Powiat lubartowski

powiat w województwie lubelskim

Powiat lubartowski – powiat w Polsce, w województwie lubelskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest Lubartów.

Herb powiatu lubartowskiego

Podział administracyjny

edytuj

W skład powiatu wchodzą:

  • gminy miejskie: Lubartów
  • gminy miejsko-wiejskie: Kock, Ostrów Lubelski
  • gminy wiejskie: Abramów, Firlej, Jeziorzany, Kamionka, Lubartów, Michów, Niedźwiada, Ostrówek, Serniki, Uścimów
  • miasta: Lubartów, Kock, Ostrów Lubelski

Sąsiednie powiaty

  • powiat parczewski
  • powiat łęczyński
  • powiat lubelski
  • powiat puławski
  • powiat rycki
  • powiat łukowski
  • powiat radzyński

Warto zobaczyć

edytuj

w Lubartowie

edytuj

Zabytki Lubartowa Pałac Sanguszków

Zespół pałacu Sanguszków obejmuje murowany pałac z XVIII w., bramę pałacową, park i staw za pałacem oraz pozostałości mostu. Posiadłość została założona ok. połowy wieku XVI w. przez Piotra Firleja, i miała ona wtedy profil obronny. Obecny pałac w stylu barokowym zbudowano w drugiej połowie XVII w. W 1693 roku Tylman z Gameren sporządził projekt przebudowy zamku dla marszałka wielkiego koronnego Józefa Karola Lubomirskiego, ale nie wiadomo, czy został on w pełni zrealizowany. W roku 1705 podczas wojny północnej pałac został częściowo zniszczony. Odbudowany z funduszy księcia Pawła Karola Sanguszki, według projektu Pawła Antoniego Fontany zyskał m.in. portyk i trzecią kondygnację. Poza tym wyposażono wnętrza, dobudowano ogrodzenie oraz uporządkowano wystrój parku za pałacem. Potem rezydencja wielokrotnie zmieniała właścicieli. Był on pod administracją Banku Polskiego w XIX wieku, jak również pełnił funkcję szpitala wojskowego. W 1925 pałac kupiło Zgromadzenie Zakonne Braci Kresowych. Rok 1933 nie zapisał się dobrze w historii tego zabytku – pożar, który wybuchł w rezydencji zniszczył dach i wnętrza pałacowe. Zarząd Miejski wykupił ruinę wraz z ogrodem w latach 1935-1938. Odbudowa i remont generalny miał miejsce już po II wojnie światowej, w latach 1950-1970. Obecnie pełni funkcję siedziby Starostwa Powiatowego w Lubartowie.

Galeria

  • Pałac Sanguszków z XVIII w.
  • Pałac Sanguszków w zimie
  • Pałac Sanguszków w latach 1933–1938
  • Brama ogrodowa z XVIII, Pałac Sanguszków
  • Park za pałacem
  • Pałac Sanguszków, widok od strony parku
  • Przypałacowa oranżeria Sanguszków z początku XVIII w., widok od strony parku

Bazylika św. Anny

Bazylika pw. św. Anny – budowana w latach 1733-1738, projektu Pawła Antoniego Fontany. Barokowa, murowana, dwuwieżowa, ufundowana przez Pawła Sanguszkę. Budowniczym Fary Lubartowskiej był Tomasz Rezler. Konsekracji świątyni dokonał biskup żmudzki Michał Karp w 1738 roku. Kościół był wielokrotnie odnawiany, w szczególności zaś, po pożarze z 1792 roku, kiedy to częściowo spłonęła. Fronton kościoła ozdabiają dwie wieże, które zwieńczone są hełmami oraz elewacja zdobiona pilastrami i gzymsami. Portal wejściowy, który jest wsparty na dwóch kolumnach jest wykonany z czarnego marmuru. Liczne zaokrąglenia, filary i witraże wzbogacają wnętrze grą światła. Ośmioboczna nawa środkowa, nakryta załamanym dachem w późnobarokowej bryle świątyni. Na ową nawę otwierają się arkady naw bocznych, których przęsła są połączone oryginalnymi górnymi prześwitami. W prawej nawie znajduje się epitafium z sercami fundatora (Pawła K. Sanguszki) i jego żony – Barbary z Duninów Sanguszkowej.

Galeria

  • Bazylika pw. św. Anny, widok od strony ulicy
  • Bazylika pw. św. Anny, widok od strony parku
  • Wnętrze Bazyliki pw. św. Anny.
  • Bazylika pw. św. Anny, fronton
  • Bazylika pw. św. Anny, dzwonnica z poł. XVIII w.

Klasztor oo. Kapucynów

Klasztor oo. Kapucynów z lat 1737-1741. Obejmuje: kościół pw. św. Wawrzyńca, klasztor oraz ogród. Kościół został ufundowany przez Pawła Karola Sanguszkę i Mikołaja Krzyneckiego z Urzędowa. Zaprojektowany przez Pawła Antoniego Fontanę, konsekrowany w 1741 roku otrzymał wezwanie św. Wawrzyńca.

Jest to budowla jednonawowa, barokowa, oszczędna w bryle i dekoracjach (zgodnie z regułami zakonu kapucynów). Charakterystyczna jest elewacja kościoła, która nawiązuje do głównego kościoła tego zakonu, znajdującego się w Rzymie. Ozdobą wnętrza kościoła są osiemnastowieczne płótna ołtarzowe, autorstwa Szymona Czechowicza. Wśród nich obraz „Męczeństwo św. Wawrzyńca” w ołtarzu głównym. Do kościoła pw. św. Wawrzyńca przylega wybudowany w tym samym czasie klasztor, który przeszedł wiele modernizacji i jest otoczony murem obronnym. W 1831 roku, a więc podczas powstania listopadowego mur ten stanowił punkt oporu podczas walk gen. Wojciecha Chrzanowskiego z liczniejszymi siłami rosyjskimi gen. Kreutza. W 1864 roku, w ramach odwetu za poparcie przez zakonników powstania styczniowego, władze carskie podjęły uchwałę w sprawie kasaty klasztoru oo. Kapucynów, jednak w 1866 roku przebywało tutaj 12 braci zakonnych. W 1867 roku kościół przejęła Archidiecezja lubelska, chociaż przez pewien okres obsługiwał go kapelan zakonny. Dopiero w 1938 roku powrócili tutaj kapucyni. Budynek mieszkalny został oddany tylko częściowo kapucynom – resztę pomieszczeń zajęły urzędy państwowe. W 1978 roku oddano cały klasztor.

Galeria

  • Klasztor kapucynów Lubartów
  • Kościół pw. św. Wawrzyńca, 1741, XIX
  • Klasztor oo. Kapucynów, Kościół pw. św. Wawrzyńca

Inne

  • Kaplica cmentarna z pocz. XIX w.
  • Nowy cmentarz żydowski
  • Dworek Szaniawskiego z I poł. XIX w.
  • Budynek z XVIII-XIX w, ob. restauracja, apteka.
  • Dworek z XVIII-XIX w, ob. Muzeum Ziemi Lubartowskiej.
  • Dworzec kolejowy z XIX w.

poza Lubartowem

edytuj

W odległości 9 km od Lubartowa znajduje się kompleks pałacowy Zamoyskich w Kozłówce.