Afryka: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Anulowanie edycji
idk
Znaczniki: Zastąpiono VisualEditor
Linia 1:
{{Top-banner}}
[[Plik:Africa on the globe (grey).svg|thumb|upright=1.2|Afryka]]
'''Afryka''' – biedny kraj i to wszystko
'''Afryka''' – drugi pod względem wielkości kontynent świata otoczony wodami Morza Śródziemnego, Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Indyjskiego, graniczący poprzez Kanał Sueski w [[Egipt|Egipcie]] z [[Azja|Azją]], a poprzez Cieśninę Gibraltarską oddzielony od [[Europa|Europy]].
 
Afryka jest zróżnicowana krajobrazowo i kulturowo, uznawana za region egzotyczny, „Czarny Ląd”. Przyciąga turystów historycznymi budowlami dawnych cywilizacji ([[Afryka Północna]], [[Etiopia]], [[Zimbabwe]]), dziką przyrodą, krajobrazami. Tu znajduje się największa pustynia świata, Sahara, czy najdłuższa rzeka – Nil. Liczne parki narodowe i rezerwaty przyrody przyciągają miłośników fauny i flory, często poznających ją na safari. Atrakcyjność turystyczną kontynentu obniżają: względnie słabo rozwinięta infrastruktura, ubóstwo, konflikty, liczne stereotypy. W ostatnich dekadach sytuacja się jednak poprawia i niektóre państwa posiada standard życia i infrastrukturę zbliżoną do biedniejszej części Europy. Coraz szybciej rozwija się turystyka, szczególnie w [[Egipt|Egipcie]], [[Tunezja|Tunezji]], [[Maroko|Maroku]], [[Republika Południowej Afryki|Republice Południowej Afryki]], [[Kenia|Kenii]], [[Tanzania|Tanzanii]], [[Republika Zielonego Przylądka|Republice Zielonego Przylądka]], [[Botswana|Botswanie]], [[Namibia|Namibii]], czy [[Seszele|Seszelach]]. Również podległe Portugalii [[Madera]], Hiszpanii [[Wyspy Kanaryjskie]] i Francji [[Reunion]] zyskały na popularności.
 
== Charakterystyka ==
Linia 9 ⟶ 7:
{{Mapframe |7|21|zoom=3|height=400|width=500}}
[[Plik:Zebra Botswana edit.jpg|mały|Zebry w [[Botswana|Botswanie]]]]
to 2 największy kontynent
Drugi pod względem wielkości kontynent (30,37 mln km²), zajmujący 1/5 wszystkich lądów na Ziemi. Przez Afrykę przechodzą południk 0°, obydwa zwrotniki i równik. Kontynent jest w większości wyżynny, z mniejszym udziałem przybrzeżnych nizin oraz gór. Najważniejsze masywy znajdują się wzdłuż Wielkiego Rowu Afrykańskiego na wschodzie kontynentu, góry Atlas na północnym-zachodzie i góry związane z Wielką Krawędzią (Góry Przylądkowe, Góry Smocze) na południu kontynentu będące pozostałością starszego rowu tektonicznego z czasów rozpadu superkontynentu Gondwany. Najwyższym szczytem jest Kibo (5895 m n.p.m.) w masywie Kilimandżaro. Poza tym pojedyncze masywy górskie, głównie pochodzenia wulkanicznego. Wyżyny Afryki dzieli się na wyższe, południowo-wschodnie i niższe północno-zachodnie.
 
===Historia===
człowiek wyszedł właśnie z afryki[[Plik:South Africa-Johannesburg-Skyline02.jpg|thumb|Johannesburg]]
Kontynent posiada długą, skomplikowaną i w wielu aspektach słabo poznaną historię. Na terenie Etiopii znaleziono najstarsze szczątki ludzkie, a w RPA najstarsze ślady ''homo sapiens'' sięgające 200 tysięcy lat wstecz. Około 60 tys. lat temu człowiek rozumny opuścił kontynent Afrykański. Na przestrzeni dziejów w Afryce rozwinęły się liczne kultury i cywilizacje, takie jak Starożytny Egipt, Nubia, Aksum, Mali, Wielkie Zimbabwe, Kongo. Północna część kontynentu była związana przez tysiąclecia ze śródziemnomorskim kręgiem kulturowym i wywarła olbrzymi wpływ na dzieje świata.
 
W XV wieku Portugalczycy zaczęli eksplorację wybrzeży kontynentu, zakładając pierwsze kolonie i faktorie handlowe. W jej ślady poszły później kolejne państwa Europejskie, jednak do połowy XIX wieku jedynie 5% Afryki zostało poddane kolonizacji europejskiej. Biali osadnicy w holenderskiej Kolonii Przylądkowej wokół Kapsztadu wykształcili z czasem poczucie afrykanerskiej odrębności etnicznej, co jest jedynym takim przypadkiem w Afryce. Ta pierwsza kolonizacja wywarła znaczący wpływ na kontynent ze względu na transatlantycki handel niewolnikami. W jego wyniku siłą przesiedlono kilkanaście milionów ludzi, zaburzając strukturę gospodarczą i społeczną niektórych regionów. Również Arabowie prowadzili na podobną skalę handel niewolnikami przez Saharę i Ocean Indyjski, a w mniejszym stopniu władcy w Indiach. Rozwinęły się też państwa wyspecjalizowane w sprzedaży ludności niewolnej, takie jak Dahomej, Aszanti, Zanzibar.
 
Począwszy od lat 80. XIX wieku, szybko uprzemysławiające się państwa europejskie rozpoczęły „wyścig o Afrykę” i w ciągu trzech dekad Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Włochy, Portugalia, Belgia i Hiszpania opanowały kolejne 90% kontynentu. Jedynie Cesarstwo Etiopii było w stanie oprzeć się obcej inwazji i zostało uznane na arenie międzynarodowej. Liberia również zachowała niezależność, ale było to państwo założone przez Amerykanów, którzy osiedlali tam część byłych niewolników, a rola miejscowej ludności we władzy była marginalna. Kolonizacja europejska pod wieloma względami była tragiczna dla Afryki – zostały zaburzone rdzenne stosunki społeczne, etniczne, gospodarcze, ekonomia była podporządkowana interesom europejskim, a miejscowa ludność traktowana zazwyczaj jako prymitywna i gorsza.
 
Po II wojnie światowej nastąpiła dekolonizacja kontynentu. Obecnie w Afryce znajdują się 54 w pełni uznane niepodległe państwa, dwa państwa o statusie nieustalonym ([[Sahara Zachodnia]] i [[Somaliland]]) oraz kilka niedużych terytoriów zależnych. Niepodległość, z różnych przyczyn, nie spełniła pokładanych nadziei i do przełomu stuleci coraz większa część ludności ubożała. Liczne miejsca kontynentu cierpiały ze względu na wojny, epidemie, dyktatury, nieudolne zarządzanie, intrygi obcych mocarstw (gł. USA i ZSRR oraz byłych państw kolonialnych), wyzysk obcego kapitału. Począwszy od XXI wieku gospodarka wielu państw afrykańskich zaczęła się rozwijać w szybkim tempie, a sytuacja ludności zaczęła się stopniowo poprawiać. Mimo tego, w kilku krajach Afryki wciąż trwają wojny domowe, z których najwięcej ofiar w 2017 r. pochłonęły konflikty w Somalii, Libii, północnym Mali, Sudanie, północnej Nigerii, Egipcie, Republice Środkowoafrykańskiej, Sudanie Południowym, na wschodzie Demokratycznej Republiki Konga.
 
===Demografia===
Państwa Afryki zamieszkuje łącznie około 1,1 mld ludzi, czyli 1/7 całej populacji Ziemi. Jest to jednocześnie najsłabiej zurbanizowany kontynent (ok. 39%). Największym państwem jest [[Algieria]] (2 381 740 km²), najludniejszym – [[Nigeria]] (186 mln), najgęściej zaludnionym – [[Mauritius]] (610 osób na km²); najmniejszym i najmniej ludnym – [[Seszele]] (455 km², 83 tys.), najrzadziej zaludnionym – [[Sahara Zachodnia]] (1 os./km², terytorium sporne ''de facto'' pod kontrolą Maroka). Afryka ma najwyższy na świecie przyrost naturalny i najniższy średni wiek ludności.
 
Większość mieszkańców Afryki wyznaje islam lub chrześcijaństwo, jednak często przemieszane z lokalnymi wierzeniami animistycznymi. Muzułmanie dominują na północy i wschodzie kontynentu, zaś chrześcijanie na zachodzie, w centrum i na południu.
 
=== Regiony ===
{{Lista regionów
| mapa regionów = Map-Africa-Regions-Islands.png
| rozmiar mapy = 500px
| opis mapy =
 
| nazwa regionu 1 = [[Afryka Północna]]
| kolor regionu 1 = #d1e79b
| elementy regionu 1 = [[Algieria]], [[Egipt]], [[Hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej]] ([[Ceuta]], [[Melilla]], [[Wyspy Kanaryjskie]]) [[Libia]], [[Madera]] ([[Portugalia]]), [[Maroko]], [[Sahara Zachodnia]] (obszar sporny), [[Tunezja]]
| opis regionu 1 = Zamieszkały w większości przez muzułmanów obszar położony nad Morzem Śródziemnym i północnym Atlantykiem, oddzielony od reszty kontynentu Saharą. Znajdują się tu liczne ślady dawnych cywilizacji, wysokie góry Atlas i żyzna delta Nilu. Jest to jedna z lepiej rozwiniętych części kontynentu, z dobrą infrastrukturą turystyczną.
 
| nazwa regionu 2 = [[Sahel]]
| kolor regionu 2 = #a4ad7d
| elementy regionu 2 = [[Czad]], [[Mauretania]], [[Mali]], [[Niger]], [[Sudan]]
| opis regionu 2 = Pogranicze między pustynną Saharą a sawannami, zaludniony głównie przez pół-nomadyczne plemiona wyznające w większości islam sunnicki. W starożytności nad Nilem rozwinęła się cywilizacja nubijska. W średniowieczu miejsce rozkwitu licznych królestw kontrolujących transsaharyjski handel solą, złotem i niewolnikami. Żyjący na przełomie XIII i XIV wieku król [[Mali]], Mansa Musa, jest uważany za najbogatszego człowieka w Historii.
 
| nazwa regionu 3 = [[Afryka Zachodnia]]
| kolor regionu 3 = #5ea470
| elementy regionu 3 = [[Benin]], [[Burkina Faso]], [[Gambia]], [[Ghana]], [[Gwinea]], [[Gwinea Bissau]], [[Liberia]], [[Nigeria]], [[Republika Zielonego Przylądka]], [[Senegal]], [[Sierra Leone]], [[Togo]], [[Wybrzeże Kości Słoniowej]]
| opis regionu 3 = Obejmuje państwa położone w strefie sawann i lasów tropikalnych na zachodzie kontynentu. Ekonomia wielu krajów opiera się na produkcji oleju palmowego, kakao, kawy i wydobyciu ropy naftowej oraz innych kopalin. Jest to obszar pogranicza między ludnością muzułmańską a chrześcijańską, silnie zróżnicowany etnicznie, o wielu kontrastach.
 
| nazwa regionu 4 = Afryka Środkowa
| kolor regionu 4 = #A78379
| elementy regionu 4 = [[Angola]], [[Gabon]], [[Gwinea Równikowa]], [[Kamerun]], [[Demokratyczna Republika Konga]], [[Kongo|Republika Kongo]], [[Republika Środkowoafrykańska]], [[Sudan Południowy]], [[Wyspy Świętego Tomasza i Książęca]]
| opis regionu 4 = Zróżnicowany kulturowo, etnicznie i krajobrazowo region znany z bogactwa zasobów naturalnych i niestabilności politycznej, szczególnie na wschodzie. W dorzeczu Kongo znajduje się drugi co do wielkości na świecie las tropikalny, ponadto mozaika innych formacji roślinnych bogatych we florę i faunę, w tym wulkaniczne masywy górskie takie jak Kamerun i Virunga.
 
| nazwa regionu 5 = Afryka Wschodnia
| kolor regionu 5 = #db6d69
| elementy regionu 5 = [[Burundi]], [[Dżibuti]], [[Erytrea]], [[Etiopia]], [[Kenia]], [[Rwanda]], [[Somalia]], [[Tanzania]], [[Uganda]]
| opis regionu 5 = Obszar na wschodzie kontynentu do którego zalicza się państwa Rogu Afryki, Wybrzeża Swahili, Wielkiego Rowu Afrykańskiego. Teren różnorodny krajobrazowo i historycznie, prawdopodobne miejsce powstania gatunku ludzkiego. Historia [[Etiopia|Etiopii]], jednego z najstarszych państw świata i jedynego nie skolonizowanego przez Europejczyków, ma co najmniej 3 tysiące lat, a wyróżniające się cywilizacje powstały także w [[Somalia|Somalii]] i na Wybrzeżu Swahili znajdującym się na wschodzie [[Kenia|Kenii]] i [[Tanzania|Tanzanii]]. Tu znajdują się najwyższe góry kontynentu, ze słynnym Kilimandżaro, a także liczne znane obszary chronione, takie jak Semien w Etiopii, Masai Mara w Kenii, czy Serengeti w Tanzanii.
 
| nazwa regionu 6 = Wyspy Afryki Wschodniej
| kolor regionu 6 = #ff0080
| elementy regionu 6 = [[Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego]], [[Komory]], [[Madagaskar]], [[Majotta]] ([[Francja]]), [[Mauritius]], [[Reunion]] ([[Francja]]), [[Seszele]], [[Sokotra]] ([[Jemen]]), [[Somalia]], [[Somaliland]], (terytorium sporne), [[Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne]] (tylko niewielka część terytorium – [[Wyspy Rozproszone]])
| opis regionu 6 = Wyspa Madagaskar tworzy odrębną płytę tektoniczną i może być traktowana jako mikrokontynent. Wyspa znana z bioróżnorodności oraz unikatowej flory i fauny. Pozostałe, dużo mniejsze wyspy są pochodzenia wulkanicznego i są jednymi z najlepiej rozwiniętych gospodarczo i turystycznie terytoriów Afryki.
 
| nazwa regionu 7 = Afryka Południowa
| kolor regionu 7 = #e2d774
| elementy regionu 7 = [[Botswana]], [[Lesotho]], [[Malawi]], [[Mozambik]], [[Namibia]], [[Republika Południowej Afryki]], [[Suazi]], [[Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha]] (terytorium zamorskie [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]) [[Zambia]], [[Zimbabwe]]
| opis regionu 7 = Region Afryki znany z wydobycia diamentów i złota. Na zachodzie żyją ludy KhoiSan, znane też jako Buszmeni i Hotentoci, które są znane z wyjątkowej i archaicznej kultury zbieracko-łowieckiej. Na wschodzie ludy Bantu tworzyły liczne królestwa, z których najsłynniejszymi są Wielkie Zimbabwe i Zulu. Sporą część obszaru zasiedlali Europejczycy, czego efektem jest dość dobra infrastruktura w niektórych państwach, ale i duże napięcie między ludnością białą i autochtoniczną. Góra Stołowa w [[Kapsztad]]zie została uznana za jeden z nowych siedmiu cudów przyrody.
}}
=== Największe miasta ===
[[Plik:South Africa-Johannesburg-Skyline02.jpg|thumb|Johannesburg]]
* [[Abidżan]] – największe miasto [[Wybrzeże Kości Słoniowej|Wybrzeża Kości Słoniowej]], będące jego stolicą ekonomiczną i kulturalną
* [[Addis Abeba]] – założona przez cesarza Menelika II w 1886 r. stolica i największe miasto [[Etiopia|Etiopii]]
* [[Akra]] – stolica i największe miasto [[Ghana|Ghany]], przyciągające rocznie ponad milion turystów
* [[Aleksandria]] – druga pod względem wielkości metropolia [[Egipt]]u i jedno z największych miast starożytności
* [[Algier]] – stolica i największe miasto [[Algieria|Algierii]]
* [[Chartum]] – położona nad Nilem stolica [[Sudan]]u i centrum jednej z najludniejszych metropolii Afryki
* [[Dakar]] – stolica i największe miasto [[Senegal]]u położone na Przylądku Zielonym, najbardziej na zachód wysuniętym punkcie kontynentu; kulturalna stolica [[Afryka Zachodnia|zachodniej Afryki]]
* [[Dar es Salaam]] – główny port i największe miasto [[Tanzania|Tanzanii]], znane z wielokulturowości i bazarów
* [[Johannesburg]] – największe miasto [[RPA]], centrum handlu, biznesu i finansów
* [[Casablanca]] – stolica ekonomiczna i największe miasto [[Maroko|Maroka]] oraz całego Maghrebu, rozsławiona przez film z 1942 r. Humphreyem Bogartem i Ingrid Bergman w rolach głównych
* [[Kair]] – największe miasto Afryki, w jego okolicy ([[Giza]]) znajdują się słynne egipskie piramidy
* [[Kapsztad]] – malowniczo położone u stóp Góry Stołowej miasto założone przez Holendrów w połowie XVIII wieku przyciąga śródziemnomorskim klimatem, kuchnią i bogatą ofertą turystyczną
* [[Kinszasa]] – stolica i największe miasto [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republiki Konga]]; po drugiej stronie rzeki znajduje się [[Brazzaville]], stolica [[Kongo|Konga]]
* [[Lagos]] – największa metropolia Afryki i jedno z najszybciej zaludniających się miast świata
* [[Luanda]] – stolica Angoli, będąca trzecim co do wielkości populacji miastem portugalskojęzycznym świata i największą portugalskojęzyczną stolicą
* [[Nairobi]] – założona przez Brytyjczyków stolica Kenii jest ważnym ośrodkiem gospodarczym; mieści tu się jedna z czterech głównych siedzib ONZ (obok Genewy, Nowego Jorku i Wiednia).
 
== Dojazd ==
samolotem a potem autobusem czy czymś takim
Najłatwiej dotrzeć drogą lotniczą. Ze względu na niską konkurencję i względnie małe zainteresowanie, loty do wielu państw Afryki Subsaharyjskiej są stosunkowo drogie. Do państw Afryki Północnej można dotrzeć liniami budżetowymi i czarterami, a do wybranych państw Afryki Subsaharyjskiej takie loty są z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch czy Francji. Drogą lądową można przekraczać granicę kontynentu przez [[Izrael]] do [[Egipt]]u (w Afryce znajdziemy się dopiero po przepłynięciu Kanału Sueskiego). Można też przepłynąć przez Cieśninę Gibraltarską ([[Hiszpania]] – [[Maroko]]), a także dopłynąć promem z [[Kreta|Krety]] do [[Libia|Libii]] lub z [[Włochy|włoskiej]] [[Sycylia|Sycylii]] do [[Tunezja|Tunezji]].
 
== Transport ==
riksze z epoki kamienia powożone przez ludzi
Infrastruktura w wielu częściach Afryki jest słabo rozwinięta, lub zaniedbana, są jednak regiony z przyzwoitą siecią dróg i kolei. Najszybszym sposobem na przemieszczanie się na większe odległości jest samolot, a po regionach – samochód (często z napędem na cztery koła). W krajach Afryki Północnej, czy RPA dość dobrze działają koleje pasażerskie, pojedyncze połączenia istnieją także w innych państwach. Popularnym środkiem transportu są taksówki zbiorowe i minibusy, choć w niektórych miastach istnieją sieci metra ([[Algier]], [[Kair]]), czy kolei miejskich ([[Addis Abeba]], [[Aleksandria]], [[Algier]], [[Johannesburg]], [[Kair]], [[Casablanca]], [[Konstantyna]], [[Oran]], [[Rabat]], [[Tunis]], kolejne w budowie lub projekcie). W wielu państwach istnieją międzymiastowe połączenia autobusowe, choć ich jakość może być różna. W niektórych regionach istnieje rozwinięty transport rzeczny.
 
== Warto zobaczyć ==
[[Plik:World_Heritage_Sites_Africa_map-2.svg|thumb|right|350px|Miejsca wpisane na listę światowego dziedzictwa ludzkości w Afryce]]
pustynię{{Geo|7|21}}
Poniżej znajduje się wybór atrakcji, które należą do najchętniej odwiedzanych na kontynencie. Większość jest wpisana na listę światowego dziedzictwa ludzkości (łącznie jest uznanych 135 takich miejsc, najwięcej w Maroku, Etiopii i RPA).
 
=== Parki narodowe i rezerwaty przyrody ===
*'''Park Narodowy Chobe''' ([[Botswana]]) – chroniący przyrodę delty Okawango
*'''Park Narodowy Etosha''' ([[Namibia]])
*'''Park Narodowy Gorongosa''' ([[Mozambik]])
*'''Park Narodowy Góry Stołowej''' ([[RPA]]) – chroniący ikoniczną górę dominującą nad [[Kapsztad]]em oraz Przylądek Dobrej Nadziei; popularne miejsce do wędrówek pieszych, poznawania unikatowej flory i fauny, w tym kolonii pingwina afrykańskiego
*'''Park Narodowy Kilimandżaro''' ([[Tanzania]]) – chroniący najwyższy szczyt Afryki
*'''[[Park Narodowy Krugera]]''' ([[RPA]]) – największy park narodowy RPA
*'''Park Narodowy Jeziora Malawi''' ([[Malawi]]) – chroniący cenne ekosystemy wodne trzeciego pod względem wielkości jeziora kontynentu
*'''Narodowy Rezerwat Przyrody Masai Mara''' ([[Kenia]])
*'''Park Narodowy Masoala''' ([[Madagaskar]]) – największy park narodowy kraju chroniący zagrożone lasy wilgotne Madagaskaru
*'''Park Narodowy Reunionu''' ([[Reunion]], [[Francja]]) – chroniący cenne ekosystemy wulkanicznej wyspy
*'''Park Narodowy Semien''' ([[Etiopia]]) – chroniący najwyższe pasmo górskie Wyżyny Abisyńskiej
*'''Park Narodowy Serengeti''' ([[Tanzania]]) – znana na całym świecie z afrykańskiej fauny sawanna
*'''Park Narodowy Taï''' ([[Wybrzeże Kości Słoniowej]]) – chroniący jeden z ostatnich dobrze zachowanych fragmentów zachodnioafrykańskiego lasu tropikalnego
*'''Park Narodowy Teide''' ([[Wyspy Kanaryjskie]], [[Hiszpania]])
*'''Park Narodowy Toubkal''' ([[Maroko]]) – chroniący najwyższe szczyty gór Atlas
*'''Park Narodowy Virunga''' ([[Demokratyczna Republika Konga]]) – znany z goryli górskich park położony na wschodzie największego państwa Afryki Subsaharyjskiej
*'''Park Narodowy „W” Nigru''' ([[Benin]], [[Burkina Faso]], [[Niger]]) – transgraniczny park narodowy chroniący 10 tys. km² obszaru w meandrach rzeki Niger
 
=== Zabytki ===
*'''Stelle''' w Aksum ([[Etiopia]])
*'''Ruiny rzymskiego miasta''' w Djemila ([[Algieria]])
*'''Amfiteatr rzymski''' w El Djem ([[Tunezja]])
*'''Twierdza Elimina''' ([[Ghana]])
*'''Piramidy''' w Gizie ([[Egipt]])
*'''Wyspa Gorea''' ([[Senegal]])
*'''Kościoły wykute w skale''' w Lalibeli ([[Etiopia]])
*'''Wyspa Meroe''' ([[Egipt]])
*'''Nekropolia staroegipska''' w Tebach ([[Egipt]])
*'''Timgad''' ([[Algieria]])
*'''Ruiny Wielkiego Zimbabwe''' ([[Zimbabwe]])
 
=== Historyczne miasta ===
*'''[[Agadez]]''' ([[Niger]])
*'''Cidade Velha''' ([[Republika Zielonego Przylądka]])
*'''[[Fez]]''' ([[Maroko]])
*'''Harar''' ([[Etiopia]])
*'''Gondar''' ([[Etiopia]])
*'''[[Kapsztad]]''' ([[RPA]])
*'''Lamu''' ([[Kenia]])
*'''[[Marrakesz]]''' ([[Maroko]])
*'''[[Timbuktu]]''' ([[Mali]])
*'''[[Tunis]]''' ([[Tunezja]])
*'''Zanzibar''' ([[Tanzania]])
 
=== Obszary kulturowe ===
* '''Aszanti''' ([[Ghana]]) – obszar historycznego królestwa z zachowanymi tradycjami i zabytkami
* '''Kraj Dogonów''' ([[Mali]]) – znany z tradycji, architektury i masek obszar położony wzdłuż uskoku Bandiagara
* '''Kalahari''' ([[Botswana]], [[Namibia]], [[RPA]]) – obszar pustynny zamieszkały przez ludność KhoiSan
* '''Karoo''' ([[RPA]]) – półpustynia znana z małych miasteczek z czasów osadnictwa holenderskiego oraz jednych z najciemniejszych nocy na świecie
* '''Dolina Omo''' ([[Etiopia]]) – znana z odkryć najstarszych szczątków ludzkich oraz tradycyjnej kultury
 
{{Jest w|Świat}}
{{Geo|7|21}}
 
[[Kategoria:Afryka| ]]