Australia

Australia
Flaga
Lokalizacja
Informacje
Stolica	Canberra
Ustrój	monarchia konstytucyjna
Waluta	dolar (AUD, $) 1 $ = 100 centów (¢)
Strefa czasowa	UTC +8 do +11½
Powierzchnia	7 686 850 km²
Liczba ludności	26 473 055
Język urzędowy	de facto angielski
Religia dominująca	katolicyzm
Kod telefoniczny	+61
Napięcie elektryczne	240 V / 50 Hz
Typ gniazdka	I
Kod samochodowy	AUS
Ruch samochodowy	lewostronny
Domena internetowa	.au

Australia – państwo Oceanii, obejmujące wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanie Indyjskim i Spokojnym.

Charakterystyka

Australia to mityczna, pradawna kraina Aborygenów, czerwonych piasków, pustynnych szlaków, dziwnych stworzeń, bezkresnych równin, niecodziennej roślinności i dużego pragnienia. Terra Australis Incognita, czyli Południowy Nieznany Ląd, tak nazywali po łacinie Australię pierwsi europejscy podróżnicy penetrujący te strony. Do dziś została już zbadana i odkryta, ale będąc najmniej zaludnionym krajem świata (2,8 osób/km²), pobudza wyobraźnię podróżników, kusząc egzotyką, odmiennością i odosobnieniem na krańcach świata.

Geografia

Australia jest najmniejszym kontynentem na Ziemi i najbardziej odosobnionym, położonym w strefie zwrotnikowej na półkuli południowej. Kraj otoczony jest od zachodu i południa wodami oceanu Indyjskiego, a od północy i wschodu morzami zlewiska Pacyfiku. Najbliższe sąsiedztwo Australii to wyspy Indonezji na północy i Nowa Zelandia, z którą tworzy swego rodzaju unię gospodarczą, polityczną i wojskową. Jest stosunkowo niskim i płaskim lądem, bo chociaż depresja wokół jeziora Eyre w Południowej Australii opada 12 m p.p.m., a Góra Kościuszki w Nowej Południowej Walii wznosi się na 2228 m nad poziom morza, to jego średnia wysokość wynosi 292 m.

Klimat

Przeważająca część Australii leży w klimacie zwrotnikowym kontynentalnym suchym lub wybitnie (skrajnie) suchym. Wschodnia część kraju znajduje się w klimacie kontynentalnym wilgotnym (poza barierą gór), z powodu częstych napływów morskich mas powietrza. Australia północna leży w strefie klimatów równikowych (klimat podrównikowy suchy, przechodzi w wilgotny na wschodzie, natomiast na krańcach Terytorium Północnego i w północnej części Półwyspu Jork występuje odmiana monsunowa). Krańce południowo-zachodnie i południowo-wschodnie oraz Tasmania znajdują się w klimacie podzwrotnikowym morskim typu śródziemnomorskiego. Na 80% powierzchni lądu w ciągu roku spada mniej, niż 600 mm opadów, a na 50% - mniej niż 300 mm. Najniższe opady, około 100 mm rocznie – występują w rejonie Jeziora Eyre. 50 mm deszczu notuje się na nizinie Nullarbor. Na wschodnim wybrzeżu Australii i w Tasmanii średnie roczne opady wynoszą 1000–2000 mm i więcej. Stosunkowo wysokie opady osiągające wartość ponad 1000 mm na północnym wybrzeżu i na półwyspie Jork są ograniczone do jednej pory deszczowej występującej pomiędzy grudniem a marcem. Średnia temperatura w najchłodniejszym miesiącu, którym jest lipiec, wynosi 20–25°C. Tylko w południowo-wschodniej części Australii i na Tasmanii temperatura spada poniżej 10 °C (w górach poniżej 5°C). W północno-zachodniej części kraju średnia temperatura w najcieplejszym miesiącu – styczniu – dochodzi do 34°C, a maksima absolutne przekraczają 50°C. Roczne wahania temperatur są stosunkowo niewielkie (do 15°C w środku kontynentu). W północno-zachodnim regionie, burze występują do 100 dni w roku. Na pustyniach często powstają zamiecie pyłowe. Do północnych wybrzeży kraju, średnio 2–4 w roku docierają cyklony tropikalne zwane willy-willy.

Gospodarka

Australia może pochwalić się nowoczesną, kapitalistyczną gospodarką, o dochodzie na mieszkańca porównywalnym z wiodącymi krajami Europy Zachodniej. Jej motorami napędowymi pozostają utrzymujące się zaufanie inwestorów i konsumentów oraz wysokie ceny na eksportowe surowce i produkty rolne. Inne kluczowe czynniki wzrostu gospodarczego Australii przez ostatnie 16 lat to nacisk kładziony na reformy, niska inflacja i rosnące więzi z Chinami. Susza, wysoki import i silna waluta przyczyniły się do wzrostu deficytu handlu zagranicznego w ostatnich latach, a braki w infrastrukturze i niewielki rynek pracy są zagrożeniem dla wzrostu eksportu i utrzymania inflacji pod kontrolą. Od 2002 roku Australia notuje nadwyżki budżetowe dzięki dużym wpływom do skarbu państwa.

Zwyczaje

Dawanie napiwków nie jest w Australii obowiązkowe. Zwyczajowo zostawia się napiwek w drogich restauracjach, ale tylko wtedy, gdy uzna się to za niezbędne. Jeżeli obsługa jest wyjątkowo sprawna i uprzejma, kelner zazwyczaj otrzymuje 10-15% sumy rachunku. Taksówkarze nie oczekują napiwków, jednak nie wzbraniają się przed przyjęciem reszty z rachunku.

Przygotowania

Wybór czasu podróży

Australia jest tak wielkim krajem, że do zwiedzania poszczególnych jej rejonów najlepiej wybrać się o odpowiedniej porze roku.

Stany południowe najkorzystniej jest odwiedzić w czasie lata, tj. grudzień – luty, gdy pogoda sprzyja wypoczynkowi i kąpielom. W centrum kraju jest w tym czasie upalnie, natomiast na północy lądu trwa pora deszczowa i wysyp „morskich os”. W zimie, czerwiec – sierpień, idealne warunki panują na północy (Queensland). Przyjazne do zwiedzania jest centrum i pustkowia, gdyż temperatura jest zdecydowanie niższa i nie ma większości owadów. Narciarze powinni udać się na południe w Alpy Australijskie lub Góry Śnieżne.

Wizy

Obywatele polscy udający się do Australii muszą posiadać wizę pobytową lub tranzytową. Nie ma możliwości uzyskania wiz na granicy. Obowiązek posiadania wizy tranzytowej dotyczy także osób, które nie opuszczają portu lotniczego (okres ważności wiz wynosi 72 godziny). Przy wjeździe wymaga się, aby okres ważności paszportu przekraczał o sześć miesięcy datę zakończenia planowanego pobytu.

Osoby planujące pobyt nie trwający dłużej niż trzy miesiące występują o wizę elektroniczną (tzw. wiza e-Visitor), za pomocą internetu – tak wydana wiza nie jest wklejana do paszportu, a jej ważność wynosi 12 miesięcy. Zwykle wiza przyznawana jest w ciągu kilku minut, w niektórych wypadkach może to zająć jednak do 2 tygodni.

Osoby planujące pobyt dłuższy niż 3 miesiące lub nie spełniające warunków ubiegania się o wizę e-Visitor, powinny udać się do konsulatu Australii w kraju zamieszkania w celu otrzymania wizy w formie wklejanej do paszportu. Koszt wydania takiej wizy wynosi $100 (dolarów australijskich), i jest ona ważna 10 lat.

Przepisy celne

Istnieje całkowity zakaz wwozu żywności, roślin ich nasion, zwierząt i skór zwierzęcych. Władze australijskie przewidują wysokie kary więzienia (z dożywociem włącznie) oraz grzywny za posiadanie i obrót narkotykami. Dopuszczalne jest jednak uzasadnione dysponowanie dawką do dwóch gramów (dana osoba winna okazać zaświadczenie lekarskie, że jest uzależniona lub prowadzi kurację odwykową). Przy stwierdzeniu większej ilości policja z góry przyjmuje założenie, że narkotyki są przeznaczone do sprzedaży i zatrzymuje podejrzanego.

Przy wwozie żywności w formie konserw lub w opakowaniach szklanych lub zapakowanych słodyczy itp. pochodzącej z Unii Europejskiej, należy ją bezwzględnie zadeklarować przy przekraczaniu granicy. Urzędnik, na podstawie opisu na opakowaniu, podejmie decyzję o jej dopuszczeniu lub jej zatrzymaniu. Jeżeli opis na etykiecie nie jest w języku angielskim, mogą być trudności z zezwoleniem na jej wwiezienie. Nie otrzymamy zezwolenia na wwiezienie suszonych grzybów, nawet jeżeli są hermetycznie zapakowane. Produkty takie jak świeża kiełbasa czy inne nie zapakowane na trwale wędliny też nie zostaną dopuszczone.

Nie warto ukrywać produktów spożywczych, gdyż bagaże są prześwietlane przez skanery wykazujące żywność.

Reasumując, aby uniknąć zbędnych kłopotów, rekomenduje się rezygnację z wwożenia żywności, tym bardziej, że w tzw. polskich sklepach, można zakupić większość znanych nam z kraju produktów.

Nie ma też limitów przy wwozie i wywozie środków pieniężnych. Istnieje jednak obowiązek zgłaszania wwozu lub wywozu gotówki o wartości przekraczającej 10 000 AUD.

Wymiana waluty

Wymiany czeków podróżnych można dokonać w bankach lub licencjonowanych kantorach, np. Thomas Cook lub American Express. Pieniądze można przewozić na różne sposoby. Jeśli czas pobytu jest ograniczony, bardzo dobrym rozwiązaniem są czeki podróżne, które mają przeważnie lepszy kurs niż obce waluty w Australii. Dużą popularnością cieszą się czeki podróżne American Express, Thomas Cook i innych renomowanych instytucji finansowych.

Ubezpieczenia

Wskazane jest przed przyjazdem wykupienie w Polsce osobowej polisy ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie samochodu jest obowiązkowe. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane na zasadzie indywidualnych porozumień.

Dojazd

Samolotem

Lotnisko w Sydney z widokiem na miasto w tle

Z Polski nie ma bezpośrednich połączeń do Australii. Do Sydney, Melbourne, Cairns, Adelajdy i Darwin można polecieć z przesiadką w jednym z europejskich portów lotniczych (np. przez Amsterdam, Londyn, Frankfurt, Rzym) oraz z kolejną przesiadką przy niektórych połączeniach, np. w Azji Południowo-Wschodniej (Bangkok, Singapur, Doha, Kuala Lumpur, Hongkong). Na trasach do Australii sezon trwa w okresie od lipca do połowy października. W niektórych liniach lotniczych sezon lotów obejmuje również Święta Bożego Narodzenia i Nowego Roku.

Statkiem

Australia nie ma już żadnych morskich połączeń pasażerskich z innymi krajami. Znalezienie miejsca na statku handlowym nie jest zbyt łatwe. Bardzo rzadko trafia się jakieś biuro podróży, dysponujące informacjami na temat statków handlowych, zabierających pasażerów (w Londynie można zapytać w Strand Cruises i Travel Centre). W takiej sytuacji najlepiej wziąć książkę telefoniczną i dzwonić do armatorów. Będzie to z pewnością droższe niż przelot, ale może stanowić ciekawe doświadczenie

Regiony

Terytorium Australii dzieli się na 8 regionów administracyjnych – 6 stanów i 2 terytoria federalne. Są to:

• Australia Południowa (South Australia)
• Australia Zachodnia (Western Australia)
• Australijskie Terytorium Stołeczne (Australian Capital Territory)
• Nowa Południowa Walia (New South Wales)
• Terytorium Północne (Northern Territory)
• Queensland
• Tasmania
• Wiktoria (Victoria)

Miasta

• Adelaide
• Alice Springs
• Bendigo
• Byron Bay
• Brisbane
• Broken Hill
• Broome
• Coffs Harbour
• Cloncurry
• Canberra
• Cooktown
• Darwin
• Dubbo
• Gold Coast
• Halls Creek
• Hobart
• Launceston
• Mackay
• Melbourne
• Newcastle
• Perth
• Port Hedland
• Port Lincoln
• Port Macquarie
• Queanbeyan
• Sunshine Coast
• Sydney
• Taree
• Tennant Creek
• Townsville
• Wagga Wagga
• Wollongong

Ciekawe miejsca

Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO

• Budynek Wystawy Królewskiej i Carlton Gardens w Melbourne
• Opera w Sydney
• Park Narodowy Kakadu
• Park Narodowy Uluru – Kata Tjuta
• Park Narodowy Gór Błękitnych (Greater Blue Mountains)
• Park Narodowy Purnululu
• Parki Narodowe zachodniej Tasmanii
• Region Wyschniętych Jezior Willandra
• Środkowo-Wschodni Rezerwat Lasów Deszczowych (Centaral Eastern Rainforest Reserves) na granicy Nowej Południowej Walii oraz Queensland
• Wielka Rafa Koralowa
• Wyspa Fraser
• Wyspa Macquarie
• Wyspy Heard i McDonalda
• Wyspy Lorda Howe
• Zatoka Rekina (Shark Bay) w Australii Zachodniej
• Zespoły skamielin ssaków australijskich (Riversleigh/Naracoorte)

Język

Australia nie ma języka o statusie urzędowym, jednak praktycznie używana jest australijska odmiana angielskiego. Ze względu na różnorodność etniczną mieszkańców, w powszechnym użyciu są też inne języki. Na podstawie spisu ludności z 1996 r. ustalono, że istnieje 240 dialektów, spośród których 50 jest mową rdzennych mieszkańców kontynentu. Oznacza to, że językiem innym niż angielski posługuje się 15% rodzin.

Najczęściej używanymi językami są (w układzie popularności, poza angielskim) włoski, grecki, chiński (kantoński), arabski i wietnamski. Coraz częściej można usłyszeć chiński, widać natomiast spadek liczby mówiących po holendersku, niemiecku, włosku i grecku.

Zakupy

W Australii na rynku jest wiele rzeczy, których po prostu nie należy kupować – niemal wszędzie można się natknąć na plastikowe bumerangi, podrabiane aborygeńskie popielniczki czy inne okropieństwa. Większość z nich jest produkowana na Tajwanie lub w Korei. Przed kupnem pamiątki z Australii trzeba zajrzeć pod spód i sprawdzić, gdzie tak naprawdę została wykonana.

Niemal wszędzie można dostać nasiona wielu australijskich roślin. Jeżeli ktoś przypomni sobie o prezentach w ostatniej chwili, zawsze może wpaść do delikatesów. Australijskie wina są znane na całym świecie. Są to zazwyczaj wina standaryzowane, są to bowiem mieszanki z różnych winnic i roczników, tak aby zapewnić powtarzalność smaku dla danej marki. Z bardziej oryginalnych zakupów pozostaje także miód (miód z kwiatów drzewa skórzanego to jeden z najsmaczniejszych lokalnych gatunków), orzechy makadamia (rosną wyłącznie w Queenslandzie) czy Bundaberg Rum o niepowtarzalnym, słodkim smaku.

Standardowym prezentem są rzeźby i obrazy na drewnie: obrazki z motywami charakterystycznymi dla kultury aborygenów, ozdobione w podobny sposób płaskorzeźby jaszczurek oraz bumerangi. Pamiątką może zostać także didgeridoo - tradycyjny instrument aborygeński. Staramy się je nabywać bezpośrednio od twórców, a w przypadku bumerangu trzeba prosić koniecznie o prezentację, bo tylko w ten sposób można sprawdzić autentyczność. Oczywiście, nawet dołączone certyfikaty nie gwarantują autentyczności tych pamiątek.

Na całym świecie znane są również australijskie opale.

Gastronomia

Choć trudno mówić o odrębnej kuchni australijskiej, to warto skosztować niektórych znakomitych potraw. Ostatnio coraz większym uznaniem cieszą się egzotyczne potrawy lokalne i „z buszu”. Odważni smakosze mogą skosztować dań, których nie spotkają nigdzie indziej. W eleganckiej restauracji w Melbourne w karcie dań znajduje się bowiem duszona samosa z kangurzego ogona, pasztet z emu, wędzona dziczyzna w liściach drzewa gumowego, mięso z jagnięcia, frittata z anyżu, sałata Warrigalgreens, czy lody z nasion akacji australijskiej.

We wszystkich dużych miastach działają również kawiarnie i restauracje serwujące „nowoczesną kuchnię australijską”. Przepisy na potrawy są inspirowane najróżniejszymi wpływami obcymi, jednak wszystkie wyróżniają się lokalną odrębnością. Można tam dostać właściwie wszystko – obok potraw typu curry, charakterystycznych dla Azji, pojawia się jadłospis typowy dla kuchni europejskiej czy śródziemnomorskiej. Wszystko razem sprawia, że oryginalny, znakomity posiłek pozostaje na długo w pamięci.

Nauka

Wizę studencką do Australii można uzyskać przed wyjazdem albo będąc już^{czy rzeczywiście?} w Australii.

Praca

Przyjeżdżający do Australii na podstawie wizy turystycznej nie ma prawa do pracy. Wielu turystów znajduje jednak dorywcze zajęcie, np. w usługach turystycznych czy przy zbiorze owoców, ale w takim przypadku pensje są niskie, a nielegalny pracownik staje się łatwym obiektem wyzysku. Łamiący przepisy wizowe może zostać wydalony i wpisany na listę osób niepożądanych (nawet na 3 lata).

Bezpieczeństwo

W Australii stopień zagrożenia przestępczością jest niewielki. Nie ma ograniczeń w podróżowaniu po całym terytorium kraju.

Policja jest sprawna, stara się być pomocna turystom. W przypadku wykroczeń jest stanowcza. Przekroczenie prędkości o ponad 20 km/h może się skończyć wizytą w sądzie.

Zdrowie

Dostęp do płatnej, prywatnej, opieki medycznej jest łatwy. Doba w szpitalu kosztuje około 600 AUD. Koszt standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 40 AUD. Zalecane jest przed przyjazdem wykupienie w Polsce polisy ubezpieczeniowej pokrywające koszty leczenia, najlepiej takiej, która nie wymaga angażowania własnej gotówki.

Poważnym zagrożeniem dla życia i zdrowia turystów mogą być jadowite węże i pająki, a podczas kąpieli morskich poparzenie przez osy morskie (ang. Marine Stingers). Opieka medyczna jest dobrze przygotowana na leczenie skutków ukąszeń i oparzeń. W przypadku oparzenia przez osy morskie, na plażach znajdują się w oznakowanych szafkach zestawy do udzielenia pierwszej pomocy. Należy pamiętać, że takie poparzenie może być śmiertelne.

Kontakt

Przedstawicielstwa dyplomatyczne

Australii w Polsce

Ambasada Australii w Warszawie

ul. Nowogrodzka 11

00-513 Warszawa

Telefon: +48 22 521 34 44

Fax: +48 22 627 35 00

Strona www: https://poland.embassy.gov.au/

E-mail: ambasada.australia@dfat.gov.au

Polski w Australii

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Canberze

7 Turrana Street

2600 ACT Canberra, Australia

Telefon: +61 262 72 10 00

Fax: +61 262 73 31 84

Telefon dyżurny: +61 411 540 466 (czynny 24h)

Strona www: https://canberra.msz.gov.pl/pl/

E-mail: canberra.amb.sekretariat@msz.gov.pl

---