Miasto położone jest na Wyżynie Śląskiej, nad rzeką Brynicą, będącej dopływem Czarnej Przemszy. Pod względem geologicznym, Siemianowice położone są w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, obejmującym cały Górnośląski Okręg Przemysłowy i Rybnicki Okręg Węglowy. Stanowią one ważne centrum gospodarcze tego regionu z wieloma ważnymi zakładami przemysłowymi. Siemianowice graniczą z: Katowicami, Chorzowem, Będzinem, Czeladzią, Piekarami Śląskimi i Wojkowicami.
Dokumenty historyczne z 1273 r. wspominają o wsi Sancovice, nie ma jednak pewności czy rzeczywiście odnoszą się one do Siemianowic. Od XIV w. tereny te znajdowały się pod zwierzchnictwem Czech i dzieliły losy polityczne Śląska. Z 1451 r. Istnieją pewne zapiski o wsi o nazwie Seymanoviczi. W 1718 r. okoliczne tereny z wioskami kupiła hrabina Maria Józefa von Donnesmarck. Od 1742 r. tereny te należały do Prus. W latach 1760-78 rodzina Donnesmarcków wybudowała w Siemianowicach pałac z parkiem. Przełomowym momentem w historii Siemianowic okazało się uruchomienie w 1786 r. pierwszej kopalni węgla kamiennego "Waldgrube" ("Leśna"). W 1833 r. w okolicy wioski funkcjonowały już cztery kopalnie węgla, cztery kopalnie cynku, huta żelaza, huta szkła i kilka zakładów metalowych. Wokół nowych fabryk zaczęły powstawać nowe osiedla, w których osiedlała się ludność w większości niemiecka. W 1852 r. rozpoczęto budowę kolejki wąskotorowej.
W okresie międzywojennym przeprowadzono w Siemianowicach plebiscyt, w którym 56,2% popracia uzyskały Niemcy. W odpowiedzi wybuchła III powstanie śląskiego, w którym wzięło udział wielu mieszkańców wioski. W 1922 r. Siemianowice przyłączono do Polski. W 1932 r. okoliczne wioski połączono w jedną całość i utworzono miasto Siemianowice Śląskie.
Podczas II wojny światowej, we wrześniu 1939 r. Siemianowice Śląskie zostały zajęte przez wojska niemieckie. W 1944 r. Niemcy utworzyli w Hucie Laura podoobóz obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. W styczniu 1945 r. miasto zajęły wojska sowieckie.
Najbliższy duży port lotniczy zlokalizowany jest ok. 22 km od miasta, w Pyrzowicach. Na lotnisko Katowice-Pyrzowice (kod. KTW) można przylecieć np. z Warszawy czy Gdańska.
W związku z położeniem przy skrzyżowaniu ważnych dróg, dojazd do miasta nie jest mocno utrudniony. Można się tu dostać m.in. drogą krajową 94 (Zgorzelec - Legnica - Wrocław - Opole - Kraków - Tarnów - Rzeszów). Ponadto w okolicy biegnie także autostrada A1, A4, droga krajowa 1 i 11.
Miasto nie posiada własnej komunikacji miejskiej, ale obsługiwane jest przez Katowicki Zakład Komunikacji Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP). Z Siemianowic możliwy jest dojazd autobusem m.in. do Katowic (linia 5, 27, 30, 43, 50, 72, 110, 119, 133, 168, 170, 190), Tarnowskich Gór (linia 5), Chorzowa (linia 22, 74, 98, 190), Czeladzi (linia 27, 42, 43, 133), Bytomia (linia 42, 91), Będzina (linia 42, 133), Sosnowca (linia 91), Tychów (linia 168) i na lotnisko w Pyrzowicach (linia 119).