Powiat krośnieński (województwo podkarpackie)

Powiat krośnieński (województwo podkarpackie)
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo podkarpackie
Powierzchnia	923,79 km²
Ludność	111 874
Nr kierunkowy	13
Kod pocztowy
Strona internetowa

Powiat krośnieński – powiat w Polsce, w województwie podkarpackim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Krosno.

Charakterystyka

Położenie geograficzne stolicy powiatu: 49°40′56″N 21°45′57″E

Ogromne znaczenie historyczne należy przypisać rozwojowi przemysłu naftowego. Pierwsza na świecie kopalnia ropy naftowej została założona przez Ignacego Łukasiewicza w 1854 r. w miejscowości Bóbrka.

Warto także mówić o Przełęczy Dukielskiej forsowanej przez wiele obcych armii. Była ona punktem strategicznym i miejscem działań wojennych w okresie dwóch ostatnich wojen światowych.

Walorem historyczno-krajobrazowym są liczne pamiątki związane z okresem I wojny światowej (cmentarze wojenne o oryginalnych założeniach architektoniczno–urbanistycznych) i bitwami II wojny światowej.

Geografia

Na północy przeważają łagodne faliste wzniesienia Pogórza, z których najwyższe Sucha Góra (591 m n.p.m.) góruje ponad 300 metrów nad dnem Kotliny Jasielsko–Krośnieńskiej. Od strony południowej rozciągają się pasma Beskidu Niskiego osiągające wysokość ponad 857 m n.p.m. (Góra Kamień). Góry te są łatwo dostępne, lecz omijają je główne szlaki komunikacyjne.

Urozmaicona rzeźba terenu powoduje zróżnicowanie klimatyczne z zachowaniem cech klimatu górskiego. Obszary te znajdują się na terenie transformacji mas powietrza o różnych właściwościach fizycznych. Obszary pogórzy karpackich leżą w piętrze klimatu umiarkowanie ciepłego, nieco chłodniejszymi obszarami są obniżenia i kotliny śródgórskie. W Beskidzie Niskim występują w zasadzie trzy piętra klimatyczne: chłodne , umiarkowanie chłodne, i umiarkowanie ciepłe, najniższe średnie temperatury występują w styczniu lub lutym, najwyższe w lipcu.

Historia

Jedne z pierwszych osad słowiańskich powstały w okolicy Jedlicza.

Szczególny rozwój osadnictwa przypadł na okres panowania Kazimierza Wielkiego.

W 1366 r. prawa miejskie uzyskały Dukla i Jaśliska. Przez nie wiodły szlaki komunikacyjne i handlowe (tzw. szlak bursztynowy w okresie Cesarstwa Rzymskiego, a w późniejszych czasach szlak winny). Na przestrzeni wieków tereny te doznały wielu klęsk wojennych przez najazdy tatarskie, szwedzkie, węgierskie, które pozostawiały spustoszone ziemie, a ludność dziesiątkowały głód i epidemie.

Dojazd

Regiony

W skład powiatu wchodzą:

Gminy miejsko-wiejskie

• Dukla
• Iwonicz-Zdrój
• Jedlicze
• Rymanów

Gminy wiejskie

• Chorkówka
• Jaśliska (od 1 stycznia 2010)
• Korczyna
• Krościenko Wyżne
• Miejsce Piastowe
• Wojaszówka

Miasta

• Dukla
• Iwonicz-Zdrój
• Jedlicze
• Rymanów

W miastach mieszka 13 256 osób (w tym 6923 kobiety), czyli urbanizacja wynosi 11,85%

Ciekawe miejsca

O bogatej wielokulturowej przeszłości regionu świadczą liczne zabytki architektury sakralnej (świątynie katolickie, cerkwie, synagogi), architektury świeckiej (zamki, grodziska obronne, pałace, zespoły pałacowo–parkowe itp.). Do ważniejszych obiektów należy zaliczyć m.in. zabytkowe układy staromiejskie Dukli, Rymanowa, zespół pałacowo–parkowy w Dukli.

Elementem pejzażu kulturowego Beskidu Niskiego są cerkwie i kapliczki połemkowskie.

Linki zewnętrzne