Amsterdam: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Doctore (dyskusja | edycje)
m się popsuło
Kpjas (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Top-banner}}
{{Informacje podstawowe miasto
{{Miasto infobox
|nazwa=Amsterdam
|widok=Amsterdam canal.JPG
Linia 11 ⟶ 12:
}}
[[Plik:Amsterdam printable tourist attractions map.jpg|thumb|upright=1.7]]
'''Amsterdam''' – stolica i największe miasto [[Holandia|Holandii]]. Ze względu na to, że jest poprzez sieć kanałów podzielony na liczne "wyspy", nazywany jest często '''''Wenecją Północy'''''. Amsterdam rocznie odwiedza ponad 4 miliony turystów z całego świata i otwiera przed nimi swoje bogate turystyczne zasoby, z licznymi muzeami, zabytkami, a także ogrodami botanicznymi. Magnesem dla niektórych przybyszów może być liberalna obyczajowość z dzielnicami ''czerwonych latarni'' i ''coffee shopami'', które do kawy mogą zaserwować także jointa z marihuaną.
'''Amsterdam''' – stolica i największe miasto [[Holandia|Holandii]].
 
== Informacje ==
Amsterdam położony jest nad rzeką Amstel, IJ i licznymi kanałami (160) , Trzy największe kanały, w kształcie półksiężyców usytuowane niemalże równolegle do siebie, są to: Herengracht (położony najbardziej centralnie), Keizersgracht i Prinsengracht. Z nimi łączą się promieniście mniejsze kanały tworząc sieć wodną dzielącą miasto na liczne wyspy. Jest częściowo położony poniżej poziomu morza.
 
Amsterdam to największe miasto Holandii, duży ośrodek przemysłowy, drugi po Rotterdamie port handlowy w Holandii (dostępny dla statków oceanicznych), połączony kanałami z Morzem Północnym i Renem.
 
Miasto stanowi ważny ośrodek naukowy (z 2 uniwersytetami, Królewskim Instytutem Tropikalnym) i kulturalny. Centrum miasta wraz z kanałami powstało w przeważającej części w XVII wieku (złoty wiek w historii Holandii)
 
Nazwa miasta oznacza – tamę na rzece Amstel. Pierwszy raz nazwa ta została zapisana po łacinie w 1275 roku przez hrabiego Florisa V – homines manentes apud Amestelledamme (ludzie mieszkający w pobliżu Amestelledamme). Litera r pojawiła się po raz pierwszy w 1282 roku – Amestelredamme. W 1327 roku hrabia Wilhelm III użył formy Aemsterdam, która najbardziej przypomina dzisiejszą nazwę miasta.
 
=== Dzielnice ===
* Amsterdam-Centrum
* Amsterdam-Noord
* Oud-Zuid
* De Baarsjes
* Bos en Lommer
* Geuzenveld/Slotermeer
* Oost/Watergraafsmeer
* Osdorp
* Oud-West
* Slotervaart
* Westerpark
* Westpoort
* Zeeburg
* Zuideramstel
* Amsterdam Zuidoost
* Amsterdam Zuid
* Ijburg
 
== Dojazd ==
Linia 20 ⟶ 49:
Większość pociągów przyjeżdża i odjeżdża z '''Amsterdam Centraal Station''' położonego pomiędzy starówką a kanałem IJ. Pozostałe stacje to Duivendrecht, Bijlmer-ArenA, Amstel, Muiderpoort (południowy wschód), RAI, Zuid-WTC (południe), Lelylaan and Sloterdijk (zachód). Lotnisko Schiphol posiada także własną stację kolejową.
 
Z Amsterdamu istnieją bezpośrednie połączenia kolejowe z Brukselą, Londynem, a teraz także z Warszawą, przez Hannover, Berlin i Poznań. Podróż drugą klasą z Polski (Warszawa Centralna – Amsterdam Centraal SationStation) to wydatek minimum 460 złotych (420 zniżka studencka) i zajmie nam około 16 godzin.
 
=== Samochodem ===
Amsterdam stanowi także ważny węzeł drogowy (A1, A2, A4, A6, A7, A8, A9, A10).
 
=== Autobusem ===
 
Linia 29 ⟶ 58:
 
== Transport ==
[[Grafika:Amsterdam airphoto.jpg|thumb|Amsterdam z lotu ptaka]]
Do wszystkich części miasta można dotrzeć korzystając z transportu publicznego, obsługiwanego przez Gemeentelijkvervoerbedrijf (GVB), Connexxion, Arriva i Nederlandse Spoorwegen. Są to linie autobusowe, tramwajowe i metro.
 
Wśród turystów popularnym środkiem transportu jest także autobus wodny czyli ''caanalbus''.
 
=== Rower ===
Amsterdam znany jest nie tylko jako '''''Wenecja Północy''''', ale także miasto rowerów. Na około 750 tys. mieszkańców przypada 600 tys. rowerów, które używane są jako najpopularniejszy, i prawdopodobnienajpopularniejsz\dobnie najszybszy środek lokomocji. Do pracy, na zakupy, do baru, wszyscy jeżdżą na tym jednośladzie. Miasto jest do tego świetnie przygotowane, przy większości ulic biegną ścieżki rowerowe, istnieje osobna sygnalizacja, a rowerzysta prawie zawsze ma pierwszeństwo. Rowerzyści mogą też skorzystać z bezpłatnej przeprawy przez IJ.
</br>Na szczęście nie trzeba przywozić roweru ze sobą, aby móc przyjemnie i efektywnie zwiedzać miasto, o wiele lepszym pomysłem jest wypożyczenie go na miejscu.
 
* Jedną z wartych polecenia wypożyczalni jest '''Orangebike, Rentals & Tours'''. Posiada ona dwa dogodnie położone punkty, w pobliżu Dam Square i Centraal Station. Do wyboru jest kilka rodzajów rowerów, ceny wahają się pomiędzy €8,50 a €12,50 za dzień. Można także wziąć udział w historycznej wycieczce po Amsterdamie, przewodnik pokaże wam nie tylko to, co znajdziecie w przewodniku. Rezerwacja i dalsze informacje na stronie http://orangebike.nl
 
=== Metro ===
Amsterdamskie metro działa od 1977 roku, ale jego sieć, ze względu na położenie miasta, nie jest zbyt rozbudowana.
Istnieją cztery linie podziemnej kolejki.
 
== Warto zobaczyć ==
Amsterdam ma ponad 7000 zabytków, m.in. kościoły, kamienice, mosty, fortyfikacje i giełdy. W mieście znajdują się też liczne parki, place, galerie i muzea.
* [http://www.hostels-amsterdam.nl/amsterdam.php/ Amsterdam City Guide] – przewodnik zawierający wiele ciekawych artykułów o tym co warto zobaczyć i co zwiedzić.
 
{|style="width: 100%; align:top"
|valign=top|
* zabytkowe śródmieście
* Oude Kerk – najstarszy kościół w mieście (XIII wiek – XIV wiek)
* Nieuwe Kerk Kościół (z początku XV wieku)
* Westerkerk – kościół protestancki (XVII wiek)
* Zuiderkerk – najstarszy w Amsterdamie kościół protestancki (1611 rok)
* Noorderkerk – kościół z XVII wieku
* Oosterkerk – kościół z XVII wieku
* Sint-Nicolaaskerk – kościół św. Mikołaja z XIX wieku
* beginaż
* Plac Dam z Nationaal Monument – pomnikiem upamiętniającym wyzwolenie Amsterdamu spod okupacji niemieckiej w 1944 roku.
* Pałac królewski, wcześniej ratusz z XVII wieku
* Beurs van Berlage (1903 rok) – giełda
* Waga miejska z XV wieku na Nieuwemarkt, część fortyfikacji
* Magere Brug – Chudy Most (XVII wiek) – najsłynniejszy most Amsterdamu
* Singel – najstarszy kanał Amsterdamu, na którego brzegu znajduje się słynny targ kwiatowy
* Rembrandtplein
|valign=top|
* Concertgebouw – sala koncertowa z końca XIX wieku
* Diamantbeurs – giełda diamentów
* Muiderpoort – brama miejska (XVII wiek)
* dom gildii handlu winem z 1633 roku
* arsenał morski z 1656 r.
* kamienice mieszczańskie z XVII i XVIII wieku
* obiekty uniwersyteckie w dawnym zespole szpitalnym z połowy XVIII wieku
* De Wallen – Dzielnica Czerwonych Latarni
* Stopera – teatr muzyczny
* Dworzec Centralny – budynek neogotycki
* Verzetsmuseum Amsterdam– muzeum holenderskiego ruchu oporu
* Munttoren – wieża z XVII wieku
* Montelbaanstoren – wieża z 1512 roku, część fortyfikacji
* Stadion Olimpijski
* Oost-Indisch Huis – siedziba VOC – Kompanii Wschodnioindyjskiej
* Homomonument – pomnik upamiętniający gejów i lesbijki, prześladowanych za swoją orientację seksualną
* Sensation White: impreza odbywająca się raz w roku z licznymi przedstawicielami muzyki house i trance ozdobiona licznymi efektami widowiskowymi (światła, teatr, widowisko)
|}
* Sensation Black: jak Sensation White tyle że dotyczy muzyki hardstyle i hardcore. Impreza odbywa się tydzień po Sensation White.
 
=== Muzea ===
{|style="width: 100%; align:top"
|valign=top|
* Akhnaton (''Centrum Kultury Światowej'') [http://www.akhnaton.nl/]
* Allard Pierson Museum (''Muzeum Archeologiczne Uniwersytetu Amsterdamskiego'') [http://www.allardpiersonmuseum.nl/]
* Amsterdams Historisch Museum (''Muzeum Historyczne'') [http://www.ahm.nl/]
* The Amsterdam Dungeon (''muzeum historyczne i park atrakcji'') [http://www.theamsterdamdungeon.nl/]
* Anne Frankhuis (''Dom Anny Frank'') [http://www.annefrank.org/content.asp?pid=1&lid=1]
* Arcam, Architectuur Centrum Amsterdam (''Muzeum Architektury'') [http://www.arcam.nl/]
* Beurs van Berlage (''zabytkowa giełda'') [http://www.beursvanberlage.nl/index.php]
* Bijbelmuseum (''Muzeum Biblii'') [http://www.bijbelsmuseum.nl/]
* De Burcht, Vakbondsmuseum (''Muzeum Ruchu Robotniczego'') [http://www.deburcht.org/]
* Energetica (''Muzeum Elektrotechniki'') [http://www.energetica.nl/]
* Filmmuseum (''Muzeum Filmu'') [http://www.filmmuseum.nl/]
* Fotografiemuseum FOAM (''Muzeum Fotografii'') [http://www.foam.nl/]
* Gemeente Archief Amsterdam (''Archiwum Miejskie'') [http://www.gemeentearchief.amsterdam.nl/]
* Van Goghmuseum (''Muzeum [[w:Vincent van Gogh|Vincenta van Gogha]]'') [http://www.vangoghmuseum.nl/]
* Hash Marihuana & Hemp Museum (''Muzeum Haszyszu, Marihuany i Konopi'') [http://www.hashmuseum.com/]
* Huis Marseille(''Galeria Fotografii'') [http://www.huismarseille.nl/]
* Joods Historisch Museum (''Muzeum Żydowskie'') [http://www.jhm.nl/]
* Muzeum Madame Tussauds Scenerama [http://www.madametussauds.nl/dutch/index.html]
|valign=top|
* Molen van Sloten met Kuiperijmuseum (''Muzeum [[Wiatrak]]ów i Polderów'') [http://www.molenvansloten.nl/]
* Multatuli Museum (''Muzeum [[Eduard Douwes Dekker|Eduarda Douwesa Dekkera]]'') [http://www.multatuli-museum.nl/]
* Museum Amstelkring (''muzeum z XVII wieku'') [http://www.museumamstelkring.nl/]
* Museum Geelvinck-Hinlopen Huis (''siedemnastowieczna kamienica z oryginalnym wnętrzem'') [http://www.geelvinckhinlopenhuis.nl/]
* Museum Van Loon (''mieszczański dom rodziny Van Loon'') [http://www.museumvanloon.nl/]
* Museum Het Schip (''budynki zaprojektowane przez Michela de Klerka na początku XX wieku, muzeum architektury Szkoły Amsterdamskiej'') [http://www.hetschip.nl/index.html]
* Nederlands Scheepva''artmuseum (''Muzeum Morskie'') [http://www.scheepvaartmuseum.nl/]
* NEMO (''Centrum Nauki) [http://www.e-nemo.nl/]
* Olympic Experience Amsterdam (''Muzeum Sportu'') [http://www.olympischstadion.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=41&Itemid=130]
* Persmuseum (''Muzeum Dziennikarstwa w Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis'') [http://www.persmuseum.nl/]
* Pianola Museum (''Muzeum [[pianola|Pianoli]]'') [http://www.pianola.nl/]
* Rembrandthuis (''Dom [[w:Rembrandt|Rembrandt]]a'') [http://www.rembrandthuis.nl/]
* [[w:Rijksmuseum|Rijksmuseum]] (''Muzeum Narodowe'') [http://www.rijksmuseum.nl/]
* Stedelijk Museum (''Muzeum Miejskie, sztuka współczesna'') [http://www.stedelijkmuseum.nl/]
* Tassenmuseum Hendrikje (''Muzeum Torebek'') [http://www.tassenmuseum.nl/]
* Theatermuseum (''Muzeum Teatru'') [http://www.tin.nl/]
* Theo Thijssen Museum (''Muzeum [[Theo Thijssen]]a'') [http://www.theothijssenmuseum.nl/]
* Tropenmuseum (''Muzeum Tropiku'') [http://www.tropenmuseum.nl/]
* Verzetsmuseum Amsterdam (''Muzeum Oporu'') [http://www.verzetsmuseum.org/]
* Woonbootmuseum (''Muzeum Łodzi Mieszkalnych'') [http://www.houseboatmuseum.nl/]
* Zoological Museum Amsterdam (''Muzeum [[zoologia|Zoologiczne]]'') [http://www.science.uva.nl/ZMA/]
|}
 
=== Targi ===
* Cannabis Cup – jedyne targi marihuany na świecie
* Albert Cuyp
* Waterlooplein
* Dappermarkt
* Noordermarkt
* Bloemenmarkt – targ kwiatowy nad kanałem Singel
 
=== Ważniejsze wydarzenia kulturalne ===
* 30 kwietnia – Dzień Królowej
* 4 maja – Dzień Pamięci Narodowej
* 5 maja – Dzień Wyzwolenia
* sierpień (pierwszy weekend) – parada gejowska Amsterdam Gay Pride
* sierpień (co 5 lat – kolejne w 2015 roku) – Sail Amsterdam
 
* Amsterdam Historical Museum (http://www.amsterdamshistorischmuseum.nl) – przy Nieuwezijds Voorburgwal 359. Czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-17:00, w weekendy od 11:00-17:00. Ceny: 10 euro normalny, 5 euro ulgowy.