Afryka: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Ventic (dyskusja | edycje)
Ventic (dyskusja | edycje)
Linia 21:
 
===Demografia===
Państwa Afryki zamieszkuje łącznie około 1,1 mld ludzi, czyli 1/7 całej populacji Ziemi. Jest to jednocześnie najsłabiej zurbanizowany kontynent (ok. 39%). Największe miasta pod względem liczby mieszkańców to [[Lagos]], [[Kair]], [[Kinszasa]], [[Aleksandria]], [[Casablanca]], [[Abidżan]], [[Chartum]] i [[Johannesburg]]. Największym państwem jest [[Algieria]] (2 381 740 km²), najludniejszym – [[Nigeria]] (132 mln), najgęściej zaludnionym – [[Mauritius]] (610 osób na km²); najmniejszym i najmniej ludnym – [[Seszele]] (455 km², 83 tys.), najrzadziej zaludnionym – [[Sahara Zachodnia]] (1 os./km², terytorium sporne ''de facto'' pod kontrolą Maroka). Afryka ma najwyższy na świecie przyrost naturalny i najniższy średni wiek.
 
Większość mieszkańców Afryki wyznaje islam lub chrześcijaństwo, jednak często przemieszane z lokalnymi wierzeniami animistycznymi. Muzułmanie dominują na północy i wschodzie kontynentu, zaś chrześcijanie na zachodzie, w centrum i na południu.
 
=== Regiony ===
Linia 40 ⟶ 42:
</imagemap>
 
* [[Afryka Północna]] – obszar położony nad Morzem Śródziemnym, oddzielony od reszty kontynentu Saharą. Znajdują się tu liczne ślady dawnych cywilizacji, wysokie góry Atlas i żyzna delta Nilu. Zdecydowaną większość mieszkańców stanowią arabskojęzyczni muzułmanie sunnici, a także mniejszość Żydów sefardyjskich, sunnickich Berberów i Tuaregów w Maghrebie oraz muzułmanów ibadytów w [[Algieria|Algierii]], chrześcijańskich Koptów w [[Egipt|Egipcie]], ponadto nieduże mniejszości katolików, prawosławnych i protestantów. Jest to jedna z lepiej rozwiniętych części kontynentu, z rozwiniętą infrastrukturą turystyczną.
* [[Afryka Północna]]
* [[Sahel]] – obszar pogranicza między pustynną Saharą a sawannami, zaludniony głównie przez pół-nomadyczne plemiona wyznające w większości islam sunnicki. W starożytności nad Nilem rozwinęła się cywilizacja nubijska. W średniowieczu miejsce rozkwitu licznych królestw kontrolujących transsaharyjski handel solą, złotem i niewolnikami. Żyjący na przełomie XIII i XIV wieku król [[Mali]], Mansa Musa, jest uważany za najbogatszego człowieka w Historii. Pod koniec XIX wieku kontrolę nad regionem przejęła Francja i Wielka Brytania. W wyniku nadmiernej eksploatacji gruntów sporą część regionu dotknęła w XX wieku klęska ekologiczna. Współcześnie jest to jeden z najbiedniejszych regionów świata.
* [[Sahel]]
* [[Afryka Zachodnia]] – część kontynentu położona nad Zatoką Gwinejską; obejmuje państwa położone w strefie sawann i lasów tropikalnych. Ekonomia wielu państw opiera się na produkcji oleju palmowego, kakao, kawy i wydobyciu ropy naftowej. Jest to obszar pogranicza między ludnością muzułmańską a chrześcijańską. Jest to obszar silnie zróżnicowany etnicznie, o wielu kontrastach. Zniszczone przez wojny domowe [[Sierra Leone]] i [[Liberia]] należą do najbiedniejszych państw świata, [[Nigeria]] posiada największą gospodarkę na kontynencie i największą ludność, [[Senegal]] i [[Republika Zielonego Przylądka]] są zaś przykładami wyjątkowej stabilności politycznej na kontynencie.
* [[Afryka Zachodnia]]
* [[Afryka Środkowa]] – zróżnicowany kulturowo, etnicznie i krajobrazowo region znany z bogactwa zasobów naturalnych i niestabilności politycznej, szczególnie na wschodzie. W dorzeczu Kongo znajduje się drugi największy na świecie las tropikalny, ponadto mozaika innych formacji roślinnych bogatych we florę i faunę.
* [[Afryka Środkowa]]
* [[Afryka Wschodnia]] – obszar na wschodzie kontynentu do którego zalicza się państwa Rogu Afryki, Wybrzeża Swahili, Wielkiego Rowu Afrykańskiego i [[Madagaskar]] z pobliskimi wyspami. Obszar mocno różnorodny krajobrazowo i historycznie, prawdopodobne miejsce powstania gatunku ludzkiego. Historia [[Etiopia|Etiopii]], jednego z najstarszych państw świata i jedynego nie skolonizowanego przez Europejczyków, ma co najmniej 3 tysiące lat, a wyróżniające się cywilizacje powstały także w [[Somalia|Somalii]] i na Wybrzeżu Swahili na wschodzie [[Kenia|Kenii]], [[Tanzania|Tanzanii]] i [[Mozambik]]u. Tu znajdują się najwyższe góry kontynentu, ze słynnym Kilimandżaro, a także liczne znane parki narodowe, takie jak Semien, Masai Mara, Masoala czy Serengeti.
* [[Afryka Wschodnia]]
* [[Afryka Południowa]] – region Afryki znany z wydobycia diamentów i złota. Na zachodzie żyją ludy KhoiSan, znane też jako Buszmeni i Hotentoci, które są znane z wyjątkowej i archaicznej kultury zbieracko-łowieckiej. Na wschodzie ludy Bantu tworzyły liczne królestwa, z których najsłynniejszymi są Wielkie Zimbabwe i Zulu. Sporą część obszaru zasiedlali Europejczycy, czego efektem jest dość dobra infrastruktura, ale i duże napięcie między rasami. Góra Stołowa w [[Kapsztad]]zie została uznana za jeden z nowych siedmiu cudów przyrody.
* [[Afryka Południowa]]
 
=== Państwa ===