy: Soła od pd. z Karpat i Przemsza od pn. z Wyżyn Śląskiej i Krakowskiej. Poniżej Oświęcimia Wisła płynie wzdłuż rowu tektonicznego pomiędzy Karpatami a Wyżyną Śląsko-Małopolską. tworząc pod Krakowem przełom przez wzniesienia zbudowane z wapieni jurajskich. W dalszym biegu głównym jej dopływem jest Dunajec, zbierający znaczne masy wód w Tatrach i Beskidach. Innymi prawobrzeżnymi dopływami Wisły są: Skawa, Raba i Wisłoka, zaś lewobrzeżnymi Prądnik, Dłubnia i Szreniawa oraz wiele drobnych potoków spływających z Garbu Tenczyńskiego.

Górny odcinek Wisły aż do ujścia Przemszy nie jest żeglowny i czasem jest nazywany Małą Wisłą. Naturalny bieg Wisły w rejonie Krakowa stracił swój charakter po usypaniu wałów ochronnych. Zbudowanie stopni wodnych mających na celu udostępnienie Wisły dla żeglugi to lepsze wykorzystanie spławnych możliwości rzeki.

Miejscowości położone nad Wisłą

• Wisła
• Ustroń
• Harbutowice
• Górki Wielkie
• Skoczów
• Strumień
• Zabrzeg – tylko na prawym brzegu
• Goczałkowice-Zdrój – tylko na lewym brzegu
• Czechowice-Dziedzice – tylko na prawym brzegu
• Brzeszcze – tylko na prawym brzegu
• Wola (województwo śląskie)|Wola – tylko na lewym brzegu
• Harmęże – tylko na prawym brzegu
• Bieruń – tylko na lewym brzegu
• Bobrek (województwo małopolskie)|Bobrek – tylko na lewym brzegu
• Oświęcim – tylko na prawym brzegu
• Skawina – tylko na prawym brzegu
• Kraków
• Niepołomice – tylko na prawym brzegu
• Nowe Brzesko – tylko na lewym brzegu
• Opatowiec – tylko na lewym brzegu
• Nowy Korczyn – tylko na lewym brzegu
• Szczucin – tylko na prawym brzegu
• Połaniec – tylko na lewym brzegu
• Baranów Sandomierski – tylko na prawym brzegu
• Tarnobrzeg – tylko na prawym brzegu
• Sandomierz
• Zawichost – tylko na lewym brzegu
• Annopol – tylko na prawym brzegu
• Józefów nad Wisłą – tylko na prawym brzegu
• Solec nad Wisłą – tylko na lewym brzegu
• Kamień Puławski – tylko na prawym brzegu
• Janowiec – tylko na lewym brzegu
• Kazimierz Dolny – tylko na prawym brzegu
• Bochotnica – tylko na prawym brzegu
• Parchatka – tylko na prawym brzegu
• Puławy – tylko na prawym brzegu
• Góra Puławska – tylko na lewym brzegu
• Stężyca (województwo lubelskie) – tylko na prawym brzegu
• Dęblin – tylko na prawym brzegu
• Świerże Górne – tylko na lewym brzegu
• Czersk – tylko na lewym brzegu
• Góra Kalwaria – tylko na lewym brzegu
• Karczew – tylko na prawym brzegu
• Otwock – tylko na prawym brzegu
• Józefów – tylko na prawym brzegu
• Warszawa
• Łomianki – tylko na lewym brzegu
• Jabłonna – tylko na prawym brzegu
• Nowy Dwór Mazowiecki – tylko na prawym brzegu
• Zakroczym – tylko na prawym brzegu
• Czerwińsk nad Wisłą miasto od 1 stycznia 2020 r. – tylko na prawym brzegu
• Wyszogród – tylko na prawym brzegu
• Płock
• Dobrzyń nad Wisłą – tylko na prawym brzegu
• Włocławek
• Stary Bógpomóż – tylko na prawym brzegu
• Bobrowniki – tylko na prawym brzegu
• Stare Rybitwy – tylko na prawym brzegu
• Nieszawa – tylko na lewym brzegu
• Ciechocinek – tylko na lewym brzegu
• Osiek nad Wisłą
• Złotoria – tylko na prawym brzegu
• Toruń
• Solec Kujawski – tylko na lewym brzegu
• Bydgoszcz (poprzez dzielnicę Fordon) – tylko na lewym brzegu
• Chełmno
• Świecie – tylko na lewym brzegu
• Grudziądz – tylko na prawym brzegu
• Dragacz – tylko na lewym brzegu
• Nowe – tylko na lewym brzegu
• Gniew – tylko na lewym brzegu
• Malbork (nad Nogatem)
• Tczew – tylko na lewym brzegu
• Gdańsk – nad Martwą Wisłą, a także nad przekopem Wisły poprzez Wyspę Sobieszewską
• Mikoszewo – na prawym brzegu przekopu Wisły

Wisła jest za pomocą kanałów połączona z:

• Odrą – Kanał Bydgoski|Kanałem Bydgoskim, Notecią i Wartą (Droga wodna Wisła-Odra)
• Niemnem – Kanałem Augustowskim i Czarną Hańczą
• Dnieprem – Kanałem Królewskim i Prypecią.