Katalonia
Katalonia | |
Lokalizacja | |
Flaga | |
Główne informacje | |
Stolica | Barcelona |
Ustrój polityczny | monarchia demokratyczna |
Waluta | euro |
Powierzchnia | 32 108 |
Liczba ludności | 7 496 276 (2017) |
Język | kataloński, hiszpański |
Religia | katolicyzm, islam |
Katalonia (kat. Catalunya [kətəˈɫuɲə], hiszp. Cataluña) – wspólnota autonomiczna i kraina historyczna w Hiszpanii.
Charakterystyka
edytujGeografia
edytujLeży nad Morzem Śródziemnym. Graniczy z Francją i Andorą oraz z Aragonią i Walencją. Jest regionem wyżynno-górzystym, z nielicznymi nizinami na wybrzeżu i w dolinie rzeki Ebro.
Do historycznej Katalonii należy również większa część departamentuPireneje Wschodnie we Francji (tzw.Katalonia Północna). Na terenie tego departamentu leży również katalońska enklawa Llívia.
Na określenie wszystkichkatalońskojęzycznych krajów dawnejKorony Aragonii używa się pojęcia kraje katalońskie ("Països Catalans").
Historia
edytujW starożytności swoje kolonie zakładali tu Grecy i Fenicjanie (np. w okolicy Empuries). Od końca III w. p.n.e. Katalonia znajdowała się pod władzą Rzymu. W V wieku Katalonię opanowali Wizygoci, następnie w VIII wieku - Arabowie, którzy z kolei wyparci zostali przez Karola Wielkiego.Już w X wieku Katalonia zdobyła faktyczną niezależność. We wczesnym średniowieczu utrzymywała związki kulturalne i polityczne z księstwami południowej Francji. Od XII wieku organizowała krucjaty przeciw Maurom. W 1137 Katalonia połączyła się z Aragonią. Po połączeniu Aragonii i Kastylii unią personalną (XV wiek) oraz rekonkwiście rola Katalonii zmalała, a dominacja Kastylii przyczyniła się do degradacji języka katalońskiego.
W roku 1640 ogłoszono w Barcelonie Republikę Katalońską. Hiszpania jednak stłumiła powstanie (1652), a prawa Katalończyków podlegały coraz większemu ograniczaniu. Po kolejnym powstaniu (1705-1715) zniesiono nawet prawo używania języka katalońskiego w dokumentach prowincji.Tendencje separatystyczne narastały w Katalonii od początku XX wieku. W 1931 roku Katalonia uzyskała autonomię, w 1934 ogłosiła się republiką. W czasie wojny domowej (1936-1939) przeciwstawiała się wojskom frankistowskim, przez co utraciła autonomię. Odzyskała ją ponownie w 1977 roku.
Gospodarka
edytujRegion silnie uprzemysłowiony. Przemysł włókienniczy, chemiczny, elektrotechniczny, stoczniowy, samochodowy. Nowoczesne rolnictwo (pszenica oraz ryż w delcie Ebro) oraz sadownictwo (oliwki, winorośl, cytrusy). Od lat 60. jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki jest turystyka. Głównymi ośrodkami turystycznymi są Barcelona, Costa Brava oraz Montserrat.
Przygotowania
edytujPrzewodniki
edytuj- Magiczna Katalonia Jerzy Żebrowski, Oficyna Wydawnicza Rewasz
- Katalonia. Przewodnik + mapa, Wydawnictwo ExpressMap
Rozmówki
edytuj- Dzień dobry - Bon dia
- Dobry wieczór - Bona dic
- Do widzenia - Adéu
- Proszę - Sisplau
- Przepraszam - Perdó
- Dziękuje - Gràcies
- Tak - Sí
- Nie - No
- Niewiem - No sé
- Gdzie jest ... - On és ...
- Skąd jesteś? - D'on etc ...
- Ja jestem z .. - Em dic ...
- Nazywam się - Ec dic ...
- Jak się masz? - Com estàs?
Dojazd
edytujRegiony
edytujWedług obowiązującego podziału administracyjnego, Katalonia jest podzielona na 4 prowincje:
- Barcelona
- Lleida
- Tarragona
- Girona
Granice prowincji zostały ustalone odgórnie przez władze hiszpańskie w roku 1833, bez uwzględnienia lokalnych uwarunkowań. Z tego powodu funkcjonują wyłącznie jako jednostki podziału terytorialnego Hiszpanii, nie są natomiast statutowymi jednostkami podziału Katalonii. Podstawowy podział terytorialny Katalonii, zarówno w stosunkach urzędowych, jak i w świadomości społecznej, opiera się na średniowiecznej jednostce administracyjnej – comarce ("comarca"). W mediach i życiu codziennym comarki są podstawowym wyznacznikiem lokalizacji czy miejsca zamieszkania. W porównaniu z innymi wspólnotami Hiszpanii, kompetencje katalońskich comarek są szerokie.
Miasta
edytujCiekawe miejsca
edytuj- Barcelona, stolica Katalonii
- Besalú
- Cadaqués
- Costa Daurada
- Cunit
- delta rzeki Ebro
- Figueres
- Montserrat
- Poblet
- Tarragona
- Terres de l'Ebre
- Tossa de Mar
- Vic
Transport
edytujW Katalonii działają wszystkie środki transportu. Znajdziemy tu zarówno kolej, transport miejski, jak i lotniska czy porty morskie. Zdecydowanie najszybciej i najwygodniej przemieszcza się samochodem, ale warto też spróbować pociągiem lub autobusem (ogólnie komunikacją miejską).
Gastronomia
edytujPomimo wspólnego języka i licznych podobieństw kulinarnych, do kuchni katalońskiej tradycyjnie nie zalicza się tradycji gastronomicznych Balearów i Walencji. Kuchnia katalońska wykazuje historyczne powiązania z francuskim regionem Roussillon oraz Neapolem i Sycylią. Poza produktami typowymi dla całego regionu Morza śródziemnego typu pomidory, oliwa, czosnek, świeże zioła i ryby i owoce morza, ulubionymi składnikami potraw są różne rodzaje grzybów oraz rozmaite wędliny np.fuet, botifarra czy llonganisa.
Bezpieczeństwo
edytujW związku z nasileniem wystąpień ruchów niepodległościowych i organizacji separatystycznych odradza się nagrywania oraz prowadzenia obserwacji demonstracji i udziału w nich. Polska tak jak wszystkie państwa na świecie nie uznaje niepodległości Katalonii, ani jej nie popiera, więc w razie problemów broni swoich obywateli przed władzami hiszpańskimi.
W kwestii bezpieczeństwa codziennego należy zwracać szczególną uwagę w zatłoczonych miejscach na rzeczy osobiste, ponieważ może dojść do kradzieży, która jest bardzo powszechną praktyką zarobku bezrobotnych (głównie Romów).
Przedstawicielstwo dyplomatyczne
edytujPrzedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Katalonii
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Barcelonie Avda. Diagonal 593-595, 08014 Barcelona Telefon: +34 933 22 05 42 Fax: - Strona: www.barcelona.msz.gov.pl E-mail: barcelona.kg.sekretariat@msz.gov
|
Ten artykuł ma już minimum informacji, które czynią go użytecznym. Jednak jeszcze wiele brakuje, aby stał się przewodnikiem. Możesz pomóc uzupełniając luki i rozbudowując już rozpoczęte sekcje. |