Poręby Dymarskie
Poręby Dymarskie – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, w gminie Cmolas.
Poręby Dymarskie | |
Kościół w Porębach Dymarskich Autor zdjęcia tomekder | |
Informacje | |
Państwo | Polska |
Region | Województwo podkarpackie |
Ludność | 815 |
Nr kierunkowy | (+48) 17 |
Kod pocztowy | 36-105 |
Strona internetowa |
Charakterystyka edytuj
Położenie geograficzne: 50°19′15″N 21°48′14″E
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa rzeszowskiego.
Nazwa miejscowości wskazuje na hutniczy rodowód tych okolic.
Poręby Dymarskie to wioska położona wśród łąk i lasów powiatu kolbuszowskiego, jedna z największych obszarowo miejscowości powiatu. Osadnictwo na tym terenie przybrało charakter rozrzuconych, kilkuzagrodowych osad - przysiółków. Na przestrzeni wieków znaczące stały się dwa przysiółki: Dymarka, w której rozwijał się przemysł hutniczy i Poręby, w których osiedlali się kowale, hutnicy, rzemieślnicy i inne osoby pracujące przy wytopie żelaza. Z połączenia nazw dwóch znaczących wówczas przysiółków powstała nazwa Poręby Dymarskie.
Obecnie Poręby Dymarskie zajmują powierzchnię 22,3 km², z czego tereny użytkowane rolniczo 39,4% a lasy stanowią 55,6%.
Ukształtowanie terenu jest bogate. Liczne morenowe wzniesienia, porośnięte drzewami tworzą ciekawą aurę tego miejsca. Od strony Cmolasu rozciągają się Góry Cmolaskie. Jest to szereg wzniesień o wyniosłościach do 219 m n.p.m. Południową granicę miejscowości wyznacza rzeka Przyrwa, dawniej zwana Trześnią. To właśnie na niej powstały 2 zakłady hutnicze wytapiające złoża rudy darniowej która zalega płytko, tuż pod powierzchnią. Rudy te zawierają od kilkunastu do 42% żelaza, 2 – 6% manganu, 1 – 3% tlenku fosforu. Nadają się one do wykorzystania jako topniki we współczesnym hutnictwie.
Drugą co do wielkości rzeką jest Konotopa. Poza tym płynie tu wiele mniejszych potoków, z których jedne posiadają nazwę (np. Młyńska Rzeka) inne zaś nie. Ziemie w Porębach są mało urodzajne, przeważają piaski. Lata są upalne, z niewielkimi opadami, zimy zaś zazwyczaj są łagodne.
Dojazd edytuj
Samolotem edytuj
Pociągiem edytuj
Samochodem edytuj
Autobusem edytuj
Statkiem edytuj
Komunikacja edytuj
Warto zobaczyć edytuj
Choć nazwa miejscowości wskazuje na hutniczy rodowód tych okolic, to jednak największa miejscowa atrakcja turystyczna została zbudowana z drewna. Jest nią mający 350 lat parafialny kościół pw. św. Stanisława i św. Wojciecha. Do Poręb budowla trafiła dopiero pod koniec lat 70. XX w., po przenosinach z pobliskiego Cmolasu. Wnętrze świątyni (strop i ściany) zdobią XVII-wieczne freski ze scenami biblijnymi – to bezcenne polichromie, które odkryto pod tynkami w czasie rozbiórki budowli do transportu. Unikalny jest wizerunek diabła Tutiyillusa znajdujący się pod amboną. Jego pierwowzorem był tzw. Diabeł Piszący, który siedząc z ptasim piórem u wrót świątyni zapisywał na pergaminie wszystkich spóźnialskich. To jedyne w Polsce przedstawienie tego piśmiennego piekielnika.