Czarnobyl

Czarnobyl Чорнобиль
Informacje
Państwo	Ukraina
Region	Obwód kijowski
Powierzchnia	250 km kwadratowych km²
Wysokość	179 m.n.p.m. m n.p.m.
Ludność	2500 (pracownicy elektrowni atomowej, naukowcy)
Kod pocztowy	07207

Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, Czornobyl; ros. Чернобыль, Czernobyl) - miasto w północnej Ukrainie w Obwódzie kijowskim. U ujścia rzeki Uż do Prypeci. Nazwa miasta pochodzi od rośliny bylicy pospolitej.

Informacje

Historia

Wzmiankowany po raz pierwszy w 1193 w Kodeksie Hipackim, w związku z polowaniem w okolicach Ruryka Rościsławicza co oznacza, że należał wtedy do księstwa kijowskiego. Od połowy XIV wieku należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Były to włości państwowe zarządzane przez namiestników mianowanych przez wojewodów. W 1548 zbudowano tu stojący przy moście niewielki drewniany zamek z dwiema wieżami i 18 horodniami. W dniu 29 marca 1566 król Zygmunt August przywilejem wydanym w Bielsku dokonał zamiany (a faktycznie darowizny za zasługi) z dzierżawcą Czarnobyla rotmistrzem Filonem Kmitą na Lityn, przez co Czarnobyl stał się własnością prywatną.

W I Rzeczypospolitej

W 1569 włączony do Korony. Poprzez małżeństwo córki Filona Kmity Czarnobylskiego – Zofii – z Łukaszem Sapiehą, dobra te przeszły w ręce tego rodu. Małżeństwo to ufundowało w Czarnobylu w 1626 koło zamku kościół i klasztor Dominikanów, w którym zostali pochowani. Odziedziczył te dobra Kazimierz Lew Sapieha, który przeniósł kościół i klasztor w inne miejsce. W XVI wieku ważny ośrodek handlowy położony przy szlakach wodnych, liczył wtedy trochę ponad tysiąc mieszkańców. Czarnobyl podupadł w połowie wieku XVII w czasie powstania Chmielnickiego. W XVIII wieku Czarnobyl stał się stałą rezydencją starosty żmudzkiego Jana Mikołaja Chodkiewicza, który znacznie rozbudował miasto, wznoszący się na wzgórzu zamek oraz odnowił spalony kościół dominikanów pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który poświęcono w 1757. W czasach rebelii ruskiego chłopstwa w 1768 (tzw. koliszczyzna) Chodkiewicz ufortyfikował miasto i rozbił zmierzające w jego kierunku oddziały Bondarenki. W 1791 r. w Czarnobylu stacjonował 8 Regiment Pieszy Domu Radziwiłłów wojska I Rzeczypospolitej.

W granicach Rosji

Od 1793 miasto znajdowało się w zaborze rosyjskim. W II połowie XVIII wieku osiedliła się duża grupa rosyjskich staroobrzędowców; wtedy też rozpoczęło się intensywne osadnictwo żydowskie. W 1832, po powstaniu listopadowym, władze rosyjskie skasowały klasztor dominikanów. W 1880 r. żydzi stanowili 57% mieszkańców, prawosławni 33%, staroobrzędowcy 9%, katolicy 1%^{[potrzebny przypis]}. Od zaborów do rewolucji październikowej było tu jedno z większych centrów chasydyzmu w państwie carskim, siedziba dynastii cadyków twerskich. W XIX i I połowie XX wieku funkcjonował tu ważny towarowy i pasażerski port rzeczny, który był wtedy podstawą gospodarki miejskiej. Miasto specjalizowało się także w produkcji i handlu drewnem, smołą, dziegciem oraz warzywami, których głównym odbiorcą był pobliski Kijów.

Siedziba dawnej gminy Czarnobyl (ukr.) w powiecie radomyskim, a od 1919 w czarnobylskim w guberni kijowskiej.

Rządy radzieckie i ukraińskie

W kwietniu 1919, podczas wojny ukraińsko-radzieckiej, trwał pełzający pogrom antyżydowski. Z rąk oddziałów chłopskich atamana Struka zginęło 150 mieszkańców miasta, a większość mienia żydowskiego została zdewastowana.

Podczas kampanii kijowskiej w 1920 polska Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej stoczyła tu zwycięską bitwę z sowiecką flotyllą dniestrzańską.

W latach 1922–1991 miasto należało do Ukraińskiej SRR. Prawa miejskie Czarnobyl uzyskał w 1941. W czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy wymordowali większość żydowskiej społeczności. Od 1977 do 2000 w pobliżu Czarnobyla działała elektrownia atomowa, w której doszło do katastrofy.

Geografia

Czarnobyl znajduje się na północy Ukrainy.

Klimat

W Czarnobylu panuje klimat ciepło umiarkowany.

Dojazd

Samolotem

Czarnobyl ma dostęp do dwóch portów lotniczych obsługujących Kijów:

• Borypsol
• Żuliany

Pociągiem

Znajduje się stacja kolejowa.

Samochodem

Czarnobyl jest ważnym węzłem dróg.

Autobusem

W Czarnobylu znajduje się przystanek autobusowy.

Komunikacja

Do Czarnobyla można dostać się pociągiem lub autobusem i samochodem.

Warto zobaczyć

W Czarnobylu można zobaczyć wiele opuszczonych domów.

Bezpieczeństwo