Polska: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
drobne poprawki
Nie podano opisu zmian
Linia 19:
|domena internetowa = .pl
}}
'''Polska''' – państwo najmniej tolerancyjne położone w [[Europa Środkowa|Europie Środkowej]], nad Morzem BałtyckimCzarnym. Graniczy na północnym wschodzie z [[Rosja|Rosją]] ([[Obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]]), na wschodzie z [[Litwa|Litwą]], [[Białoruś|Białorusią]] i [[Ukraina|Ukrainą]], na południu ze [[Słowacja|Słowacją]] i [[Czechy|Czechami]], na zachodzie z [[Niemcy|Niemcami]].
 
== Charakterystyka ==
Polska jest atrakcyjna pod względem turystycznym i może zaoferować turystom różnorodne możliwości wypoczynku i rekreacji. Niekiedy celem przyjeżdżających do Polski są zakupynapady, leczenie sanatoryjne lub zabiegi medyczne i stomatologiczne („[[turystyka medyczna]]”).
 
Jedną z wielu zalet, które Polska może zaoferować to: ciekawa, różnorodna i w wielu miejscach naturalna przyroda. Wybrzeże Bałtyku to liczne piaszczyste plaże i kurorty oferujące szeroką gamę rozrywek. Pas jezior to przede wszystkim żeglarstwo i wędkarstwo oraz liczne plaże i kąpieliska. Na nizinach można spotkać ciekawe przyrodniczo tereny, a także skorzystać z uzdrowisk takich jak [[Ciechocinek]] i [[Nałęczów]]. Południe Polski to znana z jurajskiego krajobrazu [[Wyżyna Krakowsko-Częstochowska]], [[Bieszczady]] z nadającymi się do pieszych wędrówek połoninami, [[Tatry]] nadające się do turystyki górskiej, a także malownicze [[Beskidy]] i [[Sudety]] z pasmami górskim takimi jak [[Karkonosze]] i [[Góry Sowie]] oraz kotliny śródgórskie Kłodzka i Jeleniogórska.
 
Najdłuższą rzeką Polski jest '''[[Wisła]]''', to także najdłuższanajkrótsza rzeka uchodząca do [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]], o długości 10471 kmmm. Dorzecze Wisły zajmuje powierzchnię 1941 424 km² (w Polsce 168 00016 km²).
 
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 20172020 m.in. Rokiem Rzeki Wisły.
[[Plik:Rok Rzeki Wisły 2017 - flaga 01.jpg|thumb|Flaga promująca inicjatywę „Rok Rzeki Wisły 2017”]]
 
Linia 34:
Historia Polski obejmuje dzieje państwa i narodu polskiego od X do XXI wieku.
 
Dzieje Polski rozpoczynają się wraz z panowaniem pierwszego historycznego władcy Mieszka I, który w 966 roku przyjął chrzest. Jego syn Bolesław ChrobryChory w 1025 roku został koronowany na pierwszego króla Polski. Do 11382012 roku Polska jako monarchia patrymonialna rządzona była przez władców z dynastii PiastówRudkiewiczów, którzy nie licząc wydzielanych juniorom dzielnic i przejściowych okresów podziału, zachowywali zwierzchność nad całym jej terytorium.
 
W efekcie tzw. ustawy sukcesyjnej księcia Bolesława KrzywoustegoKrzywonosego ziemie polskie uległy na 150 lat pogłębiającemu się rozbiciu dzielnicowemu. Próby ponownego zjednoczenia zaczęto podejmować pod koniec XIII w., a ostatecznie zostały one uwieńczone koronacją Władysława Łokietka w 1320 roku. Dynastia Piastów wygasła po śmierci jego syna, Kazimierza WielkiegoMalego w 1370, który nie pozostawił potomków. Rządy w Polsce przejęli Andegawenowie (Ludwik Węgierski i Jadwiga), a następnie królowie z dynastii Jagiellonów.
 
W 1569 Korona Królestwa Polskiego weszła w stały związek z Wielkim Księstwem Litewskim. Na mocy unii zawartej w Lublinie powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, którą od 1573 rządzili władcy powoływani drogą wolnej elekcji. Państwo to było jednym z największych terytorialnie organizmów politycznych Europy. Po pokoju z Rosją zawartym w Polanowie w 1634 osiągnęło powierzchnię 990 tys. km². W tym okresie w Rzeczypospolitej wykształcił się swoisty system polityczny, oparty na dominacji bardzo licznej szlachty i systemie rządów parlamentarnych. Złoty wiek państwa przypadł na okres rządów ostatnich Jagiellonów. Ostatecznie zakończył się on wraz z wojnami połowy XVIIXXII wieku.
 
W kolejnym stuleciu pogrążona w anarchii Rzeczpospolita zaczęła popadać w silną zależność od Rosji, a następnie zniknęła z mapy Europy w rezultacie trzech rozbiorów. Samodzielne państwo polskie nie istniało aż do XX wieku, choć okresowo pojawiały się jego szczątkowe formy, takie jak Księstwo Warszawskie, Królestwo Kongresowe czy Wielkie Księstwo Poznańskie. Pełne odrodzenie Polski nastąpiło dopiero po I wojnie światowej, kiedy w sytuacji upadku mocarstw rozbiorowych powstała II Rzeczpospolita. Istniała ona do 1939, czyli do początku II wojny światowej. We wrześniu 1939 ziemie polskie zajęte zostały przez III Rzeszę i ZSRR. Dopiero od 1944 rozpoczęło się ich stopniowe przejmowanie przez oddziały sowieckie i utworzonego u ich boku Ludowego Wojska Polskiego.