Koszalin: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
→Wyjazd: Removing RelatedSites links, see phab:T202761 and m:Community Tech/Deprecation of RelatedSites extension using AWB |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 21:
== Charakterystyka ==
Znajduje się na [[w:Pobrzeże Koszalińskie|Pobrzeżu Koszalińskim]], w dorzeczu rzeki Dzierżęcinki, 11 km od [[w:Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]]. Siedziba [[Powiat koszaliński|powiatu koszalińskiego]].
=== Historia ===
W 1214 r. książę pomorski Bogusław II nadał wieś Koszalin (łac. ''Cossalitz''), koło Góry Chełmskiej, w ziemi kołobrzeskiej klasztorowi w Białobokach k. Trzebiatowa.
W 1248 r. wschodnia część ziemi kołobrzeskiej z Koszalinem przeszła na własność biskupów pomorskich (kamieńskich), dając początek biskupiemu księstwu kamieńskiemu. 23 maja 1266 r. biskup Herman von Gleichen lokował miasto na prawie lubeckim, nadając mu okoliczne wsie i liczne przywileje i ustanawiając w nim swoją główną rezydencję oraz stolicę biskupiego księstwa kamieńskiego.
Nabywając wieś Jamno (1331), część jeziora Jamno wraz z mierzeją i grodem Unieście (1353) Koszalin uzyskał bezpośredni dostęp do morza, uczestnicząc intensywnie w następnych wiekach w handlu morskim jako członek Hanzy. Prowadziło to do zatargów z Kołobrzegiem i Darłowem – m.in. w 1446 doszło do wygranej bitwy z Kołobrzegiem. W 1516 wprowadzono zakaz kupowania towarów od osób, które mówiły językiem słowiańskim. Zarazy i wojna trzydziestoletnia zmniejszyły znaczenie miasta – w 1535 na dżumę zmarło 1,5 tys. z 2,5 tys. mieszkańców.
W 1582 roku ukończono budowę zamku-rezydencji książąt pomorskich.
Po wymarciu książąt pomorskich w 1637 r. miasto dostało się w ręce kuzyna Gryfitów – Ernesta Bogusława de Croy, a następnie margrabiów brandenburskich.
W 1690 wielki sztorm zamulił Jamieński Nurt, co zakończyło funkcjonowanie miasta jako portu morskiego.
Prawie całe miasto spłonęło w pożarze w 1718 r. i od tego czasu miasto rozwijało się bardzo powoli. W 1816 r. w Koszalinie umieszczono stolicę rejencji koszalińskiej (obok szczecińskiej i stralsundskiej) wchodzącej w skład prowincji Pomorze państwa pruskiego. Miasto stało się w tym samym roku również siedzibą powiatu Fürstenthum, w 1872 przemianowanego na powiat Köslin. W 1859 r. ukończono budowę linii kolejowej Koszalin – Stargard jako część linii do Gdańska. W 1890 r. do Koszalina przeniesiono szkołę kadetów z Chełmna. W kwietniu 1933 w jej miejscu powstał Narodowosocjalistyczny Instytut Wychowawczy (NPEAs; jeden z trzech pierwszych w Rzeszy) – rodzaj nazistowskiego gimnazjum realnego zakończonego egzaminem maturalnym. W latach 1911–1937 w mieście funkcjonowała komunikacja tramwajowa. 1 kwietnia 1932 miasto wyłączono z powiatu Koszalin i przekształcono w powiat grodzki.
4 marca 1945 miasto zajęła Armia Czerwona (3 Korpus Pancerny Gwardii generała Aleksego Panfiłowa), radzieckim wojennym komendantem miasta został major Woronkow. Miasto zostało zburzone w 40%.
Na mocy ustaleń konferencji w Poczdamie Koszalin znalazł się w Polsce. W lipcu 1945 r. administracja polska rozpoczęła proces wysiedlania dotychczasowych mieszkańców miasta do Niemiec. 9 maja przybył z Gniezna pierwszy transport 500 polskich osadników<sup>[13]</sup>. Niemców wysiedlono z Koszalina ostatecznie do końca 1947 r.
W 1945 r. władze dwa razy przenosiły siedzibę administracyjną pierwszego województwa szczecińskiego (Pomorze Zachodnie) między Koszalinem i Szczecinem (19 maja – 9 czerwca; 19 czerwca – 5 lipca). W 1950 r. podzielono województwo na województwo szczecińskie i województwo koszalińskie. Koszalin był w latach 1950–1975 stolicą „dużego” województwa koszalińskiego (jednego z 17) oraz w latach 1975–1998 siedzibą władz „małego” województwa koszalińskiego (jednego z 49). W latach 1946–1954 siedziba wiejskiej gminy Koszalin.
4 lutego 1954 r. do Koszalina przyłączono obręb Rokosowo. 31 grudnia 1959 r. do Koszalina przyłączono tereny zakładu remontowo-montażowego z Chełmoniewa o powierzchni 3,31 ha.
W wyniku reformy administracyjnej z 1998 Koszalin znalazł się w województwie zachodniopomorskim, mimo że część mieszkańców – głównie z Koszalina – opowiadała się za utworzeniem województwa środkowopomorskiego (pokrywającego się w części z dawnym woj. koszalińskim, istniejącym w latach 1950–1975).
1 stycznia 2010 roku zmianie uległy granice miasta, przyłączono tereny o powierzchni 15,01 km², w kierunku północnym, wraz z dawnymi wsiami Jamno i Łabusz.
== Dojazd ==
Linia 59 ⟶ 86:
== Praca ==
[[Plik:Zwycięstwa Street in Koszalin, 2015.JPG|mały|Kamienice przy ulicy Zwycięstwa]]
== Nauka ==
Linia 71 ⟶ 99:
* Saturn
* Galeria Merkury
[[Plik:Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej.JPG|mały|Kościół Matki Bożej Różańcowej w dzielnicy Jamno]]
[[Plik:DworzecPKPKoszalin.jpg|mały|Dworzec kolejowy Koszalin]]
== Gastronomia ==
Linia 83 ⟶ 114:
* [http://www.mlodziifilm.pl/ Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych Młodzi i Film] - impreza z prawie 20-sto letnim stażem której motywem przewodnim są debiutanckie filmy nowych twórców, festiwal przedstawia filmy krótko- i długometrażowa jak również wiele imprez towarzyszących.
* [http://filharmoniakoszalinska.pl/34/festiwal-organowy.html Międzynarodowy Festiwal Organowy] - ponad dwu miesięczny cykl koncertów organowych które odbywają się na terenie całego byłego województwa koszalińskiego (m. in. [[Szczecinek]], [[Bobolice]], [[Sarbinowo]], [[Darłowo]], [[Dźwirzyno]], [[Białogard]]).
[[Plik:Koszalin Kaplica św.Gertrudy 1.JPG|mały|Kaplica świętej Gertrudy]]
== Noclegi ==
| |||