Kazachstan

Kazachstan (kaz. Қазақстан, ros. Казахстан) – państwo leżące częściowo w Azji (88% powierzchni) i częściowo w Europie (12% powierzchni).

Kazachstan
Flaga
Lokalizacja
Informacje
Stolica	Nur-Sułtan
Ustrój	republika prezydencka
Waluta	tenge (KTZ)
Strefa czasowa	UTC +5 do +6
Powierzchnia	2 717 300 km²
Liczba ludności	18 276 500
Język urzędowy	kazachski, rosyjski
Religia dominująca	islam (60.5%)
Kod telefoniczny	+7
Kod samochodowy	KZ
Domena internetowa	.kz

Mapa Kazachstanu

Charakterystyka

Kazachstan graniczy z Rosją, Uzbekistanem, Kirgistanem i Chinami. Państwo ma również dostęp do Morza Kaspijskiego.

Fauna i flora

W Kazachstanie żyją gatunki ssaków i ptaków charakterystyczne dla stepów.

Klimat

Klimat Kazachstanu jest zdeterminowany przez jego położenie w sercu olbrzymiego kontynentu, z dala od oceanu, przez co nie docierają tu masy powietrza morskiego. Klimat kraju jest umiarkowany, suchy, skrajnie kontynentalny. Różnice temperatur lata (do +40 °C) i zimy (do –45 °C) oraz nocy i dnia są nadzwyczaj duże. Lato jest długie i gorące, zima równie długa i mroźna, zaś wiosna i jesień są bardzo krótkie. W centralnej części Kazachstanu opady praktycznie nie występują, na północnych i południowych obrzeżach dochodzą zaledwie do 300 mm rocznie.

Historia

W I tysiącleciu p.n.e. Kazachstan zamieszkiwany był przez związki plemienne Saków i Issydonów. Od II do III wieku zajęty przez Xiongnu, później w składzie kaganatu tureckiego. Od VIII do X wieku pod panowaniem dynastii Karachanidów. W latach 1219–1221 podbity przez Mongołów, należał do Złotej Ordy. Po jej rozpadzie podzielony na Chanat Uzbecki (na wschodzie) i Ordę Nogajską (na zachodzie). W połowie XV wieku w Chanacie Uzbeckim wyodrębnili się Kazachowie (tzn. ludzie wolni). Na innych ziemiach powstały 3 ordy (żuzy) – Wielka (Siedmiorzecze), Średnia i Mała.

Kazachstan został podbity przez Rosję i wcielony do tego kraju w 1868 roku. Po utworzeniu Związku Radzieckiego na terenie kraju utworzono autonomię dla Kazachów, początkowo jako wchodzącą w skład Rosyjskiej FSRR Kirgiską Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką, w 1925 roku przemianowaną na Kazachską Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką. W 1936 roku Kazachska ASRR zmieniła swój status i jako Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka weszła bezpośrednio w skład ZSRR.

W czasie rządów Stalina Kazachstan był znany ze znajdujących się na jego terenie obozów pracy (łagrów) oraz jako miejsce deportacji m.in. ludności polskiej oraz Czeczenów. Później Kazachstan stał się miejscem kilku ambitnych radzieckich projektów, takich jak: umiejscowione w Semeju laboratoria jądrowe, próby z bronią jądrową, kosmodrom Bajkonur, zagospodarowywanie bezludnych terytoriów. 16 grudnia 1991 Kazachstan, jako ostatnia z republik ZSRR, proklamował niepodległość. W 1997 roku stolica kraju została przeniesiona z położonego na południu miasta Ałmaty do znajdującej się bliżej geograficznego centrum kraju i dalej od granicy z Chinami Akmoły, przemianowanej później na Astanę (obecnie Nur Sułtan).

Polityka

Kazachstan jest republiką prezydencką z systemem partii dominującej. Na czele państwa stoi prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję (do 2007 roku kadencje były siedmioletnie). Władza prezydenta jest bardzo silna: powołuje i odwołuje rząd, ma prawo rozwiązywania parlamentu i zarządzania referendum bez żadnych konsultacji politycznych. Tylko prezydent może wnosić projekty zmian w konstytucji. Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu.

Gospodarka

Niemal w równym stopniu gospodarka Kazachstanu opiera się na przemyśle i rolnictwie. Kraj posiada dość bogate złoża surowców energetycznych (węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny) oraz rudy żelaza, miedzi, cynku, ołowiu, fosforytów, chromu, manganu, srebra i złota. Spółki wydobywcze należą do kazachskiego funduszu państwowego Samruk-Kazyna, ale dopuszczają udziały inwestorów zachodnich i chińskich. Od kilku lat zajmuje pierwsze miejsce na świecie w wydobyciu rud uranu, wyprzedzając wieloletniego lidera, Kanadę. Dzięki ich wydobyciu rozwija się przemysł hutniczy, maszynowy, chemiczny, a rolnictwo dostarcza surowców przemysłowi włókienniczemu i spożywczemu. Oprócz roślin przemysłowych (głównie bawełna, tytoń, buraki cukrowe) uprawia się zboża (pszenicę, jęczmień i owies), ziemniaki. Spory odsetek upraw prowadzony jest na polach sztucznie nawadnianych. W hodowli dominują owce, bydło, konie, wielbłądy i kozy, a w okolicach większych miast – trzoda chlewna i drób.

Zwyczaje

Sobór w Ałmaty

Przygotowania

Wizy

Obywatele RP nie muszą posiadać wizy wjazdowej. Obowiązek wizowy został zniesiony przy pobytach turystycznych i biznesowych, natomiast nadal wymagana jest wiza w przypadku przyjazdu do Kazachstanu do pracy lub na naukę, prowadzenie działalności misyjnej i wykonywanie pracy kierowcy w transporcie międzynarodowym^{(stan na: lut.2018)}.

Koszty wiz:

• Jednokrotna 50 USD
• Roczna 200 USD

Przepisy celne

Przy wjeździe otrzymuje się „wjezdkę”, a należy pamiętać o rejestracji na policji do 3 dni! (nie dotyczy hoteli).

Dla obywateli Polski nie jest już wymagana rejestracja na policji.

Wymiana waluty

Waluta Kazachstanu to TENGE. 1 USD = około 386 tenge. W miastach pieniądze można pobrać w bankomatach, na każdym kroku dostępne są kantory walutowe.

Obecnie (12.2019) 1 zł to ok. 100 tenge, 1 USD ok. 386 tenge.

Rozmówki

Wszędzie można porozumieć się po rosyjsku.

Dotarcie

Samolotem

Można na kilka sposobów.

Bezpośrednie połączenie: Warszawa - Nur-Sułtan (była Astana) - przez Polskie Linie Lotnicze "LOT".

Można również przez Moskwę "Aeroflotem" - Warszawa - Moskwa - Nur-Sułtan.

• Kraków – Frankfurt – Ałmaty
• Warszawa – Moskwa – Ałmaty
• Warszawa – Kijów – Ałmaty
• Warszawa – Amsterdam – Atyrau

Pociągiem

Bezpośrednie połączenie Warszawa – Nuł-Sułtan

Raz w tygodniu, w każdą sobotę o godzinie 21:15 z dworca Warszawa Zachodnia odjeżdża bezpośredni pociąg do Nur-Sułtanu, stolicy Kazachstanu. Czas podróży wynosi ponad 93 godziny.

Samochodem

Trochę ciężko, ale można. W Kazachstanie drogi są w budowie, nawet jeżeli na mapie jest czerwona kreseczka, może być potrzebny kompas. Można przez Białoruś i Rosję. Teraz lepiej przez Białoruś. W Rosji żądają kolosalnych łapówek, nawet za „nieumyte” auto, więc pobyt w Rosji należy ograniczyć do minimum. W Kazachstanie należy uważać na wielbłądy i owce oraz krowy. Przechadzają się swobodnie i od czasu do czasu stadkami po drodze.

Podział administracyjny

Kazachstan podzielony jest na 14 obwodów i 3 miasta wydzielone. Obwody dzielą się dalej na rejony.

Obwody (w nawiasie podana stolica):

• obwód akmolski (Ақмола облысы) (Kokszetau) (Көкшетау)
• obwód aktobski (Ақтөбе облысы) (Aktobe) (Ақтөбе)
• obwód ałmacki (Алматы облысы) (Tałdy Kurgan) (Талдықорған)
• obwód atyrauski (Атырау облысы) (Atyrau) (Атырау)
• obwód karagandyjski (Қарағанды облысы) (Karaganda) (Қарағанды)
• obwód kustanajski (Қостанай облысы) (Kustanaj) (Қостанай)
• obwód kyzyłordyński (Қызылорда облысы) (Kyzyłorda) (Қызылорда)
• obwód mangystauski (Маңғыстау облысы) (Aktau) (Ақтау)
• obwód pawłodarski (Павлодар облысы) (Pawłodar) (Павлодар)
• obwód turkiestański (Түркістан облысы) (Turkiestan) (Түркістан)
• obwód północnokazachstański (Солтүстік Қазақстан облысы) (Petropawł) (Петропавл)
• obwód wschodniokazachstański (Шығыс Қазақстан облысы) (Öskemen) (Өскемен)
• obwód zachodniokazachstański (Батыс Қазақстан облысы) (Orał) (Орал)
• obwód żambylski (Жамбыл облысы) (Taraz) (Тараз)

Miasta wydzielone:

• Nur-Sułtan (Нұр-Сұлтан)
• Ałmaty (Алматы)
• Bajkonur (Байқоңыр), ros. Байконур

Miasta

• Aktau
• Aktobe
• Ałmaty
• Atyrau
• Bałchasz
• Dierżawinsk
• Jekybastuz
• Kokczetaw
• Kapszagaj
• Karaganda
• Kaskeleng
• Kustanaj
• Kyzyłorda
• Nur-Sułtan
• Pawłodar
• Pietropawłowsk
• Saryagasz
• Semej
• Szymkent
• Tałdykorgan
• Taraz
• Temyrtau
• Uralsk
• Ust-Kamienogorsk
• Zajsan
• Zyrjanowsk
• Żezkazgan

Według danych oficjalnych pochodzących z 2012 roku Kazachstan posiadał ponad 60 miast o ludności przekraczającej 14 tys. mieszkańców. Największym miastem jest dawna stolica kraju Ałmaty, które jako jedyne miasto liczyło ponad 1 milion mieszkańców; obecna stolica, Nur-Sułtan, zajmuje drugie miejsce i z miastem Szymkent kwalifikuje się do miast z ludnością 500÷1000 tys.; 18 miast z ludnością 100÷500 tys.; 6 miast z ludnością 50÷100 tys.; 30 miast z ludnością 25÷50 tys. oraz reszta miast poniżej 25 tys. mieszkańców. W sumie w kraju znajduje się 88 miast ( z czego 15% to miasta o populacji powyżej 200 tysięcy mieszkańców).

Ludność miejska stanowi 57% ogółu ludności Kazachstanu.

Transport

Kolej

Na trasach miedzymiastowych wagony klimatyzowane.

Autobusy miejskie

Dosyć często kursują, ale pamiętają czasy komunizmu, dosyć stare.

Zakupy

Najlepiej w sklepach. Warzywa i owoce na targach lub na ulicy przy małych straganikach.

Gastronomia

W miastach restauracje gdzie dają dobrze zjeść, ceny przystępne, potrawy smaczne.

Pizza, np. w średniej klasy restauracji kosztuje w granicach 1500 – 2500 Tenge, czyli ok. 30–50 zł.

Noclegi

Szeroko dostępne hotele

Praca

Dla Polaków wymagane pozwolenie na pracę oraz wiza pracownicza.

Bezpieczeństwo

Spokojnie i bezpiecznie, mimo że nie widać policji, ludzie mili i sympatyczni.

Zdrowie

Są gabinety medyczne na wysokim poziomie, niestety trzeba płacić, ale nie jakieś wielkie pieniądze.

Kontakt

Przedstawicielstwa dyplomatyczne

Przedstawicielstwa Kazachstanu w Polsce

Ambasada Kazachstanu w Polsce

ul. Królowej Marysieńki 14

02-954 Warszawa

Telefon: +48 22 642 37 65

Strona www: http://www.mfa.gov.kz/pl/warsaw

Wydział Konsularny:

konsulkz@gmail.com

asystentkazpl@gmail.com

Przedstawicielstwa Polski w Kazachstanie

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Astanie

ul. Saryarka 15, Centrum Biznesowe "Isker",

010000 Astana, Kazachstan

Telefon: +77 172 94 44 00

Fax: +77 172 94 44 01

Strona www: https://astana.msz.gov.pl/pl/

E-mail: astana.amb.sekretariat@msz.gov.pl

---