Sonora
Sonora | |
Lokalizacja | |
Flaga | |
Główne informacje | |
Stolica | Hermosillo |
Ustrój polityczny | republika federacyjna |
Waluta | peso meksykański |
Powierzchnia | 182 052 |
Język | hiszpański |
Religia | katolicyzm |
Domena internetowa | .mx |
Sonora – stan w północno-zachodnim Meksyku. Graniczy ze stanami: Sinaloa (na południu), Chihuahua (na wschodzie) i z Kalifornią Dolną (na północnym zachodzie). Na zachodzie oblewają ją wody Zatoki Kalifornijskiej. Od północy ma wspólną granicę z amerykańskimi stanami: Arizoną i Nowym Meksykiem.
Charakterystyka
edytujGeografia
edytujStan dzieli się na kilka regionów, swym zasięgiem obejmuje wschodnią, środkową i nadmorską część Sonory. Wschód zajmują góry Sierra Madre Occidental (wchodzące w skład Kordylierów), centrum to równiny i niewielkie pagórki, a wybrzeże to stosunkowo płaski teren, mocno kształtowany przez Zatokę Kalifornijską.
Klimat
edytujNa wybrzeżu klimat jest z reguły ciepły i suchy, średnia temperatura wynosi tu ok. 23 °C. W północnej części stanu klimat jest bardziej umiarkowany i suchy (średnia temperatura wynosi ok. 16 °C). W górach jest dużo chłodniej. W Hermosillo średnia roczna temperatur wynosi ok. 23 °C a średnia opadów 24 cm rocznie.
Opady są sezonowe i najczęściej występują na wyższych wysokościach. Na gorących i suchych lub półsuchych ziemiach parowanie znacznie przewyższa opady, dlatego często brakuje tam wody. Zimą, od listopada do lutego, występują lekkie deszcze zwane equipatas („kopyta koni” - nazwane od dźwięku, który wydaje deszcz). Deszcze te nadchodzą z północy, z południowych przedłużeń burz czołowych, które mają swój początek w północnym Oceanie Spokojnym.
Na północy w Nogales średnia opadów jest większa i sięga ok. 42 cm rocznie, a średnia opadów śniegu ok. 11 cm.
Historia
edytujDługo po utworzeniu Stanów Zjednoczonych i pojawieniu się nowych osadników doszło do ostrego zmniejszenia populacji rodzimych Indian. Dzięki jezuitom udaje się schrystianizować ocalałych Indian i nakłonić ich do osiadłego trybu życia. Jezuici tworzą kilka osiedli, w których uczą Indian uprawy roli oraz pracy w kopalniach. W tym samym czasie część plemienia Yaquí w dalszym ciągu stawia opór Hiszpanom.
Ruch niepodległościowy, który w reszcie kraju rozpoczął się w 1810 r. w Sonorze nie znajduje wielkiego poparcia ze względu na zaangażowanie wielkich właścicieli ziemskich w walkę z atakami Apaczów.
Po aneksji stanu przez USA (1847 r.) i późniejszej sprzedaży sąsiedniego obszaru południowej Arizony i Nowego Meksyku (słynny zakup Gadsdena z 1853 r.), słabo zaludniona Sonora, ale także ogólnie Meksyk, staje się polem doświadczalnym dla panlatinizmu (ogólnego uwielbienia przedstawicieli narodów romańskich). Aby wzmocnić „rasę łacińską” przeciwko postępowi Amerykanów, francuscy osadnicy tworzą niezależną republikę osadników w północnym Meksyku w latach 1853/54, ale ich przywódca Gaston de Raousset-Boulbon zostaje pokonany przez Meksykanów w bitwie pod Guaymas w 1854 r. co kończy francuskie marzenia o zniszczeniu Amerykanów.
15 października 1853 r. grupa samozwańczych żołnierzy, składająca się z zaledwie 45 ludzi, pod przywództwem Wiliama Walkera wyrusza ku Meksykowi, w celu zagarnięcia go. Po początkowych sukcesach i zajęciu części Sonory oraz Dolnej Kalifornii, Walker jest zmuszony uciekać, w związku z silnym oporem rządu meksykańskiego.
Po traktacie z Guadalupe Hidalgo i zawarciu pokoju wojska okupacyjne opuściły stan. Po okresie spokoju za rządów Porfirio Diaza kolejny okres walk przynosi wybuch rewolucji meksykańskiej, która kończy się w 1917. Od tego czasu region pozostaje pod ciągłą władzą Meksyku.
Flora i fauna
edytujRoślinność różni się znacznie w zależności od wysokości terenu i ilości opadów. Około 70% obszarów Sonory zajmują pustynie i obszary półpustynne z niewysoką florą, spośród której mocno wyróżniają się kaktusy. Część wybrzeża oraz niektóre środowiska wodne porastają lasy namorzynowe (mangrowe). W pozostałych jego obszarach jprzeważa niska roślinność krzewiasta. W górach występują lasy sosnowe i dębowe. Ze zwierząt spotyka się m.in.: jelenie, dziki, pumy, dzikie barany, iguany, kameleony i zające.
Gospodarka
edytujPoszczególne sektory gospodarki stanu wg ich udziału w PKB, kształtują się następująco: przemysł (18%), usługi (19%), handel (19%), transport (9%), finanse (15%), rolnictwo (15%), budownictwo (3%) i górnictwo (2%).
Dojazd
edytujMiasta
edytujCiekawe miejsca
edytuj- Pustynia Altar - piaszczysta pustynia na północnym-zachodzie stanu
- Isla Tiburón - jedna z najważniejszych ostoi dzikich zwierząt w Meksyku
- Rezerwat przyrody Pinacate - pustynny rezerwat przyrody, przy granicy z USA
- Jezioro El Novillo - piękne jezioro, położone 180 km od Hermosillo
- Jezioro El Oviachic - duże jezioro zaporowe, w pobliżu wsi Reparo
Transport
edytujSonora stanowi główny korytarz pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, a wybrzeżem Zatoki Kalifornijskiej oraz Płw. Kalifornijski z resztą kraju. Przez stan przebiega łącznie 24 400 km autostrad, spośród których najdłuższą jest droga federalna 15 i droga federalna 2. Linie kolejowe składają się głównie z tych, które prowadzą do Stanów Zjednoczonych.
Główny port handlowy znajduje się w Guaymas, a pozostałe przeznaczone są głównie do obsługi ruchu turystycznego (np. porty w San Carlos i w Bahia Kino).
Region posiada też cztery lotniska, położone w miastach Hermosillo, Puerto Peñasco, Ciudad Obregón i Nogales. Łączą one stan ze 112 innymi lokalizacjami zarówno w Meksyku, jak i za granicą. Linie lotnicze, je obsługujące to Aeromexico, Volaris, i Vivaaerobus.