Południowa Afryka: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Ślimaczek (dyskusja | edycje)
m kat
Nie podano opisu zmian
Linia 8:
| waluta= Rand (ZAR) albo (R)
| powierzchnia=''razem:'' 1,219,912 km²<br />''ląd:'' 1,219,912 km²<br />''woda:'' 0 km²
| ludność= 47,347,658 (2008 )
| języki= 11 oficjalnych języków, są to: afrikaans, angielski, ndebele, khosa, zulu, pedi, soto, tswana, swati, venda i tsonga
| religia=Chrześcijaństwo (ok. 70%) - głownie protestatyzmprotestantyzm<br />Praktykowane są również religie miejscowe, z wielowiekową tradycją, łączące niejednokrotnie animistyczne wątki ludowych wierzeń z chrześcijańskimi.<br />Około 1% społeczeństwa wyznaje islam.
| napięcie elektryczne=220-240V/50HZ (Wtyczka RPA)
| numer kierunkowy=+27
Linia 16:
| strefa czasowa=UTC+2
}}
'''Republika Południowej Afryki''', w skrócie '''''RPA''''' (ang. ''Republic of South Africa'') – państwo, które położone jest na południowym krańcu kontynentu [[afryka]]ńskiego. Graniczy od północy z [[Namibia]], [[Botswana|Botswaną]], [[Zimbabwe]], [[Suazi]] i [[Mozambik]]iem oraz z [[Lesotho]], enklawą znajdującą się wewnątrz terytorium RPA. Zachodnie wybrzeże leży nad Oceanem Atlantyckim, a wschodnie nad ciepłymi wodami Oceanu Indyjskiego.
 
== Charakterystyka ==
ToRPA to duży kraj o bardzo zróżnicowanych krajobrazach i wielu kontrastach, ma 11 oficjalnych językach urzędowych, którymi jak się można domyślić, mówią ludzie o bardzo odmiennym podłożu kulturalnym. RPA to najbogatsze państwo afrykańskie, o silnej gospodarce, której motorem napędowym jest wydobycie złota i diamentów.
 
==Informacje= Geografia ===
W topografii kraju dominuje rozległy płaskowyż o średniej wysokości 1500 m n.p.m., znany jako Wysoki Weld. Na północnym zachodzie przechodzi on w półpustynną równinę Kalahari, a na wschodzie w Niski Weld. Naturalną granicą pomiędzy weldami jest Urwisko Gór Smoczych.
===Geografia===
W topografii kraju dominuje rozległy płaskowyż o średniej wysokości 1500 m n.p.m., znany jako Wysoki Weld. Na północnym zachodzie przechodzi on w półpustynną równinę Kalahari, a na wschodzie w Niski Weld. Naturalną granicą pomiędzy weldami jest Urwisko Gór Smoczych.
 
=== Fauna i flora ===
 
=== Klimat ===
Republika Południowej Afryki zalicza się do regionów suchych. Na dwóch trzecich powierzchni kraju opady roczne są mniejsze niż 500 mm. W głąbigłębi kraju deszcz pada tylko w miesiącach letnich, czyli os listopada do kwietnia. Zazwyczaj są to krótkie, ale gwałtowne ulewy. Promienie słoneczne ogrzewają wybrzeże o 300 godzin dłużej niż na Wyspach Kanaryjskich, dlatego można się tu wybrać o każdej porze roku.
W Zachodniej Prowincji Przylądkowej okres opadów to zima (od czerwca do września).
 
We Wschodniej Prowincji Przylądkowej panuje zróżnicowany klimat odzwierciedlający zróżnicowanie geograficzne tego regionu. Na wybrzeżu panuje klimat umiarkowany, w górach padają obfite deszcze a zimą śnieg natomiast na obrzeżach Karru opady są niewielkie. Średnie temperatury w East London i Port Elizabeth wahają się od 26 °C latem do 21 °C w zimie (czerwiec – sierpień). W Karru, położonym w głębi lądu temperatura zimą spada do -6–6 °C, latem nawet do 40 °C.
 
W Kwa Zulu-Natal na znacznej części wybrzeża przez cały rok jest ciepło. To samo dotyczy wody w morzu, ogrzewanej prądem Agulhas (Prąd Przylądka Igielnego). Durban ma aż 230 słonecznych dni w roku. Latem, kiedy temperatura regularnie przekracza 30 stopni, upały i wysoka wilgotność powietrza bywają męczące dla ludzi. Równie ciepło jest w wielu rejonach w głębi kraju, ale w godzinach popołudniowych występują tam często nagłe i gwałtowne burze, zwłaszcza w Górach Smoczych i na wzgórzach wokół Eshowe. Zimą w najwyższych partiach gór zdarzają się opady śniegu.
 
Wolne Państwo jest najzimniejszą prowincją RPA. W zimie temperatura może spaść aż do -8–8 °C. W dzień jest tutaj sucho i słonecznie. Od października do kwietnia występują tutaj przelotne deszcze. Dość obfite opady śniegu nawiedzają każdej zimy tereny położone u stóp gór Maluti, niedaleko Parku Narodowego Golden Gate (Wyżyna Wschodnia).
 
Większa część Prowincji Gauteng leży na wysokości 1600 m n.p.m., dzięki temu występuje tutaj chłodny wiatr zmniejszający dokuczliwśćdokuczliwość upałów. Latem zarówno w Johannesburgu, jak i w Pretorii bawa gorąco. Gwałtowne burze i częste opady gradu występują tylko latem. Zimy bywają chłodne, zdarzają się przymrozki i bardzo rzadko opady śniegu.
 
W prowincji Mpumalanga zimą temperatura może spaść nocą do zera. Dnie są słoneczne. Z kolei wybierając się w rejony niskiego Weldu, zamiast kurtek trzeba zabrać moskitierę i środki przeciw komarom. Latem temperatura często przekracza 35 °C, powszechne są też ulewy.
 
Limpopo to region gorący i suchy. Im dalej na północ, tym wyższa temperatura. Nieco chłodniej i wilgotniej jest na obszarze pasma Soutpansberg. Mgły i mżawki zdarzają się dość często na terenie łagodnych wzgórz Letaba Valley i regionu Venda.
 
W Prowincji Północno-Zachodniej latem temperatura waha się od 22 °C do 34 °C. Zima charakteryzuje się suchymi i słonecznymi dniami, chłodnymi nocami i średnią temperaturą w granicach 16 °C (średnia dzienna może jednak wynieść od 2 °C do 20 °C ). W lecie (VIII-III) zdarzają się krótkie popołudniowe burze.
 
Północna Prowincja Przylądkowa to kraina skrajnych zjawisk pogodowych. Ma charakter półpustynny, więc latem temperatura na terenie Kalahari i Karru często przekracza 40 °C w dzień, a nocą spada poniżej zera. Opady deszczu są bardzo skąpe (50-400 mm rocznie) i zdarzają się przeważnie w zachodniej części prowincji. Dzięki nim wiosną zakwita tutaj tysiące kwiatów w Namaqualand. Przez prowincję płynie Oranje, doliny rzeki są żyzne, że region bywa czysto nazywany Zielonym Kalahari.
 
=== Polityka ===
Głową państwa i szefem rządu RPA jest prezydent wybierany na pięcioletnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe. Parlament stanowi władzę ustawodawczą, Zgromadzenie Narodowe (czterystu deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych) i Senat (90 senatorów wybieranych przez zgromadzenie prowincjonalne).
 
=== Podział administracyjny RPA ===
* [[Gauteng]] (stolica [[Johannesburg]])
* [[Limpopo]] (stolica [[Polokwane]])
* [[Mpumalanga]] (stolica [[Nelspruit]])
* [[Prowincja Przylądkowa Wschodnia]] (stolica [[Bisho]])
* [[Prowincja Przylądkowa Północna]] (stolica [[Kimberley]])
* [[Prowincja Przylądkowa Zachodnia]] (stolica [[Kapsztad]])
* [[Wolne Państwo]] ([[Bloemfontein]])
* [[KwaZulu-Natal]] ([[Pietermaritzburg]])
 
=== Społeczeństwo ===
Około 76% ludności RPA stanowią ludy Bantu, czyli Zulusi (ponad 27%), Soto (19%), Khosa (12%), Tswana (6%), a także Buszmeni i Hotentoci. Około 13% społeczeństwa to potomkowie osadników holenderskich (Burowie albo Afrykanerzy) oraz Brytyjczycy, Żydzi i Niemcy. W RPA mieszka też ludność pochodzenia azjatyckiego w większości Hindusi i Chińczycy.
 
=== Zwyczaje ===
<!-- do dalszej rozbudowy -->
===Święta===
*1 stycznia Nowy Rok
*21 marca Dzień Praw Człowieka
*27 kwietnia Dzień Wolności
*1 maja Święto Pracy
*16 czerwca Dzień Młodzieży
*9 sierpnia Dzień Kobiet
*24 września Dzień Tradycji
*16 grudnia Dzień Pojednania
*25 i 26 grudnia Boże Narodznie
*Wielkanoc (Wielki Piątek, Niedziela i Poniedziałek)
 
===Kultura iŚwięta sztuka===
* 1 stycznia Nowy Rok
* 21 marca Dzień Praw Człowieka
* 27 kwietnia Dzień Wolności
* 1 maja Święto Pracy
* 16 czerwca Dzień Młodzieży
* 9 sierpnia Dzień Kobiet
* 24 września Dzień Tradycji
* 16 grudnia Dzień Pojednania
* 25 i 26 grudnia Boże NarodznieNarodzenie
* Wielkanoc (Wielki Piątek, Niedziela i Poniedziałek)
 
=== Kultura i sztuka ===
<!-- do dalszej rozbudowy -->
 
=== Przed wyjazdem ===
 
=== Kiedy jechać ===
Wyprawę do Republiki Południowej Afryki można planować w dowolnej porze roku. Termin wyjazdu najlepiej będzie użależnićuzależnić od celu podróży. Należy pamiętać, że pory roku w RPA są przeciwieństwem pór na półkuli północnej. Zimy (od czerwca do września) są suche i chłodne, stwarzają więc dobre warunki do pieszych wędrówek i dogodnej obserwacji zwierząt. Roślinność jest zimą mniej bujna, sprawia to że zwierzęta podchodzą częściej do wodopojów. Na większości obszaru RPA dni są bezchmurne i ciepłe, noce chłodne, czasami z przymrozkami dlatego w tyrystycznymturystycznym ekwipunku nie powinno zabraknąć grubej kurtki. W lecie możemy spodziewać się wysokich temperatur, ulewnych deszczów i gradu. Wzdłuż wybrzeża Oceanu JndyjskiegoIndyjskiego panuje tropikalny parny klimat o dużej wilgotności powietrza.
</br>Przy planowaniu terminu podróży ważniejsze znaczenie niż pogoda mają terminy ferii szkolnych. Na przełomie grudnia i stycznia panuje tutaj sezon urlopowy, tłumy turystów wyjeżdżają z miast na wakacje. Trudno jest więc o znalezienie wolnych miejsc w hotelach. Ceny w tym czasie są o wiele wyższe.
 
</br>Przy planowaniu terminu podróży ważniejsze znaczenie niż pogoda mają terminy ferii szkolnych. Na przełomie grudnia i stycznia panuje tutaj sezon urlopowy, tłumy turystów wyjeżdżają z miast na wakacje. Trudno jest więc o znalezienie wolnych miejsc w hotelach. Ceny w tym czasie są o wiele wyższe.
===Wizy===
Obywatele RP mogą wjeżdżać bez wiz i przebywać na terytorium Republiki Południowej Afryki do 30 dni. Osoby udające się na pobyt dłuższy lub w celu podjęcia pracy muszą mieć wizę, którą można otrzymać w każdej placówce dyplomatyczno-konsularnej RPA za granicą. Na przejściach granicznych RPA wiz się nie wydaje. Przy wjeździe wymagany okres ważności paszportu powinien być dłuższy od okresu ważności wizy o co najmniej 6 miesięcy. Wymagany jest też bilet powrotny.
 
===Przepisy celneWizy ===
Obywatele RP mogą wjeżdżać bez wiz i przebywać na terytorium Republiki Południowej Afryki do 30 dni. Osoby udające się na pobyt dłuższy lub w celu podjęcia pracy muszą mieć wizę, którą można otrzymać w każdej placówce dyplomatyczno-konsularnej RPA za granicą. Na przejściach granicznych RPA wiz się nie wydaje. Przy wjeździe wymagany okres ważności paszportu powinien być dłuższy od okresu ważności wizy o co najmniej 6 miesięcy. Wymagany jest też bilet powrotny.
 
==== PrzejściaPrzepisy granicznecelne ====
==== Przejścia graniczne ====
===== Granica z Botswaną =====
* Skilpadsnek, (na autostradzie N4, 54 km od Zeerust) tel. +27 (0)18 366-1469
Czynne od godz. 6 do godz. 22.
* Granica z Lesotho
Maseru Bridge, (15 km od Ladybrand, na autostradzie N8 w kierunku Maseru)
tel +27 (0)51 924-4004 Czynne 24 godziny na dobę.
 
* Ficksburg Bridge (W Parku Narodowym uKhahlamba-Drakensberg)
tel. +27 (0)51 933-2760 Czynne 24 godziny na dobę.
 
* Sani Pass (W Parku Narodowym uKhahlamba-Drakensberg)
tel. +27 (0)51 430-3664 Czynne od godz. 8 do godz. 16.
 
===== Granica z Mozambikiem =====
* Lebombo (na autostradzie N4 pomiędzy Nelspruit i Maputo)
tel. +27 (0)1713 882790-0138 7203 Czynne od godz. 76 do godz. 22.
 
*Lebombo, Kosi Bay (na autostradzietrasie N4R22 pomiędzy NelspruitHluhluwe i MaputoPonta do Ouro)
tel. +27 (0)1335 790592-7203 0251 Czynne od godz. 68 do godz. 2216.
 
*Kosi Bay, (na trasie R22 pomiędzy Hluhluwe i Ponta do Ouro)
tel. +27 (0)35 592-0251 Czynne od godz. 8 do godz. 16.
 
===== Granica z Namibią =====
* Nakop, (132 km od Upington na trasie N10 w kierunku Ariamsvlei)
 
*Nakop, (132 km od Upington na trasie N10 w kierunku Ariamsvlei)
tel. +27 (0)54 571-0008 Czynne 24 godziny na dobę.
 
* Vioolsdrift, (On the N7 north of Springbok) tel. +27 (0)27 761-8760
Czynne 24 godziny na dobę.
 
===== Granica z Suazi =====
* Oshoek (120 km od Ermelo na trasie N17 w kierunku Mbabane)
 
tel. +27 (0)3517 592882-0251 0138 Czynne od godz. 87 do godz. 1622.
*Oshoek (120 km od Ermelo na trasie N17 w kierunku Mbabane)
tel. +27 (0)17 882-0138 Czynne od godz. 7 do godz. 22.
 
===== Granica z Zimbabwe =====
* Beit Bridge (na N1 około 16 km w kierunku Messina)
 
*Beit Bridge (na N1 około 16 km w kierunku Messina)
tel. +27 (0)15 530-0070 Czynne 24 godziny na dobę.
 
Czas otwarcia granic jest pzedłużonyprzedłużony w okresie letnim. Więcej informacji na temat przejść granicznych może dostarczyć South African Border Information Service pod numerem telefonu:+27 (0)86 026-7337
 
=== Wymiana waluty ===
<!-- należy rozbudować -->
 
== Dojazd ==
=== Samolotem ===
 
=== Pociągiem ===
 
=== Samochodem ===
Republika Południowej Afryki posiada bardzo dobrze rozwiniętą sieć dróg i autostrad. Poza wielkimi miastami, pojazdów na drogach jest raczej niedużo. Obowiązuje tutaj ruch lewostronny.
 
Wielu kierowców RPA nie umie czytać i pisać, nie znają oni podstawowych zasad ruchu drogowego, dlatego RPA ma bardzo dużą liczbę wypadków drogowych. Tylko w okresie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku na drogach RPA ginie w wypadkach ponad 1000 osób.
 
Prowadząc samochód, trzeba cały czas uważać i liczyć się z tym że inny użytkownik drogi wykona jakiś zaskakujący manewr. Szczególnie złą sławą cieszą się w tym względzie kierowcy mikrobusów.
Linia 149 ⟶ 146:
Maksymalna prędkość na autostradach wynosi 120 km/godz, na drogach wiejskich 100 km/godz, na terenie zabudowanym 60 km/godz. Kierowca i pasażerowie mają obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa
 
=== Wynajem samochodu ===
Międzynarodowe sieci mające przedstawicielstwa w RPA to:<br />
'''Avis Rent-A-Car''' tel. 0800 (0) 21 111 (numer bezpłatny) www.avis.com,<br />
'''Europcar''' 0800 (0) 11 344 (numer bezpłatny) www.europcar.com<br />
'''Hertz''' 0800 (0) 21 515 (numer bezpłatny) www.hertz.com<br />
Osoby rezerwujące przelot na lokalnych liniach '''kulula.com''' mogą dodatkowo wynająć samochód w bardzo atrakcyjnych cenach.<br />
Godne polecenia wypożyczalnie:<br />
Around About Cars tel +27 (0) 21 422 4022 www.aroundaboutcars.com<br />
Imperial tel. +27 (0) 21 3863239<br />
Economy Hire (tylko w Kapsztadzie i w Plettenberg Bay) tel. +27 (0) 41 5815826
 
'''Uwaga'''
Nie można przekraczać granicy RPA z Zimbabwe i Mozambikiem wynajętym samochodem ze względu na ograniczenia stawiane przez firmy ubezpieczeniowe. Aby przekroczaćprzekraczać granicę z Namibią, Lesotho i Suazi wymagana jest pisemna zgoda wypożyczalni samochodów.
 
== Warto zobaczyć ==
=== Parki Narodowe RPA ===
* [[Park Narodowy Addo Elephant]]
* [[Park Narodowy Augrabies Falls]]
* [[Park Narodowy Bontebok]]
* [[Park Narodowy Golden Gate Highlands]]
* [[Park Narodowy Karru]]
* [[Park Narodowy Krugera]]
* [[Park Narodowy Mapungubwe]]
* [[Park Narodowy Pilanesberg]]
* [[Park Narodowy Richtersveld]]
* [[Park Narodowy Royal Natal]]
* [[Park Narodowy Sodwana Bay]]
* [[Park Narodowy Tsitsikamma]]
* [[Park Narodowy uKhahlamba-Drakensberg]]
* [[Park Narodowy Wilderness]]
* [[Park Narodowy Zachodniego Wybrzeża]]
* [[Park Narodowy Zebr Górskich]]
 
=== Obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO ===
W maju 2008 roku było 851 miejsc wpisanych Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 141 krajach z czego Republika Południowej Afryki posiada aż osiem. Jest tutaj 4 miejsca Dziedzictwa Kulturalnego, 3 Przyrodniczego i jedno Kulturalnego i Przyrodniczego.
 
* Kolebka Ludzkości
* Robben Island
* iSimangaliso Wetland Park (dawna nazwa Greater St Lucia Wetland Park)
* Vredefort Dome
* uKhahlamba Drakensberg Park
* The Richtersveld Cultural and Botanical Landscape
* Mapungubwe
* The Cape Floral Region
 
=== Noclegi ===
<!--
==== Hostele i schroniska młodzieżowe ====
====Hotele====
=====Tanio=====
=====Umiarkowanie=====
=====Drogo=====
 
===Bezpieczeństwo= Hotele ====
====Hotele= Tanio =====
 
===== Umiarkowanie =====
 
=====Tanio Drogo ===== -->
 
=== Bezpieczeństwo ===
Przestępczość w Republice Południowej Afryki zawsze była bardzo wysoka.
 
Akty przemocy przeciw turystom zdarzają się rzadko, jednak należy zachować duże środki bezpieczeństwa.
 
== Sprawy konsularne ==
'''Ambasada RP w Pretorii'''
14 Amos Street, Coblyn 0083
Linia 219 ⟶ 220:
PO Box 1351
tel. +27 (0) 31 2669792
faks +27 (0) 31 2669055
 
'''Ambasada RPA w Warszawie'''
Linia 225 ⟶ 226:
00-675 Warszawa
tel. +48 22 625 6228 albo +48 22 6256233
 
{{Jest w|Afryka}}
 
[[Commons:Category:South Africa]]
Linia 232 ⟶ 231:
{{Wikipedia|Republika Południowej Afryki}}
{{Atrybucja}}
{{Jest w|Afryka}}
 
[[Kategoria:Republika Południowej Afryki| ]]