Kraina Wielkich Jezior Mazurskich

	Kraina Wielkich Jezior Mazurskich;
	Lokalizacja
	Informacje
Państwo	Polska
Język	polski

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich – mezoregion fizycznogeograficzny, znajdujący się w północno-wschodniej Polsce, obejmujący środkową część Pojezierza Mazurskiego. Znajduje się tu szereg rezerwatów przyrody i Mazurski Park Krajobrazowy.

Warunki naturalne

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich ma powierzchnię 1732 km², z czego 486 km² zajmują jeziora. Dominuje tutaj krajobraz młodoglacjalny, który został ukształtowany w plejstocenie. Podczas ostatniej fazy zlodowacenia bałtyckiego, która zakończyła się ok. 10 tys. lat temu, cofający się lądolód usypywał położone równoleżnikowo ciągi wzgórz morenowych, zbudowane z glin, żwirów i głazów. W zagłębieniach między wyniesieniami pozostawały wielkie bryły martwego lodu, które wytapiając się pozostawiły misy wytopiskowe. Płynące pod lodem rzeki wypłukały głębokie rynny^[1].

Lasy

Dominuje krajobraz roślinny grądowy w wariancie z udziałem borów mieszanych. Niewiele spotyka się powierzchni z krajobrazem borów, borów mieszanych i grądów, zlokalizowanych głównie w północnej części mezoregionu; oraz z krajobrazem śródlądowych borów sosnowych i borów mieszanych w odmianie subborealnej^[2]. Region ten częściowo porasta Puszcza Piska, pokryta siecią szlaków pieszych, rowerowych i konnych.

Jeziora

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich liczy niemal 2600 jezior. Jeziora te połączone są licznymi kanałami. Środkową część szlaku łączy cały zespół sztucznych kanałów m.in. Kanał Jegliński, Tałcki, Grunwaldzki, Mioduński, Szymoński, Kula, Giżycki, Niegociński, Piękna Góra, Sztynorcki, Węgorzewski, Brożajcki oraz Mazurski. Do jezior Krainy Wielkich Jezior Mazurskich należą:

Jezioro Bełdany
Jezioro Białoławki
Jezioro Brzozolasek
Jezioro Buwełno
Jezioro Czarna Kuta
Jezioro Dargin
Jezioro Dejguny
Jezioro Dobskie
Jezioro Gołdopiwo
Jezioro Jagodne
Jezioro Jegocin
Jezioro Kisajno
Jezioro Kocioł koło Śniardw
Jezioro Kruklin
Jezioro Mamry (105 km²)
Jezioro Mikołajskie
Jezioro Nidzkie
Jezioro Niegocin
Jezioro Orzysz
Jezioro Oświn
Jezioro Pogubie Wielkie
Jezioro Roś
Jezioro Rydzówka
Jezioro Śniardwy (113,8 km²)
Jezioro Stręgiel
Jezioro Święcajty
Jezioro Tałtowisko
Jezioro Tyrkło
Jezioro Ublik Mały
Jezioro Ublik Wielki
Jezioro Wiartel
Jezioro Wydmińskie

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich to szlak żeglowny (dla jednostek motorowych) składający się z jezior oraz kanałów, liczący około 110 km. Jest on użytkowany głównie przez statki Żeglugi Mazurskiej oraz przez żeglarzy jachtów żaglowych i motorowodnych.

Początkowo miał on charakter czysto ekonomiczny - spławiano tędy ścięte drzewa. Był to też trakt komunikacyjny. W tym czasie powstało wiele kanałów (m.in. Kanał Węgorzewski, Kanał Łuczański, Kanał Jegliński - najdłuższy tego typu trakt wodny na Mazurach) i śluz (m.in. Śluza Guzianka, Śluza Karwik). Po przestawieniu się gospodarki na węgiel, szlak miał mniejsze znaczenie. Nastąpiła era turystki. W dzisiejszych czasach Szlak Wielkich Jezior Mazurskich to głównie atrakcja turystyczna. Ciągnie się on od miasta Węgorzewa do Ruciane-Nida. Kolejno po Węgorzewie mijamy: Giżycko, Rydzewo, Mikołajki i docieramy do Rucianego-Nidy. Pierwszą odnogą szlaku jest droga od ujścia kanały Tałckiego do miejscowości Ryn. Druga natomiast to trasa z Mikołajek jeziorem Śniardwy, Kanałem Jeglińskim do miejscowości Pisz. Żeglarze, którzy nie używają silników spalinowych mogą sobie przedłużyć wędrówkę dalej za Ruciane-Nidą do Prania, czy Karwicy Jeziorem Nidzkim, na którym obowiązuje strefa ciszy. Jezioro Nidzkie i otaczające je lasy jest rezerwatem przyrody^[3].

Ze względu na dużą ilość jezior, na których panuje olbrzymi ruch jest to szlak trudny, raczej dla zaawansowanych, natomiast właściwie nieuciążliwy. Na brzegach jest duża ilość dobrych miejsc biwakowych. Na przebycie szlaku trzeba przeznaczyć 7-10 dni^[1].

Fauna

Wielkie Jeziora Mazurskie słyną z niezliczonych siedlisk rzadkich ptaków. Można obserwować m.in. kormorana, perkoza dwuczubego, łyskę, czaplę oraz łabędzia niemego, najliczniej gniazdującego na jeziorze Łuknajno. Żyje tu również rzadki bocian czarny, kania czarna, orzeł przedni i bielik. Wędrowcy spotykają na swojej drodze wydrę, bobra, żółwia błotnego, łosia oraz wiele gatunków nietoperzy i kolorowych ważek. Szczególną atrakcją na przełomie września i października są rykowiska jeleni^[1].

Klimat

Warunki klimatyczne Krainy Wielkich Jezior Mazurskich pozostają w ścisłym związku ze ścieraniem się na tym terenie wpływów klimatu morskiego i kontynentalnego oraz z czynnikami lokalnymi (duża ilość wód i lasów). Zasadniczo klimat tu jest surowy.