Wikipodróże:Schematy artykułów/Schemat rozmówek
[UWAGA: To jest szablon, który ma służyć za wzór do tworzenia rozmówek. Rozmówki pozwalają zapoznać się z podstawowymi zwrotami i wyrażeniami w danym języku.
Aby szybko wstawić szablon rozmówek należy skopiować i wkleić wersję do wklejenia do okna edycyjnego artykułu, który tworzysz.
Tekst napisany kursywą to redakcyjny komentarz i sugestie, jakie informacje można w danej sekcji zawrzeć. Powinien on zostać usunięty, jeśli skopiowałeś niniejszy kod do swojego artykułu.]
Wstęp nie ma żadnego nagłówka. Można tu umieścić ogólne informacje dotyczące języka, np. rys historyczny, liczba użytkowników, gdzie się go używa, jakie trudności może sprawić Polakom posługiwanie się nim itp. Nie należy umieszczać całej gramatyki – chodzi tylko o pewne wskazówki, gdzie trzeba spodziewać się problemów.
Wymowa
edytujAlfabet
edytujTu umieszczamy pełną listę liter i symboli opisywanego języka. Dla języków używających piktogramów (np. chiński) wystarczy opisać, na czym polega transkrypcja i jak się ją wymawia.
Poniżej następuje bardziej szczegółowy opis polskiego alfabetu z podziałem na samogłoski, spółgłoski i dwuznaki, ale w innym języku być może nie trzeba zawierać tej ostatniej podsekcji, natomiast dodać inną.
Samogłoski
edytuj- a
- jak 'a’ w „amator”
- ą
- jak 'ą’ w „sąd”, samogłoska nosowa, na końcu słowa upodabnia się do 'o', nigdy nie występuje na początku słowa
- e
- jak 'e’ w „element”
- ę
- jak 'ę’ w „kęs”, samogłoska nosowa, na końcu słowa upodabnia się do 'e', nigdy nie występuje na początku słowa
- i
- jak 'i’ w „imię”, zmiękcza poprzedzające spółgłoski
- o
- jak 'o’ w „oko”
- ó
- jak 'u’ w „duma”
- u
- jak 'u’ w „guma”
- y
- jak 'y’ w „mydło”
Spółgłoski
edytuj- b
- jak 'b’ w „bunt”, na końcu słowa jak 'p'
- c
- jak 'c’ w „cement”, przed 'i’ jak 'ć’ w „ćma”
- ć
- jak 'ci’ w „ciemno”
- d
- jak 'd’ w „duży”, na końcu słowa jak 't'
- f
- jak 'f’ w „finezja”
- g
- jak 'g’ w „grzmot”, na końcu słowa jak 'k'
- h
- jak 'h’ w „hak”
- j
- jak 'j’ w „jak”
- k
- jak 'k’ w „kran”
- l
- jak 'l’ w „lampa”
- ł
- jak 'ł’ w „łuk”
- m
- jak 'm’ w „mama”
- n
- jak 'n’ w „norma”, przed 'i’ jak 'ń’ w „koń”
- ń
- jak 'ni’ w „nie”
- p
- jak 'p’ w „prorok”
- r
- jak 'r’ w „ropa”
- s
- jak 's’ w „sezon”, przed 'i’ jak 'ś’ w „świat”
- ś
- jak 'si’ w „siedem”
- t
- jak 't’ w „tata”
- w
- jak 'w’ w „wyraz”, na końcu słowa jak 'f'
- z
- jak 'z’ w „zamek”, na końcu słowa jak 's'
- ź
- jak 'zi’ w „ziemia”, na końcu słowa jak 'ś'
- ż
- jak 'ż’ w „żart”, na końcu słowa jak 'sz'
Dwuznaki
edytuj- cz
- jak 'cz’ w „czołg”
- dz
- jak 'dz’ w „dzwonek”, na końcu słowa jak 'c'
- dź
- jak 'dź’ w „dźwięk”, na końcu słowa jak 'ć'
- dż
- jak 'dż’ w „dżuma”, na końcu słowa jak 'cz'
- rz
- jak 'ż’ w „żyletka”, na końcu słowa jak 'sz'
- sz
- jak 'sz’ w „szmata”
Akcent
edytujW tej części przyda się informacja, która sylaba jest wymawiana z naciskiem. Dla języka polskiego jest to zazwyczaj przedostatnia sylaba. Należy zaznaczyć, czy akcent jest stały, czy zmienia się i od czego te zmiany zależą. To jest też miejsce, by szerzej zająć się opisem wpływu akcentu na znaczenie słów, jak np. w rosyjskim lub chińskim.
Intonacja
edytujTutaj trzeba by opisać, jak brzmi melodia danego języka. Zwykle w tym miejscu zaznacza się zmiany w tonie przy zadawniu pytań.
Wyrażenia
edytujW tym miejscu powinien nastąpić spis fraz od najważniejszych po mniej istotne z punktu widzenia podróżnika. Stąd transport znajduje się przed noclegiem, a dalej w kolejności znalazło się jedzenie.
Absolutnie nie należy tłumaczyć wyrażeń dosłownie! Trzeba szukać najbliższych odpowiedników, którymi posługują się użytkownicy tego języka. Zwroty powinny być grzeczne i krótkie. Jeśli na co dzień spotyka się różne warianty – warto je podać.
Poniższe rozmówki tłumaczą z polskiego na polski, ale normalnie po dwukropku powinien znajdować się odpowiednik w języku docelowym, wraz z przybliżoną wymową w nawiasach. [W poniższym przykładzie tylko dwa pierwsze mają pełny opis.]
Podstawowe
edytujCzęsto spotykane napisy
- OTWARTE
- ZAMKNIĘTE
- WEJŚCIE
- WYJŚCIE
- PCHAĆ
- CIĄGNĄĆ
- TOALETA
- DLA MĘŻCZYZN
- DLA KOBIET
- UWAGA
- WSTĘP WZBRONIONY
- ZAKAZ ROBIENIA ZDJĘĆ Z LAMPĄ
- ZAKAZ KĄPIELI
- SZPITAL
- Cześć (nieoficjalne, potoczne powitanie)
- Dzień dobry (oficjalne, grzeczne powitanie)
- Co słychać? Jak się masz/ Jak się pani ma?
- Dobrze
- Jak masz na imię?
- Mam na imię _____
- Proszę
- Poproszę
- Nie ma za co
- Nie szkodzi
- Dziękuję(bardzo)
- Tak
- Nie
- Przepraszam/bardzo mi przykro!
- Przepraszam, czy mogę przejść?
- Do widzenia
- Nie mówię po _______ (zbyt dobrze)
- Mówisz <Mówi pan(i)> po _____-u?
- Mówisz po ______?
- Czy ktoś tu mówi po _____-u?
- Dzień dobry (rano)
- Dobry wieczór
- Dobranoc
- Nie rozumiem
- Gdzie jest toaleta?
Sytuacje problemowe
edytuj- Zostaw mnie!
- Nie dotykaj mnie!
- Wezwę policję!
- Łap złodzieja!
- Potrzebuję twojej <pana, pani> pomocy.
- To nagła potrzeba.
- Zgubiłem się.
- Zgubiłem bagaż.
- Zgubiłem portfel.
- Jest mi niedobrze.
- Jestem ranny.
- Potrzebuję lekarza.
- Czy mogę od ciebie <pana, pani> zadzwonić?
Liczebniki
edytuj- 0
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 30
- 40
- 50
- 60
- 70
- 80
- 90
- 100
- 200
- 300
- 400
- 500
- 600
- 700
- 800
- 900
- 1000
- 2000
- 1 000 000
- numer _____ (tramwaj, autobus itd.)
- pół
- mniej
- więcej
Czas
edytuj- teraz
- później
- wcześniej
- rano
- po południu
- wieczorem
- w nocy
Godziny
edytuj- szósta rano
- o szóstej rano
- siódma rano
- o siódmej rano
- południe
- w południe
- pierwsza po południu
- o pierwszej po południu
- druga po południu
- o drugiej po południu
- północ
- o północy
- wpół do pierwszej
- wpół do dziesiątej
Trwanie
edytuj- _____ minut
- _____ godzin
- _____ dni
- _____ tygodni
- _____ miesięcy
- _____ lat
Dni tygodnia
edytuj- dzisiaj, dziś
- wczoraj
- jutro
- w tym tygodniu
- w zeszłym tygodniu
- w przyszłym tygodniu
- poniedziałek
- wtorek
- środa
- czwartek
- piatek
- sobota
- niedziela
Miesiące
edytujJeżeli w danym kraju używa się innego kalendarza niż gregoriański, to tu należałoby to wyjaśnić i wypisać jego miesiące.
- styczeń
- luty
- marzec
- kwiecień
- maj
- czerwiec
- lipiec
- sierpień
- wrzesień
- październik
- listopad
- grudzień
Zapis daty i czasu
edytujPodaj kilka przykładów, jak zapisuje się zwyczajowo datę i godzinę w danym języku.
Kolory
edytuj- czarny
- biały
- szary
- czerwony
- różowy
- niebieski
- granatowy
- żółty
- zielony
- brązowy
- złoty
- srebrny
- pomarańczowy
- fioletowy
Języki
edytuj- angielski
- polski
- niemiecki
- francuski
- hiszpański
- włoski
- rosyjski
Transport
edytuj- rozkład jazdy
- trasa
- skąd, z
- dokąd, do
- odjazd, odlot
- przyjazd, przylot
- przystanek
- stacja
- dworzec
- przesiadka
- bilet
- krajowy
- międzynarodowy
- peron
- miejsce
- dla niepalących
- miejsce sypialne
- ulica
- aleja
- plac
- rondo
- most
Pociąg i autobus
edytuj- Ile kosztuje bilet do _____?
- Proszę jeden bilet do _____.
- Gdzie jedzie ten pociąg/autobus?
- Gdzie jest pociąg/autobus do _____?
- Czy ten pociąg/autobus zatrzymuje się w _____?
- O której odjeżdża pociąg/autobus do _____?
- O której ten pociąg/autobus będzie w _____?
Kierunki
edytuj- Jak dostać się _____?
- ...na stację kolejową?
- ...na dworzec autobusowy?
- ...na lotnisko?
- ...do centrum?
- ...do schroniska młodzieżowego?
- ...do hotelu _____?
- ...do konsulatu polskiego/amerykańskiego/niemieckiego?
- Gdzie jest dużo _____?
- ...hoteli?
- ...restauracji?
- ...barów?
- ...muzeów?
- ...zabytków?
- Czy możesz <może Pan> mi pokazać na mapie?
- Skręć w _____
- prawo
- lewo
- prosto
- w kierunku _____
- minąć _____
- przed _____
- skrzyżowanie
- północ (Pn.)
- południe (Pd.)
- wschód (Wsch.)
- zachód (Zach.)
- w górę
- w dół
Taksówka
edytuj- Taksówka! Taxi!
- Proszę mnie zawieźć do _____.
- Ile kosztuje przejazd do _____?
- Proszę mnie tam zawieźć.
Nocleg
edytuj- Czy są wolne pokoje?
- Ile kosztuje pokój dla jednej osoby/dwóch osób?
- Czy ten pokój jest z _____?
- ...pościelą?
- ...łazienką?
- ...wanną?
- ...prysznicem?
- ...telefonem?
- ...telewizorem?
- Czy mogę (najpierw) zobaczyć pokój?
- Czy jest jakiś cichszy?
- ...większy?
- ...czystszy?
- ...tańszy?
- Dobrze, wezmę go.
- Zostanę na _____ noc(e/y).
- Czy może pan/pani polecić inny hotel?
- Czy jest tu sejf?
- Gdzie jest szatnia/są szatnie?
- Czy śniadanie/kolacja jest wliczone?
- O której jest śniadanie/kolacja?
- Proszę posprzątać mój pokój.
- Czy można zamówić budzenie o _____?
- Chcę się wymeldować.
Pieniądze
edytuj- Czy mogę zapłacić dolarami/euro?
- Czy mogę zapłacić kartą (kredytową)?
- Czy mogę wymienić pieniądze?
- Gdzie mogę wymienić pieniądze?
- Jaki jest kurs wymiany?
- Gdzie jest bankomat?
- Czy może mi pan/pani rozmienić to na monety?
Jedzenie
edytuj- Poproszę stolik dla jednej osoby/dwóch osób.
- Czy mogę prosić menu?
- Czy mogę zajrzeć do kuchni?
- Czy jest specjalność zakładu?
- Czy jest lokalna specjalność?
- Jestem wegetarianinem.
- Nie jem mięsa.
- Nie jem wieprzowiny.
- Nie jem wołowiny.
- Czy mogłoby to być podane „dietetycznie” (mniej oleju/masła/smalcu)?
- z menu
- śniadanie
- drugie śniadanie, lunch
- obiad
- podwieczorek
- kolacja
- Poproszę _____.
- Poproszę danie z _____.
- ...kurczakiem
- ...wołowiną
- ...rybą
- ...szynką
- ...kiełbasą
- ...serem
- ...jajkiem
- ...sałatką
- ...(świeżymi) warzywami
- ...(świeżymi) owocami
- ...chlebem
- ...grzankami
- ...makaronem
- ...ryżem
- ...ziemniakami
- ...fasolą
- ...grochem
- ...cebulą
- ...śmietaną
- ...czerwoną/zieloną papryką
- Mogę prosić o szklankę _____?
- Mogę prosić o butelkę _____?
- ...wody (gazowanej/niegazowanej)
- ...kawy
- ...herbaty
- ...soku
- ...piwa
- ...białego/czerwonego wina
- Czy mogę prosić o _____?
- ...sól
- ...pieprz
- ...cukier
- ...masło
- Przepraszam (szukając kontaktu z kelnerem)
- Skończyłem.
- Było pyszne.
- Proszę rachunek.
Bary
edytuj- Czy podajecie alkohol?
- Czy tutaj jest obsługa?
- Piwo/Dwa piwa proszę.
- Poproszę jedno duże.
- Kieliszek białego/czerwonego wina proszę.
- Poproszę butelkę.
- _____ (alkohol) i _____ (domieszka)
- wódka
- whiskey
- rum
- tonik
- sok pomarańczowy
- kola
- Czy są jakieś przekąski?
- Jeszcze jedno proszę.
- O której zamykacie?
- Na zdrowie! (toast)
Zakupy
edytuj- Czy to jest w moim rozmiarze?
- Ile to kosztuje?
- Za drogo.
- cena
- drogo
- tanio
- Nie stać mnie.
- Nie chcę tego.
- Pan(i) mnie oszukuje.
- Nie jestem zainteresowany.
- Dobrze, biorę.
- Mogę prosić o reklamówkę?
- Potrzebuję _____.
- ...pastę do zębów
- ...szczoteczkę do zębów
- ...tampony
- ...podpaski
- ...mydło
- ...szampon
- ...środek przeciwbólowy (np. aspiryna lub ibuprofen)
- ...coś na przeziębienie
- ...coś na ból żołądka
- ...żyletkę
- ...parasol
- ...krem przeciwsłoneczny
- ...widokówkę
- ...znaczki pocztowe
- ...baterie
- ...papier listowy
- ...długopis
- ...książek po angielsku
- ...czasopism angielskich
- ...gazety po angielsku
- ...słownika angielskiego
Prowadzenie samochodu
edytuj- Chciałbym wypożyczyć samochód.
- Czy dostanę ubezpieczenie?
- Stop (na znaku drogowym)
- Ruch jednokierunkowy
- Droga podporządkowana
- Zakaz parkowania
- Ograniczenie prędkości
- Stacja paliw/benzynowa
- benzyna (bezołowiowa)
- olej napędowy, ropa, diesel
Władze
edytuj- Nie zrobiłem nic złego.
- To było nieporozumienie.
- Dokąd mnie zabieracie?
- Czy jestem aresztowany?
- Jestem obywatelem polskim.
- Chcę rozmawiać z polskim konsulatem.
- Chcę rozmawiać przez tłumacza.
- Chcę rozmawiać z prawnikiem.
- Czy mogę po prostu zapłacić karę/grzywnę?
Dowiedz się więcej (Linki zewnętrzne)
edytujW tym miejscu można umieścić linki do słownika tego języka, samouczków internetowych lub polecić konkretne pozycje książkowe.