Powiat kościerski

powiat w Polsce (województwo pomorskie)
Herb powiatu

Powiat kościerski (kasz. Kòscersczi krez) - powiat w Polsce, w województwie pomorskim, na terenie krainy historycznej Kaszuby. Siedzibą władz powiatu jest miasto Kościerzyna.

Podział administracyjny

edytuj

W skład powiatu wchodzą:

  • gminy miejskie: Kościerzyna
  • gminy wiejskie: Dziemiany, Karsin, Kościerzyna, Liniewo, Lipusz, Nowa Karczma, Stara Kiszewa
  • miasta: Kościerzyna

Sąsiednie powiaty

edytuj

Wszystkie sąsiednie powiaty leżą w województwie pomorskim, a są nimi: powiat bytowski, powiat chojnicki, powiat gdański, powiat kartuski i powiat starogardzki

Dojazd

edytuj

Przez powiat przebiega krajowa droga krajowa nr 20 ze Stargardu do Gdyni oraz drogi wojewódzkie:

  • droga wojewódzka nr 214 (Łeba-Warlubie)
  • droga wojewódzka nr 221 (Gdańsk-Kościerzyna)
  • droga wojewódzka nr 224 (Wejherowo-Tczew)
  • droga wojewódzka nr 226 (Przejazdowo-Horniki Dolne)
  • droga wojewódzka nr 235 (Korne-Chojnice)

W powiecie działa także dobrze zorganizowana sieć autobusów PKS i sieć kolejowa. Stanowi ją 14 stacji i przystanków kolejowych oraz 67 kilometrów linii kolejowych.

Historia

edytuj

Przed I rozbiorem I Rzeczypospolitej w 1772 istniało starostwo niegrodowe kościerskie. W okresie zaboru pruskiego w latach 1818-1919 funkcjonował pruski powiat „Landkreis Berent”. W latach 1920-1939 (II Rzeczpospolita) i 1945-1975 (PRL) istniał powiat ziemski kościerski. W okresie wrzesień 1939 – luty/marzec 1945 obszar powiatu znajdował się pod okupacją niemiecką.

W 1920 przyznany Polsce powiat zajmował obszar 117.698 ha i był mniejszy od swojego pruskiego odpowiednika o 6301 ha, które odeszły do Wolnego Miasta Gdańska (wsie Częstocin, Trzepowo, Gromadzin, Czarna Huta, Borowina, Olszanka, Sucha Huta, Pawłowo).

Główne atrakcje

edytuj
  • Rynek w Kościerzynie
    Elektrownia wodna w Kornem
  • Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie
  • Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich
  • Kalwaria Wielewska i Muzeum Ziemi Zaborskiej w Wielach
  • Kościół parafialny w Karsinie
  • Skansen kolejowy, rynek, Muzeum Ziemi Kościerskiej i Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Kościerzynie
  • Rezerwat przyrody Krwawe Doły
  • Parafia św. Marcina w Starej Kiszewie

W powiecie znajduje się również wiele jezior, nad którymi warto spędzić letnie popołudnie. Do najpopularniejszych należą: Jezioro Wdzydze, Jezioro WIelewskie, Gołuń, Jezioro Słopinko, Jeziora polaszkowskie, Jezioro Radolne, Jezioro Chądzie, Jezioro Będomińskie i Jezioro Barkocińskie.

Szlaki turystyczne

edytuj
Kajakarze na Szlaku wodnym rzeki Wdy

Głównymi szlakami turystycznymi powiatu są:

  • Szlak Kamiennych Kręgów
  • Szlak Wdzydzki
  • Szlak Kaszubski
  • Szlak im. Izydora Gulgowskiego
  • Szlak wodny Graniczna-Trzebiocha
  • Szlak wodny rzeki Wdy

Gastronomia

edytuj

Warto spróbować

edytuj

Noclegi

edytuj

Ciekawostki

edytuj
  • Od czerwca 2009 powiat kościerski ma swoją maskotkę. Jest nią żółto-zielony gryf, o imieniu Pokoś.
  • Skansen w Kościerzynie jest jedynym w północnej Polsce skansenem kolei normalnotorowej. Najbliższe skanseny z podobnymi rozstawami lokomotyw znajdują się w Ełku i Gryficach.
  • Na terenie powiatu, szczególnie w jego zachodniej części, znajduje się sporo lasów. Lesistość wynosi od 0,4% w Kościerzynie do 76% w gminie Lipusz.