Benin: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Usunięcie |
|||
Linia 20:
== Charakterystyka ==
=== Geografia ===
Północną część kraju pokrywa sawanna z akacjami i baobabami, natomiast na wybrzeżu rosną namorzyny. Wewnątrz kraju występują lasy suche, okresowo zrzucające liście. Zdarzają się również enklawy wilgotnych, wiecznie zielonych lasów. Tutejsze parki narodowe, tj. Pendjari i W du Niger, rezerwaty dzikich zwierząt reprezentowane przez takie gatunki jak m.in. lamparty, antylopy, słonie, hieny i wiele gatunków małp, stanowią dużą atrakcję turystyczną.
=== Klimat ===
=== Historia ===
Począwszy od XIII wieku na tereny te zaczęły napływać ludy Adża. Powstało wtedy kilka państewek, z których pierwsze pojawiły się na wybrzeżu. Były to Allada i Ouidah. W XV wieku obszar ten odkryli dla Europy Portugalczycy. Od XVII wieku na wybrzeżu faktorie i forty budowała Francja, Anglia i Niemcy. Państwa Adża utrzymywały z przybyszami kontakty handlowe, sprzedawały głównie niewolników. W drugiej połowie XVII wieku najważniejszą siłą polityczną w tym rejonie stał się Dahomej. W ciągu XVIII wieku Dahomej podporządkował sobie państewka ludu Adża i zmonopolizował handel z Europejczykami. Od połowy XIX wieku wskutek zakazu handlu niewolnikami zmianom uległa gospodarka Dahomeju. Niewolnicy zatrudnieni zostali na plantacjach władcy.
W 1851 roku Dahomej podpisał traktat handlowy z Francją. W 1890 roku w wyniku traktatu Dahomej oddał Kotonu i Porto-Novo pod francuski protektorat. Dahomej sprzeciwiał się dalszemu poszerzaniu wpływów Francji. Opór zakończył się karną ekspedycją Francji w 1892 roku. W 1894 roku Dahomej stał się kolonią, a w 1904 roku został przyłączony do Francuskiej Afryki Zachodniej. W trakcie kolonialnych rządów dobrze rozwinęło się szkolnictwo, w wyniku czego powstała dość liczna wykształcona elita. W 1915 i 1923 miały miejsce powstania antyfrancuskie. Po 1945 roku narastał ruch wyzwoleńczy. W 1957 roku Francja została zmuszona do dopuszczenia do udziału w rządzie przedstawicieli ludności tubylczej, a w 1958 uznała Dahomej za republikę autonomiczną w ramach Wspólnoty Francuskiej. Pełna niepodległość ogłoszona została w 1960 roku.
Pierwszym prezydentem republiki został Hubert Maga. W 1963 roku wojsko obaliło go w wyniku puczu. Przez kolejne dziewięć lat doszło do kilku następnych zamachów. W 1972 roku polityczny chaos zakończył przewrót majora Mathieu Kérékou. W 1974 roku ogłosił on obowiązywanie w kraju orientacji marksistowskiej a rok później zmienił nazwę kraju na Ludowa Republika Beninu. W republice ludowej pełnię władzy sprawowała Partia Ludowej Rewolucji, z Kérékou jako przewodniczącym. Nowy rząd znacząco zreformował politykę gospodarczą i przeprowadził nacjonalizację najważniejszych przedsiębiorstw, szkolnictwa i banków. W 1980 roku Kérékou został prezydentem. W 1989 roku po wcześniejszych niepokojach społecznych i gospodarczych ruszył proces demokratyzacji. W 1990 roku wprowadzono system wielopartyjny, z nazwy państwa usunięto termin „Ludowa”. Pierwsze wolne wybory w 1991 roku wygrał opozycjonista Nicéphore Soglo. Nieudolna polityka gospodarcza Soglo doprowadziła do powrotu do władzy Kérékou. Były dyktator wygrał wybory prezydenckie w 1996 i 2001 roku. Wybory w 2006 i 2011 zwyciężył liberalny ekonomista Yayi Boni. Benin stanowi rzadki w Afryce przykład udanego przejścia do demokracji.
W 2016 roku w Beninie zniesiono karę śmierci za wszystkie przestępstwa.
=== Polityka ===
Linia 145 ⟶ 153:
== Transport ==
==
=== Święta państwowe ===
{| class="wikitable"
|+Święta państwowe
!Data
!Polska nazwa
!Oryginalna nazwa
|-
|1 stycznia
|Nowy Rok
|–
|-
|10 stycznia
|Dzień Suwerenności Państwowej
|–
|-
|2 lutego
|–
|Eid-ul-Adha
|-
|12 kwietnia
|Poniedziałek Wielkanocny
|–
|-
|2 maja
|Urodziny Proroka
|Eid-Milad Nnabi
|-
|20 maja
|Wniebowstąpienie
|–
|-
|1 sierpnia
|Dzień Niepodległości
|–
|-
|15 sierpnia
|Wniebowzięcie
|–
|-
|26 października
|Dzień Sił Zbrojnych
|–
|-
|1 listopada
|Wszystkich Świętych
|–
|-
|14 listopada
|–
|Koniec ramadanu
|-
|25 grudnia
|Boże Narodzenie
|–<br />
|}
=== Język ===
Językiem urzędowym jest francuski.
=== Religia ===
Dane na 2010 rok:
* Katolicyzm – 30%
* Islam – 23,8%
* Protestantyzm – 23,2% (głównie: zielonoświątkowcy, baptyści i metodyści)
* Tradycyjne religie plemienne – 18,1%
* Ateizm – 5%.
Liczba wyznawców lokalnych wierzeń jest zaniżona - wiele osób, które nominalnie identyfikują się jako chrześcijanie lub muzułmanie praktykują również tradycyjne religie.
== Zakupy ==
| |||