Powiat strzelecko-drezdenecki

Powiat strzelecko-drezdenecki – powiat w Polsce, w województwie lubuskim, utworzony w 1999 r. w ramach ówczesnej reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Strzelce Krajeńskie.

Informacje

Współrzędne geograficzne stolicy powiatu: 52°52′32″N 15°31′55″E

Powierzchnia powiatu wynosi 1248,32 km², zamieszkuje go 50 686 mieszkańców, czyli gęstość zaludnienia wynosi 40,6 osób/km².

W skład powiatu wchodzą:

Gminy miejsko-wiejskie: Dobiegniew, Drezdenko, Strzelce Krajeńskie
Gminy wiejskie: Stare Kurowo, Zwierzyn

Znajdują się 3 miasta: Dobiegniew, Drezdenko, Strzelce Krajeńskie.

Urbanizacja powiatu wynosi 47,26%.

Dojazd

Linie kolejowe: Kostrzyn-Piła Gł. i Szczecin Gł.-Poznań Gł.
Drogi: droga krajowa nr 22 i droga wojewódzka nr 156.

Warto zobaczyć

Na terenie powiatu najstarsze zachowane zabytki należą do architektury sakralnej.

Do zabytków niezwykle cennych należy niewątpliwie gotycki kościół pod wezwaniem MB Różańcowej w Strzelcach Krajeńskich.
Jednym z najstarszych kościołów jest też kościół pod wezwaniem Chrystusa Króla w Dobiegniewie. Jego metryka sięga XIV w., czasu znacznego rozwoju miasta. Pomimo wielokrotnych pożarów nawiedzających miasto kościół przetrwał do czasów obecnych.
Ciekawą świątynią o zachowanych cechach gotyckich jest wiejski kościółek w Lubiczu. Kościół posiada charakter obronny, zachowały się otwory strzelnicze w wieży.
Kolejnym interesującym zabytkiem jest kościół w Ogardach, można w nim odnaleźć pozostałości wczesnogotyckiej budowli - fragmenty ścian z granitowych ciosów czy murowany w elewacji północnej kamienny portal wejściowy.
Interesujący jest także kościół w Brzozie, zbudowany z kamiennych ciosów pamięta jeszcze czasy wczesnogotyckie. Kościół przebudowany został w 1751 roku, dziś jest to świątynia prawosławna.
Ciekawymi obiektami tego okresu są kościoły w Chomętowie, Trzebiczu, Gościmiu, Zwierzynie.

Interesujące są miasta:

Strzelce Krajeńskie

Były wymieniane w 1286 r. W 2. połowie XIII w. miasto przyjęło prawa magdeburskie. Do dziś we współczesnym układzie miasta zachowało się średniowieczne rozplanowanie o regularnym szachownicowym kształcie, z centralnie usytuowanym prostokątnym rynkiem. Całość tworzy charakterystyczny i ciekawy układ przestrzenny o kształcie koła, zamkniętego pierścieniem obronnych murów miejskich. Regularność układu ulicznego podkreśla zabudowa z przełomu XIX i XX wieku. Spośród zabudowy staromiejskiej, tworzącej historyczne wnętrze miasta wyróżniają się: kolegiata, plac rynkowy, mury miejskie z Bramą Młyńską i Basztą Więzienną. Jako jedne z nielicznych miejscowości Strzelce Krajeńskie posiadają zachowany prawie cały obwód średniowiecznych murów miejskich, z lat 1272 - 1290. Średniowieczne mury miejskie otaczają teren Starego Miasta o powierzchni 24 ha, na długości ok. 1640 m, osiągając miejscami maksymalną wysokość do 8 metrów. Na całej linii murów były rozmieszczone prostokątne baszty łupinowe tzw. czatownie, z których zachowało się 36.

Kolejnym miastem, w którym świetnie zachował się układ urbanistyczny to Drezdenko. Geneza miasta jest ściśle związana z wczesnośredniowiecznym grodem założonym prawdopodobnie już w X wieku. Słowiański gród założył Mieszko I dla obrony przeprawy przez Noteć przy szlaku handlowym z Poznania na Pomorze Zachodnie. Z czasem osada przekształciła się w średniowieczne miasto, po raz pierwszy wymienione w dokumentach historycznych z XIII-XIV w. jako "civitas drysen". Pod koniec XIII w. miasto zostało włączone do Nowej Marchii. W 1317 roku margrabia brandenburski sprzedał je jako lenno rodzinie von der Ost, która z kolei odsprzedała Zakonowi Rycerzy Najświętszej Marii Panny, czyli "Krzyżakom". W latach 1603-1604 w Drezdenku wybudowano renesansową twierdzę nadgraniczną na planie pięcioboku z wysuniętymi bastionami. W wyniku wojny trzydziestoletniej zniszczeniu uległa znaczna część miasta. Z czasem fort utracił pierwotne znaczenie i ostatecznie został zlikwidowany w 1763 roku. Z założenia twierdzy pozostał czytelny układ bastionów, kurtyn i fos oraz plac forteczny z elementami XVII i XVIII - wiecznej zabudowy garnizonowej. Miasto zachowało czytelny układ przedlokacyjny oraz średniowieczne rozplanowanie lokacyjne. XIV - wieczne założenie lokacyjne tworzy owal miasta, przeciętego równoległymi ulicami, tworzącymi kwartały z prostokątnym rynkiem w centrum i placem kościelnym. Słowiańskie pochodzenie miasta, o średniowiecznym rozplanowaniu przestrzennym i zabytkowej architekturze tworzy walor Miasta Starego o dużych wartościach historycznych i zabytkowych. Większość historycznej zabudowy Drezdenka powstała w XVIII w. oraz na przełomie XIX i XX w. Do czasów współczesnych zachowały się całe pierzeje ulic o zwartej zabudowie. We wschodniej części miasta, na obszarze dawnej twierdzy znajduje się niewielka kamieniczka barokowa. Pierwotnie pełniła ona funkcję bramy fortecznej zwanej "Holm", w przyziemiu bramy był przejazd, na górze zaś mieściła się straż. Przy bramie znajdowały się magazyny z bronią. W połowie XIX w. budynek przekształcono na mieszkania. Podczas budowy bramy fortecznej wzniesiono w jej pobliżu ryglowy budynek z przeznaczeniem na zbrojownię. Dziś w XVII - wiecznym budynku mieści się Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej.

Interesujące są założenia pałacowe i dworsko-parkowe

Zespół pałacowo - parkowo - folwarczny w Mierzęcinie - jedno z okazalszych założeń na tym terenie. Około połowy XVIII stulecia majątek znajdował się w posiadaniu rodu von Waldow. W 1861 r. zbudowano pałac.
We wsi Ogardy położonej 11 km na północny wschód od Strzelec Krajeńskich zachował się do dziś zespół pałacowy z parkiem i folwarkiem.
Ciekawym obiektem jest także pałac w Drezdenku. Późnobarokowy pałac zbudowany w 1766 r. z trójkątnym dziedzińcem, kordegardą i dwoma oficynami posadowiony jest na terenie dawnych bastionów i kurtyn twierdzy.
Zachowało się także kilka interesujących zespołów folwarcznych w gminach Strzelce Krajeńskie oraz Dobiegniew. Najcenniejszą budowlą jaka pozostała do naszych czasów jest gotycki spichlerz w Chomętowie.

Jest 5 rezerwatów przyrody:

"Lubiatowskie uroczyska"
"Czaplenice"
"Łabędziniec" na 5 wyspach na jeziorze Sołecko
"Czplisko"
"Jezioro Łubówko"

Na terenie powiatu przebiegają 4 piesze szlaki turystyczne oznaczone kolorami: zielony, niebieski, żółty i czerwony.

Proponowane są 3 trasy wodne, w tym wzdłuż rzeki Noteć i wzdłuż rzeki Drawy .

Na terenie powiatu znajduje się Drawieński Park Narodowy, którego zwierzęciem herbowym jest wydra, także fragment Barlinecko - Gorzowskiego Parku Krajobrazowego.