Powiat staszowski

Powiat staszowski
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo świętokrzyskie
Powierzchnia	924,80 km²
Ludność	74 126
Nr kierunkowy	15
Kod pocztowy	28-200
Strona internetowa

Powiat staszowski – powiat w Polsce (w południowo-wschodniej części) województwa świętokrzyskiego, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest Staszów.

Charakterystyka

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejsko-wiejskie: Osiek, Połaniec, Staszów,
• gminy wiejskie: Bogoria, Łubnice, Oleśnica, Rytwiany, Szydłów,
• miasta: Osiek, Połaniec, Staszów.

Demografia

Na obszarze 924,80 km² mieszka 73 125 osób. W miastach mieszka 25 336 osób (w tym kobiety 12 964), zatem urbanizacja powiatu 34,6%.

Geografia

Powiat staszowski leży w Krainie Małopolskiej na Wyżynie Środkowomałopolskiej w Niecce Połanieckiej, w obrębie jednej geologicznej jednostki strukturalnej – Zapadlisko Podkarpackie.

W części środkowej powiatu znajdują się tereny równinne poprzecinane formami krasowymi: doliny, parowy, wertepy, niewysokie garby. Wysokości wynoszą od 156,8 m w okolicach Osieka do 385 m n.p.m. w Paśmie Wygiełzowskim.

Powiat staszowski istniał już w I połowie XIX w.

Fauna i flora

• Lesistość terenu wynosi ok. 32%. Ok. 72% drzewostanu stanowi sosna.
• Tereny powiatu zamieszkuje ponad 150 gatunków ptaków i ponad 50 gatunków ssaków. Także ok. 30 gatunków ryb, w kompleksach leśnych z niewielkimi zbiornikami wodnymi panują dogodne warunki dla ich rozwoju.
• Obszary chronione
  • Jeleniowsko-Staszowski Obszar Chronionego Krajobrazu – rozciąga się na obszarach gmin Bogoria, Staszów i Rytwiany.
  • Solecko-Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje część gminy Oleśnica.
  • Chmielnicko-Szydłowski Obszar Chronionego Krajobrazu – obejmuje większą część gminy Szydłów.
  • Rezerwat przyrody Zamczysko Turskie – w gminie Połaniec

Historia

Graniczy z wieloma powiatami, w tym sandomierskim.

Dojazd

Samolotem

Port lotniczy Rzeszów Jasionka

Ciekawe miejsca

• Klasztor pokamedulski "Pustelnia Złotego Lasu" w z XVII w. i fragment zamku oraz pałac (odrestaurowany) w Rytwianach

Biskup Wojciech Jastrzębiec wybudował w Rytwianach gotycki zamek obronny, wzniesiony w rozlewiskach rzeki Czarnej Staszowskiej w latach 1425 – 1436. Przez 200 lat wydawał się niemal nie do zdobycia, ale w połowie XVII w. udało się to jednak księciu siedmiogrodzkiemu Rakoczemu. Zamek służył kolejnym właścicielom wsi i w pierwszej połowie XIX w. pomimo częściowej ruiny nadal był użytkowany. W 1859 r. Potoccy rozebrali go na materiał budowlany. Po zamku pozostał już tylko fragment (narożnik) jednej z baszt, wysoki na ok. 3 piętra. Za czasów Tęczyńskich Rytwiany były prawdziwym dworem magnackim i przeżywały najświetniejszy okres w swojej historii. Najazd wojsk Rakoczego szczęśliwie nie wyrządził większych szkód braciom zakonnym – kamedułom, którzy osiedli tu w 1621 r., sprowadzeni przez Jana Tęczyńskiego i wybudowali klasztor i kościół. W 1819 r. przeniesiono kamedułów do Warszawy, a kościół klasztorny służy nielicznym okolicznym mieszkańcom jako kościół parafialny. Kościół zachwyca wnętrzem, w tym szczególnie kaplicą świętego Romualda. Ostatni właściciele wsi – Radziwiłłowie wybudowali na przełomie wieków XIX i XX swoją rezydencję. W 2005 r. pałacyk, będący własnością Elektrowni Połaniec został wyremontowany i mieści się w nim hotel.

• Ratusz w Staszowie z XVIII w.
• Dworek szlachecki w Ruszczy z przełomu XVIII/XIX w.
• Pałacyk w Wiązownicy (odnawiany)
• Pałacyk w Sichowie (odbudowany z ruin)
• Pałac w Grabkach Dużych
• Pałac w Kurozwękach
• Pałac w Łubnicach (szczątki fundamentów)
• Pałac w Wiśniowej
• Zamek w Szydłowie
• Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja w Staszowie z XV w.
• Kościół parafialny pw. św. Marcina w Połańcu z XVIII w.
• Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy w Bogorii z XVIII w.
• Kościół parafialny pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Niekrasowie z XVII w.
• Kościół parafialny pw. św. Stanisława w Osieku z XVII/XVIII w.

Komunikacja

Kielce