Jaworzno

Jaworzno – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, we wschodniej części województwa śląskiego, położone na Wyżynie Śląskiej, historycznie stanowiło część Małopolski.

Jaworzno
Muzeum Miasta Jaworzna ul. Pocztowa 5
Herb
Mapa
Informacje
Państwo	Polska
Region	Województwo śląskie
Powierzchnia	152,59 km²
Wysokość	230–354 m n.p.m.
Ludność	88 998
Nr kierunkowy	(+48) 32
Kod pocztowy	43-600 do 43-618
Strona internetowa

Elektrownia Jaworzno III

Pałac

Deptak Miejski

Charakterystyka

Położenie geograficzne: 50°12′16″N 19°16′12″E

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa katowickiego.

Kiedyś główne miasto tzw. Zagłębia Krakowskiego, obecnie jest głównym miastem Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego.

Blisko stutysięczne miasto, o jednej z największych powierzchni w województwie (4. miejsce, a w skali kraju – 13.). Jaworzno leży po południowo-wschodniej stronie rozwidlenia rzek: Biała Przemsza i Przemsza, które wyznaczały tzw Trójkąt Trzech Cesarzy. województwa śląskiego. Według podziału na regiony fizycznogeograficzne obszar Jaworzna wchodzi w obręb dwóch mezoregionów Wyżyny Śląskiej: Wyżyny Katowickiej na północnym zachodzie i północnym wschodzie oraz Pagórów Jaworznickich na pozostałym obszarze.

Leży we wschodniej części drugiego co do wielkości skupiska mieszkańców Polski w urbanistyce zwanego m.in. konurbacją katowicką.

Najwyżej położonym punktem jest wzniesienie Przygoń (354,7 m n.p.m.), najniżej – miejsce w dolinie Przemszy (230 m n.p.m.).

Rynek

Dojazd

Samolotem

W okolicy Jaworzna znajdują się dwa lotniska:

• Międzynarodowy Port Lotniczy Kraków–Balice (46,5 km przez A4)
• Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach (46,8 km przez S1) lub (61,0 km przez DK86)

Pociągiem

Stacja kolejowa Jaworzno Szczakowa jest jednym z największych w Polsce węzłów kolejowych i ważnym punktem przewozów pasażerów, a także przeładunku towarów. Kolejowy transport towarowy to przede wszystkim przewozy węgla kamiennego. Ze względu na położenie miasta dużą rolę odgrywają przewozy tranzytowe, także międzynarodowe.

Samochodem

Jaworzno znajduje się na skrzyżowaniu szeregu drogowych szlaków komunikacyjnych. Przez miasto przebiegają:

• autostrada A4 (fragment trasy europejskiej E40) łącząca granice państwa (wschód – zachód) Jędrzychowice – Korczowa.
• droga ekspresowa S1 (fragment trasy europejskiej E75) Gdańsk – Cieszyn,
• droga krajowa nr 79 Warszawa – Bytom,
• droga wojewódzka nr 903 Jaworzno (droga wojewódzka znajdująca się w całości na obszarze Jaworzna, łącząca drogę krajową nr 79 z autostradą A4 poprzez węzeł Jeleń.),

Planowane jest przedłużenie Drogowej Trasy Średnicowej do Jaworzna.

Komunikacja

Na terenie Jaworzna działa wiele linii autobusowych, które obsługuje PKM Jaworzno.

Warto zobaczyć

• Rynek Główny o nietypowym trójkątnym kształcie.
• Studnia w Jeleniu z XVII w.
• Zespół willowo-parkowy (tzw. Pałac w Jaworznie) przy ul. Grunwaldzkiej 37, z XIX w.
• Muzeum Miasta Jaworzna przy ul. Pocztowej 5, z eksponatami związanymi z tradycją, kulturą i przemysłem miasta.
• Budynek przy ul. Mickiewicza 2 – Miejskie Centrum Kultury i Sportu (dawna siedziba Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”) z XIX w
• Budynek kasyna dla urzędników gwarectwa przy ul. Grunwaldzkiej 52, z II połowy XIX w.
• Budynek Stowarzyszenia Przyjaźń Jaworznicka przy ul. św. Wojciecha 2, z przeł. XIX/XX w.
• Budynek dawnej rzeźni w Ciężkowicach z końca XVIII w. (zabytek techniki)
• Dworzec PKP w Jaworznie–Szczakowej z XIX w.
• Budynki Huty Szkła w Szczakowej z II połowy XIX w.
• Roznos sztolni kopalni rud- cynkowo-ołowianych w Długoszynie z XVI w.
• Młyn w Długoszynie z XVIII/XIX w.
• Jeden z największych w Europie komin (należący do Elektrowni „Jaworzno III”).
• Na terenie miasta znajduje się ok. 150 pomników, obelisków i tablic pamiątkowych. Najstarsze pomniki to: pomnik upamiętniający 500 rocznicę bitwy pod Grunwaldem – w Szczakowej z 1910 r. oraz pomnik ks. S. Stojałowskiego z 1919 r.
• Rezerwaty przyrody: Rezerwat sasanek – rezerwat przyrody. Znajduje się w północnej części miasta. na zboczu Sodowa Góra oraz Dolina Żabnika – rezerwat przyrody od 1996 r. położony jest w północno-wschodniej części miasta. o powierzchni 42 ha i ok. 197 ha otuliny.

Najbliższe okolice

• Mysłowice, około 10 km od Rynku Głównego, w nich:
  • zabytkowy kościół Nawiedzenia NMP,
  • Centralne Muzeum Pożarnictwa;
• Chrzanów, około 15 km od Rynku Głównego, w nim:
  • gotycko-neogotycki kościół św. Mikołaja,
  • muzeum im. Ireny i Mieczysława Mazarakich.

Kawiarnie i restauracje

• 2 restauracje McDonald's,
• Restauracja Dworek.
• Bar Jazz Club Muzeum
• Kawiarnio - herbaciarnia "Galicja"

Wyjazd