Roztoczański Park Narodowy

Roztoczański Park Narodowy - polski park narodowy zlokalizowany na wschodzie Polski, w województwie lubelskim. Swoją nazwę bierze od krainy geograficznej w której leży (Roztocze). Został utworzony 10 maja 1974 i zajmuje obszar o powierzchni 80,7 km². Siedziba dyrekcji parku znajduje się w miejscowości Zwierzyniec. Leży ona w odległości 22 km od Biłgoraja i 30 km od Zamościa. Nieco dalej leżą także Tomaszów Lubelski i Janów Lubelski.

Logo parku

Widok na wzgórza morenowe z Bukowej Góry

Charakterystyka

Łąki w okolicy Panasówki

Historia

Stawy Echo

Początki ochrony przyrody na Roztoczu sięgają XVI wieku, gdy na obszarze należącym wówczas do ordynacji założonej przez kanclerza Jana Zamoyskiego, utworzono zwierzyniec. Teren zwierzyńca otoczono parkanem o długości ok. 30 km, a obejmował on obszar obecnego obszaru ochrony ścisłej Bukowa Góra oraz część obwodu Florianka. W zwierzyńcu Zamojskich znajdowały się jelenie, rysie i dziki, wilki, żbiki i tarpany. Zlikwidowano go pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku – zwierzęta zostały wypuszczone bądź oddane okolicznym mieszkańcom.

Rzeka Wieprz

Duże walory przyrodnicze Roztocza spowodowały, że tym obszarem zainteresowali się liczni badacze. Dzięki ich staraniom od I połowy XX wieku zaczęto tworzyć rezerwaty leśne i florystyczne. Pierwszym z nich był utworzony w 1936 rezerwat przyrody Bukowa Góra. Do 1974 pod ochroną znajdowało się 11 rezerwatów leśnych i florystycznych o łącznej powierzchni 1263 ha. W 1974 powołano park narodowy, powstały na obszarze Lasów Państwowych, Nadleśnictw Kosobudy i Zwierzyniec, obejmujący początkowo 4801 ha. Obecnie jest on prawie dwa razy większy.

Brama wejściowa w Zwierzyńcu

Dojazd

Samolotem

W okolicy parku nie ma żadnych portów lotniczych. Najbliższy położony jest w Świdniku pod Lublinem (Port Lotniczy im. Jana III Sobieskiego), 87 km na północ od siedziby parku, a drugi zlokalizowany jest w miejscowości Jasionka koło Rzeszowa i leży on około 110 km od parku (pokonanie tej trasy samochodem to około 1 godz. 40 minut).

Dom Plenipotenta (siedziba RPN)

Samochodem

Na północ od parku przebiega droga krajowa nr 74 (Wieluń - Kielce - Zamość). Oprócz niej do RPN można dojechać kilkoma drogami wojewódzkimi (DW 858 - prowadzi od zachodu, DW 849 - przebiega na południe i wschód od parku).

Osada Florianka

Warto zobaczyć

• Zwierzyniec - jest to niewielkie miasteczko, zlokalizowane zaraz przy granicy parku. Obok wielu atrakcji przyrodniczych, posiada także sporo zabytków, a także muzeum. Głównymi celami turystycznymi Zwierzyńca są: pałac ordynacji magnackiej Zamoyskich, Kościół „Na Wyspie”, zabytkowy browar, park miejski oraz siedziba dyrekcji RPN - Pałac Plenipotenta. Oprócz wspomnianych atrakcji chętni mogą odwiedzić Ośrodek Edukacyjno-Muzealny RPN czy wspiąć się na wieże widokowe ustawione na Tartacznej Górze oraz na Białej Górze.
• Stawy Echo - kompleks czterech stawów, powstał przed wojną w 1934 roku. Przez pewien czas liczba ta ulegała zmianom, ale ostatecznie po założeniu parku częściowo ograniczono działania gospodarcze. Skrawek zbiorników został udostępniony dla plażowiczów i przeznaczony do rekreacji (część znajdująca się w granicach miasta). Przy jednej ze skarp wybudowany został taras widokowy.
• Florianka - osada powstała w XIX wieku, a jej założycielami byli Zamojscy. Obecnie w wiosce znajduje się kilka obiektów m.in. gajówka, izba leśna i hodowla koników polskich. W związku ze swoją lokalizacją, osada nie ma bezpośredniego połączenia z innymi miejscowościami w gminie. Ze względu przepisy parku, nie można się tu dostać samochodem.
• Gajówka Krzywe - ta niewielka osada od kilkudziesięciu lat jest letnią bazą Roztoczańskiej Konnej Straży Ochrony Przyrody. Historia leśniczówki związana jest z gospodarką leśną ordynacji magnackiej, a w okresie okupacji stanowiła miejsce spotkań partyzantów. Pomimo swego wieku gajówka posiada niezmieniony charakter i warunki bytowania bez wszelkich mediów są mocno utrudnione. Przy budynku działa stajnia, a w okresie od lipca do września można skorzystać z działającej tu informacji turystycznej.
• Wzgórze Polak - niepozorne, niczym nie wyróżniające się od okolicznych krajobrazów. Stanowi jednak ważne miejsce, w którym roku 1863 stoczona została zwycięska bitwa powstańców styczniowych z czterokrotnie silniejszymi oddziałami rosyjskimi. Dla turystów wyznaczono wytyczono specjalną ścieżkę historyczno-przyrodniczą. Bardziej zainteresowani kulturą regionu mogą odwiedzić pobliską Panasówkę, w której wznoszą się pozostałości dworku, a za wioską znajduje się Bagno Tałandy, leżące u źródeł rzeki Gorajki.

Najbliższe okolice

• Zamość
• Biłgoraj
• Frampol
• Szczebrzeszyn
• Janów Lubelski
• Tomaszów Lubelski
• Józefów Biłgorajski

Nocleg

Zwierzyniec

• Hotel Roztocze - ul. Partyzantów 11 - tel. 84 600 51 48
• Pensjonat Telimena - ul. Zamojska 8A - tel. 604 663 161
• Pensjonat Pan Tadeusz - ul. Biłgorajska 2 - tel. 730 714 576
• Noclegi Sielanka - ul. Monopolowa 32 - tel. 501 496 105
• Noclegi Czar Roztocza - ul. Rudka 5D - tel. 84 643 92 23
• Apartamenty Roztocze - ul. Miodowa 9/12 - tel. 502 533 094

Informacja turystyczna

Ośrodek Edukacyjno-Muzealny - Punkt Informacji Turystycznej - ul. Plażowa 3a, 22-470 Zwierzyniec, tel. 84 67 72 025

Leśniczówka Dębowiec (dawna Gajówka Krzywe) - okolice wsi Lipowiec-Kolonia, w pobliżu obszaru ochronnego Jarugi

Ceny wstępu - karta wstępu normalna – 6 ,00 zł, karta wstępu ulgowa – 3,00 zł, karta tygodniowa – 12,00 zł

Według regulaminu Roztoczańskiego PN wszystkie grupy złożone z więcej niż 10 osób zobowiązane są do poruszania się ścieżkami z przewodnikiem.