Oman: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Usunięcie
w dotychczasowej formie kontraproduktywne
 
Linia 8:
| waluta= 1 rial omański =100 baiza
| powierzchnia=309 500
| ludność=3 312 000
| język=arabski
| religia=islam
Linia 16 ⟶ 15:
| strefa czasowa=UTC +4
}}
'''Oman''' (arab. عمان) – państwo w [[Azja|Azji]], leżące na [[Półwysep Arabski|Półwyspie Arabskim]] nad [[Morze Arabskie|Morzem Arabskim]] i [[Zatoka Omańska|Zatoką Omańską]]. Graniczy ze [[Zjednoczone Emiraty Arabskie|Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi]], [[Arabia Saudyjska|Arabią Saudyjską]] i [[Jemen]]em. Stolica mieści się w mieście [[Maskat]]. Oman należy do Ligi Państw Arabskich. 143 Oman 3,04 Reżim autorytarny Islamska monarchia absolutna
 
== Charakterystyka ==
Linia 29 ⟶ 28:
 
=== Historia ===
[[Plik:Qabus bin Said.jpg|mały|288x288px|Sułtan Kabus ibn Sa’id]]
Oman był położony na ważnych szlakach handlowych, dlatego już w drugim tysiącleciu p.n.e. produkowano kadzidła, wtedy też był bogatym i ważnym państwem. Znajdowało się tam miasto Irem. Przed islamizacją w VII wieku kraj był często niszczony przez wojny plemienne i perskie najazdy. W VIII wieku mieszkańcy Omanu przyjęli doktrynę ibadycką islamu i pod rządami wybranego przez siebie imama uniezależnili się od kalifatu Abbasydów. W X wieku kraj został podbity przez Seldżuków. Obieralni imamowie rządzili Omanem do XVIII wieku. W 1507 do portu zaczęli przypływać Portugalczycy i osiedlać się. W 1515 założyli obecną stolicę Omanu – Maskat. W 1650 Portugalczycy zostali wyparci przez Arabów, jednak w czasach nowożytnych Oman był także kilkakrotnie krótkotrwale okupowany przez Turcję i Persję. Obecnie panująca dynastia doszła do władzy pod koniec XVIII wieku. Następnie Oman popadł w zależność od Wielkiej Brytanii, pozostając jednakże krajem formalnie niepodległym (traktaty o przyjaźni, handlu i nawigacji). Bunty plemion z głębi kraju przeciwko władzy sułtana doprowadziły do podpisania przy udziale Brytyjczyków porozumienia, w wyniku którego w okresie 1913-1957 istniały de facto dwa państwa: sułtanat Maskatu i imamat Omanu. W 1951, na mocy układu z sułtanem, którym był wówczas Said III ibn-Taimur, Wielka Brytania potwierdziła niepodległość Omanu jako jednego państwa (Sułtanat Maskatu i Omanu). W latach 1783–1958 do Omanu należał także port Gwadar w Beludżystanie, sprzedany następnie przez sułtana Pakistanowi.
 
Linia 40 ⟶ 39:
 
Rolę konstytucji pełni tzw. prawo podstawowe, ustanowione dekretem królewskim nr 101/96 przez sułtana Kabusa ibn Sa’ida listopada 1996 roku. Pierwsze poprawki zostały wniesione dekretem królewskim nr 99/2011, 19 października 2011. Ustanawia ono islam jako religię państwową, zasady sukcesji w obrębie rodu królewskiego wywodzącego się od Saida Turki ibn Sa’ida, gwarantuje podstawowe wolności obywatelskie, reguluje zasady funkcjonowania rządu i aparatu państwowego w oparciu o prawo, rozdzielność funkcji w administracji i biznesie, wprowadza niezależne sądownictwo oraz dwuizbowy parlament.
<!-- Wskaźnik demokracji:
143 Oman 3,04 Reżim autorytarny Islamska monarchia absolutna -->
=== Gospodarka ===
Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej. Ważną rolę odgrywa przemysł. Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wynosi 9294 USD. W latach 1996–2000 rozpoczęto prywatyzację sektora państwowego i otwarcie gospodarki dla zagranicznych inwestorów (porozumienia z 2005 przewidują rozbudowę sektora energetycznego i sieci telefonii komórkowej) oraz program rozwoju lokalnego rynku pracy (głównie szkolenia zawodowe) celem ograniczenia zatrudnienia cudzoziemców. W 2000 roku Oman został członkiem WTO, a w 2006 zniesiono cła w handlu z USA.
Linia 64 ⟶ 63:
=== Statkiem ===
 
== Podział administracyjny ==
== Regiony ==
[[Plik:Oman, administrative divisions - de - colored.svg|mały|273x273pxupright=1.8|Podział administracyjny Omanu]]
W 2011 roku dekretem sułtańskim nr 114/2011 z 26 października 2011 Oman podzielony został na 11 prowincji (''muhafaz''); dalszy podział obejmuje 61 wilajetów (będących odpowiednikami polskich powiatów).
 
Prowincje Omanu to:
 
* Zufar
* Prowincja Centralna
Linia 94 ⟶ 92:
* [[As-Sib]]
* [[Al-Chabura]]
 
Alfabetyczna lista miast w Omanie:
Adam
Al-Burajmi
Al-Chabura
Al-Dżazer
Al-Hamra
Al-Madina A'Zarka, dawniej znane jako Blue City
Al-Masnaa
Al-Mudajbi
Ar-Rustak
As-Sib
As-Suwajk
Bahla
Bani Bu Ali
Barka
Bawszar
Bidbid
Bidija
Chasab
Dibba Al-Baja
Dukm
Dżabrin
Dżalan Bani Bu Hassan
Hajma
Ibra
Ibri
Izki
Kurajjat
Mad'ha
Mahooth
Manah
Masirah
Matrah
Mudhaireb
Maskat
Nizwa
Rajsut
Ruwi
Saham
Szinas
Saik
Salala
Samail
Suhar
Sur
Tanam
Thumrait
== Ciekawe miejsca ==
=== Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO ===
{{#lsth:Lista światowego dziedzictwa UNESCO|[[Oman]]}}
 
[[Plik:Nizwa Fort.jpg|mały|240x240px|Fortyfikacje w Nizwie]]
 
=== Zamki i fortyfikacje ===
[[Plik:Nizwa Fort.jpg|mały|240x240px|Fortyfikacje w Nizwie]]
 
* Fort Mutrah w Maskacie
* Fort w Suharze
Linia 217 ⟶ 167:
E-mail: [Mailto:botschaft-oman@t-online.de botschaft-oman@t-online.de]
 
{{Zarys}}
{{Atrybucja}}
{{Jest w|Azja}}