Dąbrowa Górnicza

miasto w województwie śląskim


Dąbrowa Górnicza - miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej, nad Czarną Przemszą i Białą Przemszą, na wschodnim krańcu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), w Zagłębiu Dąbrowskim, będącym historyczną częścią zachodniej Małopolski.

Dąbrowa Górnicza
Herb
Informacje
Państwo Polska
Region Województwo śląskie
Ludność 116 930
Kod pocztowy

Dąbrowa Górnicza jest na 10. miejscu wśród największych miast w Polsce (pod względem powierzchni).

Park Zielona

Położenie edytuj

Dąbrowa Górnicza leży na Wyżynie Katowickiej i Garbie Tarnogórskim, stanowiących makroregion Wyżyna Śląska. Znajduje się w dużej części w Kotlinie Dąbrowskiej.

Miasto graniczy z powiatem będzińskim (Będzin, gmina Psary, gmina Mierzęcice, Siewierz, Sławków), powiatem zawierciańskim (gmina Łazy), powiatem olkuskim w województwie małopolskim (gmina Klucze, gmina Bolesław) oraz z Sosnowcem.

 
Młyn w Dąbrowie-Okradzionowie

Dojazd edytuj

 
Urząd Miasta

Samochód edytuj

Przez terytorium miasta przebiegają:

  • droga ekspresowa S1, fragment trasy europejskiej E75
  • droga krajowa nr 86
  • droga krajowa nr 94
  • Droga wojewódzka nr 790
  • Droga wojewódzka nr 796
  • Droga wojewódzka nr 910
 
Kaplica św. Katarzyny

Kolej edytuj

Oprócz transportu drogowego do miasta można dostać się koleją, której trzy linie biegną przez teren miasta. Są to linie nr. 1, 63 i 133. Pierwsza biegnie z Warszawy do Katowic, druga z Katowic do Kielc, a trzecia z Dąbrowy Górniczej do Krakowa.

 
Kościół Narodzenia NMP i św. Antoniego

Samolot edytuj

W odległości ok. 11 km od granicy miasta i ok. 18 km od centrum, znajduje się Międzynarodowy Port Lotniczy „Katowice” w Pyrzowicach, do którego dojazd zapewnia droga ekspresowa S1.

W 2012 przy ul. Szpitalnej otworzono sanitarne lądowisko.

Historia edytuj

Pierwsza historyczna wzmianka o wsi Dąbrowa pojawiła się w 1726 roku, w księgach parafialnych kościoła Świętej Trójcy w Będzinie. Niecałe trzydzieści lat później nazwa ta została zapisana w kronikach siewierskich. W drugiej połowie XVIII wieku na terenach dzisiejszego miasta odnaleziono pokłady węgla kamiennego, co było głównym motorem jego rozwoju. Początkowo węgiel wydobywali głównie miejscowi. Wraz z rozwojem górnictwa i hutnictwa na Śląsku, zaczęli się tu pojawiać zawodowi „kopacze”. Taki stan rzeczy utrzymał się do 1795 roku, kiedy to, w wyniku trzeciego rozbioru Polski, Dąbrowa przeszła pod władanie pruskie. W 1796 roku zaczęto budowę pierwszej kopalni odkrywkowej węgla kamiennego, nazwanej „Reden” (od nazwiska pruskiego dyrektora górnictwa Fryderyka Redena). Następnie pojawiły się: huta cynku „Konstanty”, kopalnia „Koszelew”, huta „Bankowa”.

Po utworzeniu przez Napoleona Księstwa Warszawskiego w 1807 roku, Dąbrowa znalazła się w, przywróconym przez francuskiego cesarza, Księstwie Siewierskim, zarządzanym przez marszałka Jeana Lannesa. Po kongresie wiedeńskim, w 1815 roku, Dąbrowa została włączona do Królestwa Polskiego, znajdującego się pod panowaniem carskim.

W latach 70. XIX wieku dąbrowskie kopalnie i huty zostały, decyzją rządu Królestwa Polskiego, sprywatyzowane. W 1889 roku założono tu Szkołę Górniczą, zwaną „Sztygarką”. Działały w niej dwa wydziały: górniczy i hutniczy. Szybko zyskała renomę i stała się najlepszą taką uczelnią Zagłębia.

W czasie pierwszej wojny światowej, w 1916 roku, Dąbrowie Górniczej przyznano prawa miejskie. Władze austriackie za oddanie dla kraju, nadały we wrześniu 1916 r. herb, który zachował się do dziś.

4 września 1939 roku do Dąbrowy Górniczej wkroczyły oddziały niemieckie, a miasto przemianowane zostało na Redenberg. W końcu stycznia 1945 roku wkroczyła tu Armia Czerwona.

W latach powojennych szybko rozwijały się przemysł i oświata. W latach siedemdziesiątych powstał tu największy w kraju i jeden z największych w Europie kombinat metalurgiczny Huta Katowice.

Zabytki i atrakcje edytuj

Zabytki:

  • Bazylika NMP Anielskiej
  • Pałac Kultury Zagłębia
  • Kościół par. pw. Narodzenia NMP i św. Antoniego z Padwy
  • Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa
  • Drewniana kaplica św. Katarzyny
  • Pałacyk Dezona w Parku Śródmiejskim
  • Stary młyn wodny "Freya"

Atrakcje:

  • Pustynia Błędowska
  • Muzeum Miejskie "Sztygarka"
  • Ławeczka Jimiego Hendrixa
  • Park Śródmiejski
  • Park Zielona
  • Park Wodny Nemo
  • tzw. Pojezierze Dąbrowskie - zespół jezior Pogoria (4 jeziora)

Zakupy edytuj

 
Centrum Handlowe Pogoria

W Dąbrowie Górniczej można znaleźć wiele sklepów i centrów handlowych. W mieście funkcjonują sklepy wielkopowierzchniowe takiej jak: Galeria Handlowa Pogoria, CH Auchan, OBI i Vendo Park. W Dąbrowie G. znajdują się 4 targowiska miejskie (przy ulicach: Poniatowskiego, Morcinka/Tysiąclecia, Adamieckiego i Ludowej).

Od 1996 roku Towarzystwo Przyjaciół Dąbrowy Górniczej organizuje Giełdę Staroci, która odbywa się w Parku J. Hallera, w każdą trzecią niedzielę miesiąca. Impreza ta jest jedną z największych tego typu w Polsce.

Gastronomia edytuj

  • Restauracja Pod Jesionem - ul. W. Uklańskiego 10
  • Restauracja Zagłębie Smaku - Aleja Róż 1A
  • Restauracja Majka - ul. J. III Sobieskiego 4A
  • Restauracja Zacisze - ul Hallerczyków 1
  • Restauracja Domolo - ul. Siewierska 35
  • Restauracja Kaktus - ul Mickiewicza 47
  • Restauracja Faust - ul Kasprzaka 26
  • Astra - ul. G. Morcinka 14

Noclegi edytuj