Görlitz

Görlitz – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Görlitz na Górnych Łużycach. Leży po drugiej stronie Nysy od Zgorzelca.

Görlitz
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Niemcy
Region	Saksonia
Powierzchnia	67,22 km²
Ludność	56 400
Nr kierunkowy	03581
Kod pocztowy	02826
Strona internetowa

Charakterystyka

Do 31 lipca 2008 roku Görlitz było miastem na prawach powiatu. Jest bardzo dobrze zachowane i przetrwało II wojnę światową w mniejszym lub większym stopniu. Wiele pieniędzy wydano w latach 90. na przywrócenie starego miasta. Znajduje się na szlakach kolejowych i autostradowych z Drezna do Wrocławia. Miasto często było wykorzystywane jako miejsce do kręcenia filmów (zwłaszcza tych, które rozgrywały się w czasie II wojny światowej i przed nią). Walkiria i The Grand Budapest Hotel to dwa bardziej znane przykłady. Görlitz jest również najbardziej wysuniętym na wschód punktem Niemiec i 15-ty południk na wschód, który określa czas środkowoeuropejski biegnący przez miasto. Tak więc duże części Europy można opisać jako „czas Görlitz”.

Dzielnice

Dla turystów najciekawsze są pierwsze trzy dzielnice.

• Stare Miasto (Altstadt)
• Przedmieście św. Mikołaja (Nikolaivorstadt)
• Centrum (Innenstadt)
• Miasto południowe (Südstadt)
• Biesnitz
• Klingewalde
• Königshufen
• Rauschwalde
• Weinhübel

Dojazd

Samolotem

Najbliższe lotnisko znajduje się w Dreźnie (DRS) (25 minut od dworca głównego w Dreźnie S-Bahn); jednak połączenia są ograniczone. Inne międzynarodowe porty lotnicze znajdują się w Lipsku/Halle (LEJ) (położone w pobliżu miasta Schkeuditz, około 20 minut koleją S-Bahn od dworca głównego w Lipsku), Berlinie i Wrocławiu (Polska). Przejazd z Berlina do Görlitz zajmuje od trzech do czterech godzin (z co najmniej jedną przesiadką) i od dwóch do trzech godzin (pociągi bezpośrednie) z Wrocławia do Görlitz.

Koleją

1 Dworzec Główny znajduje się na południu dzielnicy Centrum.

Od zachodu

Drezno jest ośrodkiem transportu kolejowego we wschodniej Saksonii. Pociągi regionalne kursują często i przejazd zajmuje około godziny. Sachsen Ticket kosztuje około 24 € (plus 3 € za dodatkową osobę w grupie) i obowiązuje we wszystkich pociągach regionalnych i tramwajach w Görlitz i Lipsku, ale nie w Dreźnie.

Od północy

Do Görlitz można dojechać pociągami regionalnymi z Cottbus, które mają połączenie z Berlinem.

Od wschodu

Istnieje kilka połączeń dziennie z Görlitz i częstsze połączenia z polskiego miasta partnerskiego Zgorzelec do Wrocławia. Polskie pociągi także zatrzymują się na Görlitz Hauptbahnhof.

Od południa

Jest linia regionalna łącząca Görlitz i Zittau na granicy czesko-polskiej / niemieckiej, czasem pociąg ten łączy się również z Libercem w Czechach.

Samochodem

Oś wschód-zachód

Görlitz leży na trasie europejskiej E40, która w Niemczech nazywa się autostradą A4, z Kolonii przez Chemnitz i Drezno. Ta autostrada łączy się z Wrocławiem i Katowicami po polskiej stronie granicy.

Od zachodu

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B6 z Bautzen przez Löbau i Reichenbach.

Od północy

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B115 z Cottbus, która łączy się z Berlinem. Jednak przechodząc przez wiele małych wiosek, trzeba brać pod uwagę znaczną ilość czasu.

Od południa

Do Görlitz można dojechać drogą federalną (Bundesstraße) B99 z Zittau przez Marienthal.

Autobusem

2 Dworzec autokarowy znajduje sie przy dworcu kolejowym i jest obslugiwany miedzy innymi przez Flixbus.

Komunikacja

Pieszo

Najprawdopodobniej będziesz przebywać na Starym Mieście i w centrum miasta przez większość swojego pobytu. Obszary te są wystarczająco ograniczone i dobre do chodzenia pieszo.

Tramwajem

Dwie linie tramwajowe łączą przedmieścia z centrum miasta. Zewnętrzne regiony przedmieść znajdują się w odległości 5–6 km od centrum miasta. Podróż tramwajem trwa około 15 minut. Opłata za przejazd dla dorosłych wynosi 1,40 €, bilet dzienny to 3 € (2014). Potwierdź swój bilet, gdy tylko wsiądziesz do tramwaju. Tramwaj nie przecina Nysy.

Görlitz jest częścią ZVON, regionalnej sieci transportowej. Obowiązują również wszystkie bilety ZVON z innych miast i pociągów regionalnych, które obejmują strefę taryfową Görlitz, podobnie jak bilet Sachsen.

Autobusem

Przedmieścia, które nie są objęte tramwajami, można do nich dojechać lokalnymi autobusami. Bilety kupowane na tramwaje obowiązują również w autobusach. Potwierdź swój bilet natychmiast po wejściu do autobusu.

Warto zobaczyć

Görlitz, jako największe miasto w Niemczech, nie zniszczone w czasie wojny, ma średniowieczne, barokowe i renesansowe stare miasto, otoczone pasem XIX-wiecznych kamienic, willi i terenów przemysłowych, które rozciąga się po Nysie, aż do wschodniego Görlitz, obecnie Zgorzelec w Polsce. Tylko odległe obrzeża mają nowsze budynki. Görlitz jest tłem dla kilku filmów (osadzonych w Niemczech sprzed 1945 r.) Od 1990 r., gdzie jego historyczne budynki stoją za innymi (obecnie zniszczonymi i odbudowanymi) niemieckimi miastami. Boom filmowy przyniósł miastu przydomek „Görliwood” w prasie, a jeśli masz szczęście, może się zdarzyć, że w czasie Twojego pobytu będzie kręcony film.

Po zjednoczeniu Niemiec większość budynków została odnowiona. To sprawia, że Görlitz jest wyjątkowym miastem dziedzictwa z kilkoma tysiącami zabytkowych budynków. Po prostu spaceruj po mieście i ciesz się atmosferą.

Kościóły

• 1 Kościół św. Piotra i Pawła (Pfarrkirche St. Peter und Paul). Spektakularny gotycki kościół z końca XV wieku.
• św. Grób (Heiliges Grab). Replika św. grobu z Jerozolimy.
• Kościół Mariacki (Frauenkirche). Gotycki kościół.
• Kościół św. Trójcy (Dreifaltigkeitskirche). Gotycki kościół pofranciszkański.
• Kaplica św. Barbary (Nikolaikirche). Gotycka kaplica przy kościele św. Trójcy
• Kaplica św. Anny (Annenkapelle). Gotycka kaplica przy gimnazjum św. Anny
• Katedra św. Jakuba (Jakobuskathedrale). Neogotycki kościół katolicki.
• Kościół św. Mikołaja (Nikolaikirche). Gotycki kościół, obecnie muzeum.
• Kościół św. Krzyża (Heiligkreuzkirche). Neoromański kościół.
• Kościół św. Ducha (Heiliggeistkirche). Neoromański kościół.
• Kościół Lutra (Lutherkirche). Neoromański kościół.

• 
  św. Piotra i Pawła
• 
  Mariacki
• 
  św. Trójcy
• 
  św. Mikołaja
• 
  św. Barbary
• 
  św. Jakuba
• 
  św. Krzyża

Synagogi

• Duża synagoga
• Mała synagoga

• 
  Duża synagoga
• 
  Fasada
• 
  Wnętrze
• 
  Wnętrze
• 
  Kopuła
• 
  Drzwi

Mury obronne

• Baszta wołów (Ochsenbastei) - gotycka baszta od strony Nysy.
• Baszta mariacka/gruba (Frauenturm/Dicker Turm) - gotycka baszta z barokowym hełmem
• Baszta cesarska (Kaisertrutz) - pierwotnie gotycka, obecnie barokowa twierdza. Nazwa pochodzi z oblężenia miasta od strony baszty przez wojska cesarskie w 1641 roku w trakcie wojny trzydziestoletniej.
• Baszta Hothera (Hotherbastei) - gotycka baszta od strony przedmieścia Nikolaivorstadt.
• Ciemna brama (Finstertor) - gotycka brama na dawne przedmieście Nikolaivorstadt
• Wieża Mikołajska (Nikolaiturm) - gotycka wieża od strony przedmieścia Nikolaivorstadt
• Wieża Rychbaska (Reichenbacher Turm) - gotycka wieża z renesansowym hełmem

• 
  Baszta wołów
• 
  Baszta mariacka
• 
  Baszta cesarska
• 
  Wiaża Mikołajska
• 
  Wieża Rychbaska

Zabytki

• Ratusz - renesansowy ratusz
• Wieża ratuszowa - stary gotycki ratusz
• Waga - renesansowa waga
• Apteka ratuszowa - renesansowa apteka
• Vogtshof - renesanowa zagroda, obecnie akademik
• Schönhof - jeden z przykładów tego bogatego dziedzictwa architektonicznego, Schönof jest jednym z najstarszych budynków renesansowych w Niemczech.
• Waidhaus - gotycki spichlerz.
• Brązowy jeleń - barokowa kamienica.
• Kamienieca biblijna - renesanowa kamienica.
• Kamienieca Untermarkt 23 - renesanowa kamienica.
• Kamienieca Neißstraße 30 - barokowa kamienica.

• 
  Stary ratusz
• 
  Nowy ratusz
• 
  Apteka
• 
  Schönhof
• 
  Kamienieca biblijna
• 
  Neißstraße 30

Budynki

• Teatr miejski - klasycystyczny teatr
• Hala miejska - secesyjny teatr
• Sądy - neorenesansowy budynek
• Budynek stanów - neogorycki budynek spotkań stanów
• Dom handlowy - secesyjny sklep
• Kliniki - neogotycki szpital
• Dworzec główny - neobarokowy dworzec
• Koszary myśliwskie - neogotyckie koszary
• Browar Landskron - neogotycki browar

• 
  Teatr
• 
  Dom handlowy
• 
  Dom handlowy
• 
  Dworzec główny
• 
  Sądy

Szkoły

• Gimnazjum św. Anny - gotycki i neogotycki budynek
• Gimnazjum Augustum - neogotycki budynek
• Gimnazjum im. Joliot Curie - neobarokowy budynek
• Szkoła staromiejska - neorenesansowy budynek

• 
  Gimnazjum św. Anny
• 
  Kaplica św. Anny
• 
  Gimnazjum Augustum
• 
  Gimnazjum im. Joliot Curie
• 
  Szkoła staromiejska

Muzea

• Górnołużycka biblioteka naukowa (Oberlausitzische Bibliothek der Wissenschaften)
• Muzeum miejskie (Kulturhistorisches Museum)
  • Kamienicka barokowa Neißstraße 30 (Barockhaus Neißstraße 30)
  • Baszta cesarska (Kaisertrutz)
  • Wieża Rychenbaska (Reichenbacher Turm)
• Muzeum przyrodniczne Senckenberg (Senckenberg Museum für Naturkunde)
• Muzeum śląskie (Schlesisches Museum)
• Muzeum fotografii (Museum der Fotografie)
• Muzeum Liczyrzepy (Rübezahl-Museum)
• Muzeum zabawek (Spielzeugmuseum)
• Wystawa techniczna w dworcu Hagenwerder (Ausstellung im Bahnhof Hagenwerder)

• 
  Górnołużycka biblioteka naukowa
• 
  Muzeum miejskie
• 
  Muzeum miejskie
• 
  Muzeum Senckenberg
• 
  Muzeum śląskie

Fontanny

• Muschelminna
• Fontanna Neptuna
• Fontanna św. Jerzego
• Fontanna klasztorna
• Fontanny na baszcie wołów
• Fontanna taśma wody

Pomniki

• Kolumna Justycji
• Pomnik Jakuba Böhme
• Pomnik Fryderyka Schiller
• Pomnik Wolfganga Goethe
• Pomnik Alexandra Humboldt
• Pomnik Marcina Luter
• Pomnik Gottloba Demiani
• Pomnik Theodora Körner
• Znacznik 15 południka (który określa czas środkowoeuropejski)

Cmentarze

• Cmentarz św. Mikołaja
• Cmentarz żydowski
• Cmentarz Tauchritz‎
• Cmentarz komunalny

Parki

• Park miejski
• Park nadbrzeżny
• Park Friedenshöhe
• Park Volksbad
• Park Nikolaizwinger
• Park Ochsenzwinger
• Park pociągu Oldtimer
• Zoo Tierpark
• Ogród góry oliwnej
• Park Winnica

Place

• Rynek Górny
• Rynek Dolny
• Plac Klasztorny
• Plac Pocztowy
• Ulica Elżbiety
• Plac Demianiego
• Plac Mariacki
• Plac Lutera
• Plac Wilhelma
• Plac sześciu miast
• Plac Brautwiesen

Mosty

• 3 Most staromiejski - pierwotnie gotycki most odbudowany nowoczesnie w XXI wieku
• 4 Most Jana Pawła II - most drogowy
• 5 Viadukt kolejowy - most kolejowy

Warto zrobić

• śląski kiermasz bożonarodzeniowy (Schlesischer Christkindelmarkt)
• święto starego miasta (Görlitzer Altstadtfest)
• Odwiedź Muzeum Śląskie - muzeum poświęcone historii Śląska.
• Spacer wzdłuż brzegu rzeki Nysa i podziwianie widoków na starsze budynki i obfitość przyrody.
• Zwiedzanie katedry i głównej ulicy Starego Miasta.
• Wybierz się na spacer po Nysie do Polski, korzystając z nowej kładki dla pieszych i uzyskaj z daleka inną perspektywę starego miasta.
• Podejdź do 1 góry Landeskrone. Landeskrone wznosi się około 200 m nad poziomem miasta, a spacer w górę trwa około godziny od przystanku tramwajowego w Biesnitz (linia tramwajowa nr 2 z centrum miasta). Przy przyjemnej pogodzie jest to dobry spacer na popołudnie.
• odwiedź nowe 2 jezioro Berzdorfer See na południowych granicach miasta. To jezioro powstało w ostatnich latach w celu rekultywacji kopalni odkrywkowej, która została zamknięta na początku lat dziewięćdziesiątych. Postały ładne plaże i przystanie przy jeziorze włącznie z gastronomią i placami zabaw.

• 
  śląski kiermasz bożonarodzeniowy
• 
  święto starego miasta
• 
  Landeskrone
• 
  Jezioro Berzdorfer See
• 
  Jezioro Berzdorfer See

Praca

Do dużych pracodawców należą:

• Birkenstock
• Siemens
• Bombardier
• Deutsche Bahn

Urząd pracy znajduje się na Elisabethstraße 37.

Wydział sądu pracy w Budziszynie znajduje się w Görlitz w budynku sądów przy Postplatz 18.

Nauka

Uniwersytet:

• Hochschule Zittau/Görlitz

Licea:

• niemiecko-polskie Augustianum
• Curie Gymnasium

Podstawowe:

• niemiecko-polskie Innenstadtschule

Zakupy

• Pamiątki z różnych śląskich sklepów z pamiątkami na starym mieście. Często znajdziesz porcelanę o charakterystycznym wzorze. Porcelana ta znana jest jako „Bunzlauer Keramik” (ceramika bolesławiecka), nazwana na cześć niemieckiej nazwy miasta Bolesławiec w Polsce.
• Antykwariści na Starym Mieście zawsze mają ładne okazje. Liczba książek obcojęzycznych jest jednak ograniczona.
• Przynieś butelkę lokalnego piwa. Nazywa się Landskron, na cześć pobliskiej góry. Jest to (z racji Görlitz najdalej na wschód wysunięte miasto w Niemczech) najbardziej wysunięty na wschód browar Niemiec.

Centra Handlowe

• Citycenter w centrum
• Centrum Handlowe Niesky Strasse na północy
• Centrum Handlowe Königshufen na północy
• Centrum Handlowe Weinhübel na południu
• Zgorzelec Plaza po polskiej stronie

Supermarkety

W centrum są Norma, Aldi Nord, Penny, Lidl, Netto, disca i Edeka. W dworcu głównym jest mały sklep bio o nazwie Bio im Bahnhof.

Gastronomia

Na Starym Mieście jest kilka bardzo dobrych restauracji. W porównaniu do większych miast, takich jak Drezno czy Berlin, jedzenie w Görlitz jest raczej tanie. Serwowana kuchnia to głównie lokalna saksońska lub śląska kuchnia, która tradycyjnie obejmuje mięso, sos i ziemniaki. Wypróbuj śląskie danie „Śląskie Niebo” („Schlesisches Himmelreich”), danie wieprzowe gotowane w sosie śliwkowym.

Kilka miłych restauracji na Starym Mieście:

• Vierradenmühle, Hotherstraße 20, ☏ +49 3581 406661.
• Zur Goldenen Sonne, Demianiplatz 54.
• Zum Nachtschmied, Obermarkt 18, ☏ +49 3581 411657.
• Zum Flyns, Langenstraße 1, ☏ +49 3581 400697.

Piwo

Niemcy słyną z długiej tradycji warzenia piwa, a Görlitz i wschodnia Saksonia nie są wyjątkiem. W Görlitz znajduje się browar nazywany Landskron Brauerei (ostatecznie należący do Carlsberg). Eibau to kolejny lokalny browar, oddalony o około 20 km.

Głównym produktem browaru Landskron jest pilsner. Pilsner można porównać do tego, co jest znane jako lager poza Niemcami, jednak ten typ jest mocniejszy i ma bardziej charakterystyczny smak chmielu.

Browar produkuje również piwa sezonowe, na przykład „Maibock”, piwo, które jest sprzedawane tylko wiosną i jest silniejsze niż zwykłe piwo pilzneńskie. Innymi znanymi w okolicy pilsnerami są Radeberger lub Freiberger, które pochodzą z browarów w pobliżu Drezna.

Browar Eibau około 20 km od Görlitz jest najbardziej znany ze swojego ciemnego piwa. Ciemne piwa różnią się od pilsnerów: używają palonego słodu, który nadaje piwu głęboki, ciemny kolor i wyrazisty smak.

Inne ciemne piwo znane w okolicy pochodzi z browaru Köstritzer, który znajduje się w Turyngii, około 400 km na zachód od Görlitz.

Festiwale, imprezy

• ViaThea
• Festywal Jazzowy
• Jarmark Bożonarodzeniowy

Noclegi

Tanio

• Backpackers hostel Eol777 Görlitz, Bahnhofstr 1a (5 minut od głównego dworca kolejowego i 5 minut od centrum miasta i Altstadt), +49 15257196915, ✉ Goerlitzhostel@Yahoo.com. Zameldowanie: 14:00, wymeldowanie: brak określonej godziny. Jedyny hostel turystyczny w mieście: tani, przytulny, czysty i przyjazny. 13 €.

Umiarkowanie

• Dreibeiniger Hund, Büttnerstr. 13, 02826 Görlitz, +49 3581 423980, faks: +49 3581-423979, ✉ info@dreibeinigerhund.de

Drogo

• Parkhotel Görlitz Superior, Uferstr. 17f, ☏ +49 3581-6620, faks: +49 3581-662662, ✉ empfang@parkhotel-goerlitz.de.
• Romantik Hotel Tuchmacher, Peterstr. 8, 02826 Görlitz, +49 3581 47310, faks: +49 3581-4831111, ✉ hotel@tuchmacher.de.

Kontakt

• Strona internetowa

Bezpieczeństwo

Miasto jest bezpieczne. Główna komenda policji znajduje się w centrum przy Conrad-Schiedt-Straße 2, główny urząd celny na południe od dworca przy Fichtestraße 2, urząd skarbowy w centrum przy Sonnenstraße 7, prokuratura na starym mieście przy Obermarkt 22 a sądy w centrum przy Postplatz 18. W Görlitz są polskojęzyczni adwokaci.

Zdrowie

Szpital komunalny Städtisches Klinikum znajduje się przy Girbigsdorfer Str. 1-3, szpital katolicki St. Carolus przy Carolusstraße 212. W Görlitz są polskojęzyczni lekarze i farmaceuci. Większość przychodnii i aptek znajduje się w dzielnicy centrum.

Informacje turystyczne

• Strona internetowa
• Adres: Obermarkt 32, 02826 Görlitz

Gdzie dalej

• Reichenbach
• Löbau
• Herrnhut
• Budziszyn
• Marienthal
• Żytawa
• Oybin
• Jonsdorf
• Olbersdorf
• Góry Königshain
• Góry Żytawskie
• Szwajcaria Saksońska
• Góry Izerskie
• Karkonosze
• Jelenia Góra
• Bolesławiec