Oman

państwo na Półwyspie Arabskim
Świat > Eurazja > Azja > Oman
Oman
Lokalizacja
Flaga
Główne informacje
Stolica Maskat
Ustrój polityczny monarchia absolutna
Waluta 1 rial omański =100 baiza
Powierzchnia 309 500
Język arabski
Religia islam
Numer kierunkowy +968
Domena internetowa .om
Strefa czasowa UTC +4

Oman (arab. عمان) – państwo w Azji, leżące na Półwyspie Arabskim nad Morzem Arabskim i Zatoką Omańską. Graniczy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Arabią Saudyjską i Jemenem. Stolica mieści się w mieście Maskat. Oman należy do Ligi Państw Arabskich.

Charakterystyka edytuj

Geografia edytuj

Oman leży w strefie klimatu zwrotnikowego suchego i pomimo obecności wód Oceanu Indyjskiego, klimat prawie całego kraju posiada cechy kontynentalne. Cechą charakterystyczną aury Omanu są skrajności termiczne, niska wilgotność szczególnie we wnętrzu kraju i niskie opady. Na południowym zachodzie klimat przechodzi w odmianę skrajnie suchą. Trzeba jednak zaznaczyć fakt iż wschodnie wybrzeże kraju dostaje się nieco pod wpływ monsunów, to jednak przekłada się jedynie na nieco wyższą wilgotność powietrza i nieco łagodniejsze temperatury.

Temperatury są wysokie. Średnie temperatury w styczniu wahają się od 18 do 20°C. W górach na północy kraju jest chłodniej i występują spadki do 0°C. Wraz z nastanie wiosny temperatury szybko rosną i latem średnie wartości wynoszą od 29 do 35°C. W ciągu dnia od maja do października temperatury są bardzo wysokie i sięgają średnie 40°C, a na pustyni Ar-Rab al-Chali do 50°C. Niemal cały Oman cechuje się wysokimi amplitudami dobowymi. Jedynie wschodnie wybrzeże kraju jest pod tym względem nieco łagodniejsze.

Opady są niskie, lub nie występują w ogóle. Średnia roczna opadowa wynosi około 100 mm. We wnętrzu kraju, w szczególności na pustyniach średnia roczna to już tylko 25-50 mm. Zdarzają się lata, gdzie deszcze nie pada w ogóle. W górach opady są wyższe i dochodzą do 250 mm rocznie. W okresie letnim zaznacza się wpływ monsuny na wybrzeżu Oceanu Indyjskiego, co powoduję że opady przypadają tam na miesiące letnie, a nie zimowe jak to zwykle ma miejsce w krajach klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego. Monsun jednak nie ma wpływu na ilość opadów deszczu. W Omanie czasami występują powodzie, związane z gwałtownymi i krótkotrwałymi ulewami. Częstym zjawiskiem występującym we wnętrzu kraju są burze piaskowe i piaskowo-pyłowe.

Mimo słabego wpływu monsunu letniego w Omanie raz na kilkanaście lat występują cyklony tropikalne, które powstają nad wodami Oceanu Indyjskiego i wędrują na północ. Czasami zdarza się, że taki cyklon nadciąga na wybrzeża Półwyspu Arabskiego. Jest to rzadkość, ale zjawisko to ma miejsce. Ostatni taki przypadek miał miejsce w czerwcu 2007 roku kiedy to cyklon Gonu spustoszył Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie i południowe wybrzeża Iranu.

Historia edytuj

 
Sułtan Kabus ibn Sa’id

Oman był położony na ważnych szlakach handlowych, dlatego już w drugim tysiącleciu p.n.e. produkowano kadzidła, wtedy też był bogatym i ważnym państwem. Znajdowało się tam miasto Irem. Przed islamizacją w VII wieku kraj był często niszczony przez wojny plemienne i perskie najazdy. W VIII wieku mieszkańcy Omanu przyjęli doktrynę ibadycką islamu i pod rządami wybranego przez siebie imama uniezależnili się od kalifatu Abbasydów. W X wieku kraj został podbity przez Seldżuków. Obieralni imamowie rządzili Omanem do XVIII wieku. W 1507 do portu zaczęli przypływać Portugalczycy i osiedlać się. W 1515 założyli obecną stolicę Omanu – Maskat. W 1650 Portugalczycy zostali wyparci przez Arabów, jednak w czasach nowożytnych Oman był także kilkakrotnie krótkotrwale okupowany przez Turcję i Persję. Obecnie panująca dynastia doszła do władzy pod koniec XVIII wieku. Następnie Oman popadł w zależność od Wielkiej Brytanii, pozostając jednakże krajem formalnie niepodległym (traktaty o przyjaźni, handlu i nawigacji). Bunty plemion z głębi kraju przeciwko władzy sułtana doprowadziły do podpisania przy udziale Brytyjczyków porozumienia, w wyniku którego w okresie 1913-1957 istniały de facto dwa państwa: sułtanat Maskatu i imamat Omanu. W 1951, na mocy układu z sułtanem, którym był wówczas Said III ibn-Taimur, Wielka Brytania potwierdziła niepodległość Omanu jako jednego państwa (Sułtanat Maskatu i Omanu). W latach 1783–1958 do Omanu należał także port Gwadar w Beludżystanie, sprzedany następnie przez sułtana Pakistanowi.

Lata 1962-1976 to okres walki wojsk rządowych z popieraną przez Jemen Południowy lewicową partyzantką w regionie Zufar. Jako pierwszy do walki z rządem stanął Front Wyzwolenia Zufaru łączący lewicowe poglądy z panarabizmem, w 1968 roku Front przeistoczył się w Ludowy Front Wyzwolenia Okupowanej Zatoki Perskiej. Na początku 1969 roku dzięki wsparciu militarnemu Południowego Jemenu, partyzanci zajęli duże połacie zachodniej części Zufaru. Rebelia upadła w 1976 roku na skutek irańskiej i brytyjskiej interwencji zbrojnej.

W 1970 po pałacowym zamachu stanu panującego sułtana zastąpił jego syn – Kabus ibn-Said, który zmienił oficjalną nazwę państwa na Sułtanat Omanu. W 1975 Oman został ostatecznie zjednoczony przez sułtana. Rewolucja w Iranie, a także wojna irańsko-iracka przyczyniły się do umocnienia stosunków Omanu z USA, które zainstalowały swoje bazy w zamian za pomoc ekonomiczną, handlową i wojskową. Znaczne dochody państwa pochodzą z eksploatowanych od lat 50. XX wieku bogatych złóż ropy naftowej.

Polityka edytuj

W Omanie panuje monarchia dziedziczna. Głową państwa jest obecnie sułtan Kabus ibn Sa’id. W kraju nie ma (w w zachodnim rozumieniu tych pojęć) parlamentu i konstytucji, ani partii politycznych, obowiązuje prawo muzułmańskie (szariat).

Rolę konstytucji pełni tzw. prawo podstawowe, ustanowione dekretem królewskim nr 101/96 przez sułtana Kabusa ibn Sa’ida listopada 1996 roku. Pierwsze poprawki zostały wniesione dekretem królewskim nr 99/2011, 19 października 2011. Ustanawia ono islam jako religię państwową, zasady sukcesji w obrębie rodu królewskiego wywodzącego się od Saida Turki ibn Sa’ida, gwarantuje podstawowe wolności obywatelskie, reguluje zasady funkcjonowania rządu i aparatu państwowego w oparciu o prawo, rozdzielność funkcji w administracji i biznesie, wprowadza niezależne sądownictwo oraz dwuizbowy parlament.

Gospodarka edytuj

Najwięcej zysku przynosi Omanowi eksport ropy naftowej. Ważną rolę odgrywa przemysł. Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca wynosi 9294 USD. W latach 1996–2000 rozpoczęto prywatyzację sektora państwowego i otwarcie gospodarki dla zagranicznych inwestorów (porozumienia z 2005 przewidują rozbudowę sektora energetycznego i sieci telefonii komórkowej) oraz program rozwoju lokalnego rynku pracy (głównie szkolenia zawodowe) celem ograniczenia zatrudnienia cudzoziemców. W 2000 roku Oman został członkiem WTO, a w 2006 zniesiono cła w handlu z USA.

Dojazd edytuj

Samochodem edytuj

Polscy obywatele mogą przez 3 miesiące posługiwać się polskim prawem jazdy. Po upływie tego okresu zmuszeni są do wyrobienia omańskiego prawa jazdy poprzez złożenie odpowiedniego formularza w urzędzie, dokonaniu wpłaty (ok. 20 RO), wręczeniu 2 zdjęć i zdaniu testu wzroku. Na wyrobienie prawa jazdy czeka się od 5 do 10 minut.

Wynajęcie samochodu na miesiąc kosztuje od 140 RO (ręczna skrzynia biegów), lub 150 (automatyczna).

Samolotem edytuj

Głównym portem lotniczym Omanu jest port lotniczy w Maskacie. Alternatywa – przelot do Dubaju i przejazd autobusem na miejsce.

Koleją edytuj

W Omanie kolej nie funkcjonuje.

Autobusem edytuj

Komunikacja publiczna w Omanie jako taka nie funkcjonuje. Między głównymi miastami Soharem, Nizwą, Salala, Maskat działają dwaj przewoźnicy. Bilety są tanie (Maskat – Salala ponad 1000 km ok. 10-15 riali omańskich).

Codziennie kursują także autobusy na trasie Maskat – Dubaj – Maskat.

Statkiem edytuj

Podział administracyjny edytuj

 
Podział administracyjny Omanu

W 2011 roku dekretem sułtańskim nr 114/2011 z 26 października 2011 Oman podzielony został na 11 prowincji (muhafaz); dalszy podział obejmuje 61 wilajetów (będących odpowiednikami polskich powiatów).

Prowincje Omanu to:

  • Zufar
  • Prowincja Centralna
  • Az-Zahira
  • Ad-Dachilijja
  • Prowincja Północno-Wschodnia
  • Prowincja Południowo-Wschodnia
  • Maskat
  • Dżanub al-Batina
  • Szamal al-Batina
  • Al-Burajmi
  • Musandam

Miasta edytuj

Według danych oficjalnych pochodzących ze spisu ludności w grudniu 2010 roku Oman posiadał 33 miasta o ludności przekraczającej 10 tys. mieszkańców. Stolica kraju, Maskat, z nieco ponad 20 tys. mieszkańców plasowała się dopiero na 20. miejscu wśród największych miast; 5 miast z ludnością 100÷500 tys.; jedno miasto z ludnością 50÷100 tys.; 8 miast z ludnością 25÷50 tys.; reszta miast liczyła poniżej 25 tys. mieszkańców.

Ciekawe miejsca edytuj

Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO edytuj

  • Fort Bahla
  • Stanowiska archeologiczne Bat, Al-Chutm i Al-Ajn
  • Systemy nawadniania typu afladż
  • Szlak kadzidła

Zamki i fortyfikacje edytuj

 
Fortyfikacje w Nizwie
  • Fort Mutrah w Maskacie
  • Fort w Suharze
  • Fortyfikacje w Nizwie
  • Fort Al Rustaq
  • Fort Al Hazm
  • Twierdza Al Jalali
  • Zamek Almawalik
  • Fort Bahla
  • Zamek Barka obok Maskatu
  • Zamek Jabreen w Bahla
  • Fort Nakhal

Transport edytuj

Sieć transportowa w Omanie jest w rozbudowie. Główny szlak stanowi szosa Maskat-Salala. Międzynarodowe lotniska pasażerskie znajdują się w Maskacie i Salala. Sieć kolejowa na terenie kraju nie istnieje.

Język edytuj

Językiem urzędowym w Omanie jest arabski. Ze względu na dużą populację ekspatriantów z łatwością można się porozumieć także w języku angielskim.

Zakupy edytuj

W kraju funkcjonują głównie targowiska i niewielkie sklepy. Na jarmarkach (znanych tu jako suk) można zakupić owoce, warzywa, ryby, wyroby tytoniowe i wiele różnych rzeczy użytku codziennego. Targi w miastach odbywają się prawie codziennie, a na wsiach zazwyczaj raz lub dwa razy w tygodniu.

Poza tym w kraju (głównie w Maskacie) można znaleźć centra handlowe, ale nie ma ich wiele.

Gastronomia edytuj

Noclegi edytuj

Bezpieczeństwo edytuj

Oman jest bezpiecznym państwem przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności. Przestrzega się panie przed przemieszczaniem się samotnie wieczorami.

W przypadku niestosownych zaczepek i zachęt do nawiązania rozmowy z obcymi Omańczykami, lepiej nie wdawać się w dyskusje i zignorować ich. Niewinna rozmowa może być zrozumiana jako okazanie zainteresowania danym mężczyzną.

Należy dostosować się do wymagań kulturowych krajów i zakrywać ramiona oraz nosić spódniczki/spodnie co najmniej do kolan. W przeciwnym wypadku możemy nawet zostać zatrzymani przez ochronę, np. hipermarketu i poproszeni o jego opuszczenie.

Na plażę kobiety powinny wybierać się zawsze w towarzystwie mężczyzny. Bikini jest dopuszczalne.

Zdrowie edytuj

Kontakt edytuj

Przedstawicielstwa dyplomatyczne edytuj

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Omanie edytuj

AMBASADA RP W RIJADZIE

Al-Wurud Area, Villa 20, Umar Bin Dhafr Street, P. O. Box 94016, 11693 Rijad, Arabia Saudyjska

Telefon: +966 11 45 49 274

Faks: +966 11 45 49 210

Strona www: https://rijad.msz.gov.pl/pl/

E-mail: riyadh@msz.gov.pl

Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce edytuj

Ambasada Sułtanatu Omanu w Berlinie

Clayallee 82

14195 Berlin

Telefon: +49 30 810 05 10

Fax: +49 30 810 05 199

Strona www: http://www.oman-embassy.de

E-mail: botschaft-oman@t-online.de



Na niniejszej stronie wykorzystano treści ze strony: Oman opublikowanej w portalu Wikitravel; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: na licencji CC-BY-SA 1.0