Targowa Górka

Targowa Górka
Kościół św. Michała Archanioła
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo wielkopolskie
Ludność	540
Nr kierunkowy	(+48) 61
Kod pocztowy	62-308

Grobowiec rodziny Kosińskich

Figura na grobowcu

Płyta nagrobna Adelajdy

Płyta nagrobna gen. Antoniego Kosińskiego

Głaz z pamiątkowym napisem

Targowa Górka – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, w gminie Nekla; 9,5 km na południowy zachód od Wrześni. Znana z pobytu Antoniego Amilkara Kosińskiego – polskiego generała, uczestnika insurekcji kościuszkowskiej i wojen napoleońskich, współtwórcy Legionów Polskich we Włoszech, który zmarł i spoczywa w tej miejscowości.

Informacje

Historia

Targowa Górka, wcześniej zwana Mileszyną Górką, wzmiankowana jest w dokumentach już w 1258 r. Właścicielem był wówczas Milesza z Górki, który należał do otoczenia księcia Bolesława Pobożnego, syna Władysława Odonica. Król Kazimierz Wielki przebywając w Poznaniu 14 czerwca 1343 r. potwierdził ówczesnym właścicielom: Piotrowi kasztelanowi radzimskiemu i Dobrogostowi Mileszycowi prawa miejskie dla Targowej Górki. Późniejszymi właścicielami miasta byli m.in. w 1397 r. Wojciech z Górki, w latach 1390 – 1400 Boguchwał, Dobiesław i Bodzęta, synowie Jana Poraja z Bierzglina, w 1506 roku Barbara Górecka, w 1559 r. Spławscy i Góreccy herbu Dryja, w 1722 r. Turnowie. Od 1761 roku własność Drogońskich w 1793 r. hrabiego Keyserlinga, którego córka Adela, wyszła za mąż za gen. Amilkara Kosińskiego – współtwórcę legionów polskich we Włoszech. W 1870 r. właścicielami była rodzina Żychlińskich.

W roku 1458 Targowa Górka miała obowiązek wystawienia 8 żołnierzy na wyprawę malborską. Pod koniec XV wieku miasto podupadło i utraciło prawa miejskie. Odzyskało je w 1559 roku. W 1724 r. król August II nadał miejscowości przywilej organizowania 5 jarmarków rocznie i targów w każdy poniedziałek. Król Stanisław August Poniatowski potwierdził te przywileje oraz wydał zgodę na organizowanie jeszcze czterech nowych jarmarków. W 1751 roku Turnowie, ówcześni właściciele miasta, osadzili tu na leśnej wyrębie osadników niemieckich na zasadach czynszowych. Osada ta nazywała się wówczas Holendry Słowęcińskie.

Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła istniał już w XIII w. W 1630 r. kasztelan gnieźnieński Mikołaj Mielżyński ufundował tu nowy drewniany kościół. Po pożarze w 1739 r został odbudowany; ponownie spłonął na początku XIX wieku. Odbudowała go w 1840 r. jako murowany rodzina Kosińskich[2]. W XVI w. istniał jeszcze kościół, pw. św. Małgorzaty, kościół ten spłonął w 1725 r. a na jego miejscu postawiono krzyż.

W Targowej Górce znajdował się od 1628 r., założony przez Mielżyńskiego, szpital dla ubogich. W XVIII w. miało tu istnieć równocześnie 12 browarów. W czasie licznych pożarów zaginął dokument lokacyjny. W 1793 roku władze pruskie nie umieściły już Targowej Górki w wykazie miast. W latach 80. XIX w. mieszkały tu 424 osoby w 25 domach. Właścicielem wsi był wówczas król pruski. Do dziś zachował się budynek poczty konnej z przełomu XVIII – XIX wieku, kościół z 1840, leśniczówka z XIX w. i drewniana dzwonnica z końca XVIII wieku.

15 czerwca 2008 odbyły się uroczyste obchody 750-lecia istnienia miejscowości.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. W pobliżu miejscowości znajduje się Miejsce Obsługi Podróżnych (MOP Targowa Górka) dla jadących Autostradą A2 w kierunku Warszawy.

Geografia

Targowa Górka położona jest na Równinie Wrzesińskiej (315.56), mezoregionie fizycznogeograficznym w środkowo-zachodniej Polsce, stanowiącym południową część Pojezierza Wielkopolskiego.

Klimat

Region znajduje się pod wpływem oceanicznych mas powietrza, co wpływa na łagodność klimatu. Obszar znajduje się w wielkopolsko-śląskiej dzielnicy rolniczo-klimatycznej. Średnia roczna temperatura wynosi ok. +8 °C. Okres wegetacyjny należy do najdłuższych w Polsce. Opady roczne wahają się od 500 do 550 mm. Miejscowość można zwiedzać o każdej porze roku.

Dojazd

Samolotem

Najbliższy port lotniczy znajduje się w Poznaniu - 47,9 km od Targowej Górki. Jest to port lotniczy Poznań-Ławica im. Henryka Wieniawskiego (IATA: POZ, ICAO: EPPO) . Najlepszy dojazd z portu lotniczego drogą ekspresową S11 - od węzła Poznań Ławica do węzła Poznań Zachód, potem drogą krajową 92 na Wrześnię. Koło Nekli skręcić w prawo.

Pociągiem

Jechać trasą Poznań-Września i wysiąść na przystanku w Podstolicach. Potem dojechać samochodem.

Autobusem

Autobusem można dojechać z Wrześni lub z Poznania. Dokładniejsze informacje można znaleźć na stronie internetowej e-podróżnik

Warto zobaczyć

• Głównym zabytkiem wsi jest klasycystyczny kościół pw. św. Michała Archanioła z 1840 r. wraz z oddzielnie stojącą, drewnianą dzwonnicą z k. XVIII w.

Data erygowania parafii nie jest znana. Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła został ufundowany w wieku XIII. Pierwsza pisemna wzmianka dotycząca istnienia parafii pochodzi z 1364, prawdopodobnie przez Góreckich. Około 1630 Mikołaj Mielżyński, kasztelan gnieźnieński, zbudował nowy kościół z drzewa. Sufragan poznański - biskup Jan Baykowski konsekrował go w 1636. W 1739 odbudował go ks. proboszcz Kazimierz Sosnowicz. Drewniany kościół parafialny z 1739 został rozebrany w pierwszych dziesięcioleciach XIX w.

W 1802 drewniany kościół spłonął od uderzenia pioruna. Przygotowania do budowy nowej murowanej świątyni rozpoczęły się w 1823, a zakończone zostały w 1840 przez ks. proboszcza Jana Gniadczyńskiego. Budynek został zbudowany bez jakiegokolwiek jednolitego stylu. Do tej świątyni przeniesiono wyposażenie z poprzedniego kościoła. Umieszczono w nim barokowy ołtarz główny pochodzący z XVIII w., posiadający dwie kondygnacje. W ołtarzu znajdowała się postać Świętego Michała Archanioła na smoku, po bokach dwie figury świętych i cztery anioły. Biskup Likowski dokonał konsekracji kościoła w 1892. Po II wojnie światowej otwarto frontową ścianę w kościele i utworzono dwa małe łuki boczne, analogiczne do łuku nad wielkim ołtarzem. Utworzono również kaplicę Najświętszego Serca Pana Jezusa. Architektonicznie kościół utrzymany jest w stylu neobarokowym. W głównym ołtarzu znajduje się obraz Matki Bożej Różańcowej pochodzący prawdopodobnie z XVII w. Kościół posiada również późnogotycką kamienną chrzcielnicę.

• We wsi znajduje się również grobowiec Adelajdy i Antoniego Amilkara Kosińskiego. Napis na płycie nagrobnej brzmi:

Lewa płyta	Prawa płyta
Adelajda Konstancya Wilhelmina Zofia Wiktorya z Hrabiow Keyserling Generałowa Kosińska Dziedziczka Targowej-Górki ur 1790 um. 4 Września 1856 r. w Targowej – Górce	Antoni Amilkar-Kosinski Generał Dywizyi Krzyża Wojskowego Komandor syn Józefa i Reginy z Korsaków Kosińskich ur. na Litwie r. 1769 um. w Targowej – Górce 10 Marca r. 1823 Odbył Kampanie: od 1794 r. w powstaniu Kościuszkowskiem 1795-1803 r. we Włoszech 1807 r. przeciw Prusom i Rossyi 1809 r. przeciw Austryi 1812 r. przeciw Rossyi dowodził dywizyą nad Bugiem

––––

Miejscowość nie zachowała cech rozplanowania miejskiego. Dobitnym śladem miejskiej przeszłości pozostaje jednak jej nazwa.

Na terenie kościoła pod wezwaniem świętego Michała Archanioła w Targowej Górce znajdują się dwa zabytkowe grobowce rodzin Karłowskich i Karśnickich, odnowione w 2010.

Edukacja

Zespół Szkół w Targowej Górce

Zakupy

W Targowej Górce znajdują się dwa sklepy spożywcze.

Wyżywienie

Bar Targowa Górka

Zakwaterowanie

Najbliższe zakwaterowanie znajduje się w Nekli, Podstolicach oraz Zasutowie.

Bezpieczeństwo

Zdrowie

Najbliższym szpitalem jest Szpital Powiatowy we Wrześni,
ul. Słowackiego 2,
tel. 61 437-05-00

Policja

Adres: Dworcowa 8
62-330 Nekla
Telefon: 61 4386077, 997

Straż pożarna

Ochotnicza Straż Pożarna w Targowej Górce
62-330 Nekla
Targowa Górka
ul. Średzka 9
tel. /061/ 43-86-688

Kontakt

Na terenie gminy Nekla nie ma punktu informacji turystycznej. Sprawy promocji prowadzi Wydział Promocji i Kultury Starosta Powiatowego we Wrześni, ul. Chopina 10, pok. 110, tel. 61 640-44-95.

Gdzie dalej

W pobliżu Targowej Górki znajdują się następujące miejscowości, które mogą być kolejnym punktem podróży:

• Nekla – miasto znane z osadnictwa olęderskiego z połowy XVIII wieku,
• Nekielka - miejscowość znana z z osadnictwa olęderskiego z połowy XVIII wieku,
• Giecz – miejscowość znana z grodu z czasów Bolesława Chrobrego – jednego z najważniejszych w Wielkopolsce ośrodków administracyjnych, militarnych i gospodarczych; obecnie rezerwat archeologiczny (oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy). Miejscowość zlokalizowana na Szlaku Piastowskim,
• Podstolice - miejscowość znana z neoklasycystycznego dworu z XIX wieku,
• Opatówko – miejscowość znana z zabytkowego drewnianego kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej z połowy XVIII wieku,
• Biechowo – miejscowość znana z zabytkowego zespołu klasztornego Filipinów (obecnie Paulinów) z kościołem Narodzenia Najświętszej Marii Panny - Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia,
• Września – miasto powiatowe znane ze strajku dzieci wrzesińskich - strajku uczniów w latach 1901-1902, skierowanego przeciw germanizacji szkół, głównie przeciw modlitwie i nauce religii w języku niemieckim; siedziba muzeum regionalnego.

Źródła

Na stronie wykorzystano treści ze strony Targowa Górka w polskiej Wikipedii. Jej autorzy wymienieni są w historii edycji. Prawa autorskie: na licencji Creative Commons CC-BY-SA.