Książ Wielki
Książ Wielki – wieś o charakterze małego miasta w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, siedziba gminy Książ Wielki nad rzeką Nidzicą.
Książ Wielki | |
Książ Wielki, zamek na Mirowie z końca XVI w. architekt Santi Gucci | |
Informacje | |
Państwo | Polska |
Region | Województwo małopolskie |
Wysokość | 250 m n.p.m. |
Ludność | 1820 |
Nr kierunkowy | (+48) 41 |
Kod pocztowy | 32-210 |
Strona internetowa |
Charakterystyka edytuj
Położenie geograficzne: 50°26′32″N 20°08′25″
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego województwa kieleckiego.
Wieś o charakterze małego miasta położona w centrum Wyżyny Miechowskiej na pn. od doliny Nidzicy.
Jak się sądzi, osadę założył Władysław Łokietek w pobliżu wcześniej istniejącego Książa Starego (obecnie Małego). Prawa miejskie otrzymała między 1333 a 1370 r., prawdopodobnie od jednego z Melsztyńskich, którzy wówczas byli jego właścicielami. Prawa te Książ utracił w 1869 r.
W 1441 r. miasto przeszło w ręce Andrzeja Tęczyńskiego. Od końca XIV do XVIII w. Książ był siedzibą powiatu sądowego. W połowie XVI w. wraz z ręką Katarzyny Tęczyńskiej dobra te otrzymał wielkorządca krakowski Jan Boner, który stworzył tu jeden z ważniejszych ośrodków ruchu kalwińskiego. W 1562 r. miasto zakupił Stanisław Barzi. Stłumił on ruch innowierczy, a w 20 lat później sprzedał dobra biskupowi krakowskiemu Piotrowi Myszkowskiemu, który z kolei przekazał je swemu bratankowi, również Piotrowi, staroście chęcińskiemu.
W latach 1585 - 95 Piotr Myszkowski wzniósł okazały pałac wg planów znakomitego włoskiego architekta Santi Gucciego (Gucci zmarł w Książu w 1600 r.) i na cześć rodowej siedziby Myszkowskich w pobliżu Kroczyc nazwał go Mirowem. Z kolei jego brat, Zygmunt, w 1601 r. połączył te dobra z posiadłościami koło Pińczowa i utworzył ordynację pińczowską, którą w 1727 r. odziedziczyli margrabiowie Wielopolscy i utrzymali w swych rękach aż do 1945 r.
Dojazd edytuj
Samolotem edytuj
Pociągiem edytuj
Samochodem edytuj
Ok. 7 km na północny-wschód od Miechowa, przy drodze krajowej nr 7 (prowadzącej z Żukowa k. Gdańska przez Warszawę do granicy ze Słowacją w Chyżnem. Jest ona częścią międzynarodowej drogi europejskiej E77 prowadzącą dalej przez Słowację do stolicy Węgier, Budapesztu. Zaś na odcinku Gdańsk – węzeł Elbląg Wschód jest częścią trasy E28. Fragment z Krakowa do Rabki jest także częścią trasy tzw. Zakopianki, czyli drogi w Tatry najczęściej uczęszczanej przez turystów.
Autobusem edytuj
Statkiem edytuj
Komunikacja edytuj
Warto zobaczyć edytuj
- Przy rynku stoi gotycki kościół św. Wojciecha, zbudowany w 1. poł. XV w. na miejscu wcześniejszego z 1325 r. W XVI w. Jan Boner zamienił go czasowo w zbór kalwiński. W XVII, XVIII i na pocz. XX w. był odnawiany i rozbudowywany. Wnętrze ma wystrój późnorenesansowy (stiukowa dekoracja w prezbiterium, nagrobki Tęczyńskich), barokowy (portal z prezbiterium do zakrystii, ołtarze, obrazy) i rokokowy (polichromia z 1781 r.). Uwagę zwiedzających przyciąga barokowa kaplica św. Anny (od południa), ufundowana w 1. poł. XVII w. przez Władysława Myszkowskiego.
- Kościół św. Ducha i klasztor Augustianów, który Spytek z Melsztyna zbudował w Książuw 1381 r. a z którego pozostało do dziś gotyckie prezbiterium i zakrystia z okrągłą wieżyczką. W XVI w. kościół czasowo był użytkowany przez kalwinów. Przebudowywano go po 1611, w 1741 i – gruntownie – w 1836 r. Budynek klasztorny pochodzi z XVIII w.
- W pn.-zach. narożniku rynku leży głaz pamiątkowy ku czci ofiar II wojny światowej z Książa Wielkiego i okolicy.
- Ok. 700 m na wschód od centrum wsi, w otoczeniu ogrodu krajobrazowego o założeniu z XVI w. (tarasy, szpalery) z pięknymi okazami drzew na wysokim wzgórzu wznosi się późnorenesansowy pałac, zwany zamkiem na Mirowie. Zamek był kilkakrotnie przebudowywany: w stylu późnobarokowym (na przełomie XVIII i XIX w.) i neogotyckim (ok. 1841 r.). Jest to okazała, dwupiętrowa budowla, na krótszej osi ozdobiona ryzalitami (podwyższonymi w XIX w.) i dekoracyjnymi blankami z wieżyczkami na narożnikach. Ściany parteru i I piętra pokryte są rustyką wg wzoru włoskiego. Wewnątrz zachowały się różne detale renesansowe (m.in. dwa portale kamienne, sklepienia kolebkowe i gwiaździste). Na przedłużeniu dłuższej osi zamku stoją dwa bliźniacze pawilony z podcieniami. Pawilon południowy – to dawna biblioteka, północny – dawna kaplica ozdobiona późnorenesansowymi stiukami. Obok pawilonów zachowały się pozostałości starych murów niegdyś otaczających zamek.
Najbliższe okolice edytuj
Praca edytuj
Nauka edytuj
Zakupy edytuj
Gastronomia edytuj
Festiwale, imprezy edytuj
Nocleg edytuj
Kontakt edytuj
Bezpieczeństwo edytuj
Informacje turystyczne edytuj
Przez Książ Wielki przebiega zielony Szlak Partyzantów Ziemi Miechowskiej.
Wyjazd edytuj
Zobacz też edytuj
|
Ten artykuł ma już minimum informacji, które czynią go użytecznym. Jednak jeszcze wiele brakuje, aby stał się przewodnikiem. Możesz pomóc uzupełniając luki i rozbudowując już rozpoczęte sekcje. |